Klasik Türk Müziğinin Dehası: Tanburi Cemil Bey

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Klasik Türk müziğinin dehalarından kabul edilen ve yaylı tanburun mucidi Tanburi Cemil Bey vefatının 108. yılında anılıyor.

Tanbur, yaylı tanbur, klasik kemençe, alto kemençe, viyolonsel ve lavta ustası Cemil Bey, Adile Sultan’ın saraylısı Zihniyar Hanım ile Sadrazam Hüsrev Paşa’nın kethüdalığını yapan Mustafa Reşid Efendi’nin oğlu olarak 1873’te Fatih’in Molla Gürani Mahallesi’nde dünyaya geldi.

Usta sanatçı, babasını 3 yaşında kaybettikten sonra amcası Refik Bey ile büyüdü. Terbiyeli, sessiz ve çalışkan bir çocuk olan Cemil Bey, küçük yaşlarda musikiyle ilgilenmeye başlayarak, özel hocalardan ders aldı.

10 YAŞINDAYKEN KEMAN VE KANUN ÇALMAYA BAŞLADI

Cemil Bey, ilk müzik bilgilerini ortaokul sıralarında ağabeyi Ahmet Bey’den öğrendikten sonra 10 yaşındayken keman ve kanun çalmaya başladı. Sonrasında ismiyle bütünleşen tanbur sazıyla ustalık derecesine ulaştı.

Gençlik yıllarında tanburi olarak ünlenen usta sanatçı, klasik kemençe, lavta ve viyolonseli de aynı ustalıkla icra ederek bir ekol sahibi oldu.

Tanburi Cemil Bey, yapıtlarıyla Türk müziği saz icrasına yeni ve çağdaş bir üslup getirerek icracılığın mükemmelleşmesinde büyük rol oynadı.

TEK BAŞINA HALKA AÇIK KONSER VEREN İLK SANATÇI OLDU

Yaşadığı devirde ses sanatına ait her ögeden yararlanan Cemil Bey, bunları musikinin gelenekleri içinde yoğurdu.

Usta sanatkarın özellikle, taş plaklara yaptığı taksim kayıtları, makam, üslup ve hal açısından büyük önem taşımasının yanı sıra tek başına halka açık konser veren ilk Türk musikisi sanatkarı olarak da tarihe ismini yazdırdı.

Cemil Bey, Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasının ardından askere çağrıldı. Askerlik muayenesi esnasında verem olduğunu öğrenen sanatçı, yakın dostu doktor Hamid Hüsnü Bey’in sanatoryumda tedavi teklifini ve yakınlarının tedavi için İsviçre’ye gitmesi konusundaki ısrar ve isteklerini geri çevirdi.

ARAP HARFLERIYLE VE BATI NOTASIYLA YAZDIĞI REHBERI MUSİKİ KİTABINI YAYINLADI

Güzel yazı yazmasıyla da tanınan usta ismin, 1901’de Arap harfleriyle ve Batı notasıyla yazdığı Rehberi Musiki kitabı, daha sonra Türk alfabesiyle yeniden okuyucuyla buluşturuldu. Kitap, Türk musikisi için Batı müziğiyle mukayeseli olarak kaleme alınan ilk nazariyat kitabı kabul edilirken, usta sanatkarın bir de yarım kalmış Kemençe metodu isimli bir çalışması bulunuyor.

Tanburi Cemil Bey, 1901’de Adile Sultan Sarayı’ndan arkadaşı Eflaknur Hanım’ın kızı Şerife Saide ile dünya evine girdi. Eşinin aşırı sevgisi, kıskançlığı ve musiki davetlerine gitmek istememesi nedeniyle zor günler geçiren sanatkarın 1902’de Mesut isminde bir de oğlu oldu.

Sözlü yapıtların yanında birçok saz yapıtı de besteleyen Cemil Bey, ömrünün son yıllarında evinin bahçesinde bulunan ve uzletgah dediği ayrı bir evde yaşamaya başladı.

Sanatçı, 9 Temmuz 1916’da İstanbul’da 43 yaşındayken hayata veda etti. Cenazesi Merkezefendi Mezarlığı’nda toprağa verildi.

Ayrıca Tanburi Cemil Bey’in hayatına ilişkin bilgiler, oğlu Mesud Güzel’in Tanburi Güzel’in Hayatı, yazar Lütfiye Aydın’ın Dehanın Sesi isimli kitaplarıyla bugüne kadar ulaştı.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber