Kentleşme Raporu: Şehirler Yerel Dinamiklere Göre Yeniden Tasarlanmalı

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Toplum Çalışmaları Enstitüsü, Maraş merkezli sarsıntıların 2. yılında ‘Türkiye’nin Kentleşme Raporu’nu açıkladı. Raporda, kentlerin yerel dinamiklere uygun şekilde yeniden tasarlanmasının, sürdürülebilir ve yaşanabilir kentler için kritik olduğu vurgulandı

Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin 2. yılında, Toplum Çalışmaları Enstitüsü mevzuyu birçok parametreden ele alan kapsamlı bir araştırma yayınladı.

“Türkiye’nin Kentleşme Raporu” isimli raporda, Türkiye’nin 1950’lerde başlayan hızlı kentleşme süreci, plansız yapılaşma ve afet risk yönetimindeki yetersizliklerden kaynaklanan sorunlar ele alındı.

‘Toplumsal katılım sınırlı’

Marmara, Van ve Kahramanmaraş depremleri gibi büyük ölçekli felaketlerin ortaya koyduğu yapısal eksikliklere dikkat çeken çalışma, problemleri kentleşme siyasetlerinin tarihî gelişimi çerçevesinde inceliyor.

Türkiye’de kentsel planlama anlayışının tarihî olarak merkeziyetçi ve kısa vadeli çıkarlara odaklı bir modelden öteye geçemediğine değinilen araştırmada, “Bu durum, planlamanın uzun vadeli vizyon eksikliği, yerel dinamiklerin göz gerisi edilmesi ve toplumsal iştirakin sınırlı olması gibi temel meseleleri da beraberinde getirmiştir. Son yıllarda yapılan kentsel dönüşüm projeleri, genellikle rant odaklı yaklaşımlar nedeniyle toplumsal ve çevresel meseleleri daha da derinleştirmiştir. Son yıllarda yaşanan depremler, seller gibi felaketler ise bu anlayışın ne kadar yetersiz olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Özellikle yaşanan depremler sonrasında gözlemlenen altyapı çökmeleri, koordine edilmemiş kurtarma çalışmaları ve dayanıksız yapılaşma, yerel dinamikleri yok sayan kapalı planlama uygulamalarının sonucudur. Bu felaket, şehir planlamasında dayanıklılık ve topluluk odaklı yaklaşımların hayati değerini bir kez daha vurgulamıştır” denildi.

Uluslararası tecrübelerin sonucu: Açık Planlama

Uluslararası tecrübelerin, açık planlama anlayışının başarılı uygulamalarını gözler önüne serdiği aktarılan raporda, toplum iştirakini merkeze alan, dayanıklılığı ve esnekliği önceliklendiren, aynı zamanda yerel dinamiklere uygun tahliller sunan bu planlama anlayışının, Türk şehirlerinin daha sürdürülebilir, kapsayıcı ve yaşanabilir hale gelmesi için kritik bir adım olacağı vurgulandı.

Planlama süreçlerinin halkın aktif katılımıyla şekillenmesinin büyük önem taşıdığı vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi:

“Halkın kente dair ihtiyaç ve önceliklerini belirleyebileceği platformlar oluşturulmalı ve bu süreçler karar alma sistemlerine entegre edilmelidir. Böylece yerel bilgi ve toplumsal ihtiyaçlar, kentsel gelişim projelerine dahil edilerek daha etkili ve kapsayıcı tahliller üretilebilir. Aynı zamanda, kentsel yapılar, hızlı değişen ekonomik, sosyal ve çevresel şartlara uyum sağlayacak şekilde esnek bir yapıda tasarlanmalıdır. Esneklik, farklı gereksinimlere cevap verebilmek için çeşitliliği ve yeniliği teşvik ederken; dayanıklılık bu yapıların uzun ömürlü olmasını ve toplumsal krizlere karşı direnç göstermesini sağlar. Bu 2 öge, kentlerin hem bugünkü hem de gelecekteki zorluklara karşı hazırlıklı olmasını mümkün kılar. Bunun yanı sıra, uluslararası iyi uygulamalardan öğrenmek ve bu tecrübeleri Türkiye’nin yerel dinamiklerine uygun şekilde uyarlamak da önemli bir adımdır. Hollanda, Japonya, Danimarka ve Kolombiya gibi ülkelerdeki başarılı örnekler, sürdürülebilir ve kapsayıcı şehirler inşa etme konusunda ilham verici modeller sunmaktadır. Başka bir sözle planlama süreçlerinin bu prensipler çerçevesinde yeniden tasarımı, Türk şehirlerinin sadece fizikî değil, sosyal ve kültürel anlamda da daha yaşanabilir, adil ve kapsayıcı bir yapıya kavuşmasını sağlayacaktır.”

Yasal çerçevenin güncellenmesi şart

Türkiye’de kentlerin değişen çevresel ve sosyal gereksinimlerine cevap verebilmesi için yasal çerçeve uzun yıllardır imar planları, kentsel dönüşüm maddeleri ve büyükşehir belediyelerinin yetkilerinin genişletilmesi gibi düzenlemelerle şekilleniyor. Ancak rapora göre bu düzenlemeler genellikle sürdürülebilirlik, toplumsal katılım ve çevre koruma prensiplerini tam manasıyla karşılayamıyor, plansız yapılaşma ve kimliksizleşen şehirler gibi problemleri da beraberinde getiriyor. Rapora göre, söz konusu dönüşüm sürecinde yönetişim ve yasal düzenlemeler de büyük bir öneme sahip. Buna göre kentlerin geleceğini şekillendiren siyasetlerin, yerel halkın ihtiyaçlarını ve önceliklerini göz önünde bulunduran, şeffaf ve katılımcı bir anlayışla oluşturulması gerekiyor. 

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber