Kur’an-I Kerim’i Tespit Tanelerine İşledi! ”Bunu Yapmak 5 Yılımı Aldı”

İran kökenli minyatür sanatçısı Arya Kamalı, tespih tanelerine yaptığı çalışmalarla beğeni topluyor. Yaklaşık yarım asırdır tespih taneleriyle çalıştığını söyleyen Kamalı, mesleğine nasıl başladığını şu sözlerle anlattı:

”Bundan 8-10 yıl önceydi. Çok sevdiğim bir arkadaşım, bir koleksiyoner, bir tespihle bana gelip ‘Bunu bir padişah figürüyle çalışır mısın?’ dedi. Tane çok küçüktü. Bir buçuk santim civarında bir şeydi. Bir deneyeyim dedim. Daha sonra bu tespihi eksiksiz yapmak istedim ve yaptım. Olağan çok kolay olmadı. Çünkü düz bir yüzeyi yoktu, bombe bir yüzeyi vardı ve aynı zamanda farklı bir formatı vardı. O formata uygun bir şekilde onu yerleştirdim. Birkaç deneme yapmam gerekiyordu. Sonunda onu yaptıktan sonra bir paylaşım yaptım. Özellikle tespihle ilgilenen koleksiyonerler tarafından inanılmaz bir ilgi oldu. Çok sevdiğim yepyeni bir alan oldu. Bu şekilde tespih maceram başladı.”

KUR’AN-I KERİM’İ TESPİH TANELERİNE İŞLEDİ

Tespih üzerine Selçuklu motifleri yaparken aklına çılgın bir fikir geldiğini ifade eden Kamalı, “Kur’an-ı Kerim’i tespihlere yazayım dedim. Yine aynı sorun karşıma çıktı. Bu sefer her bir sayfayı bir tespih adedine yerleştirmem gerekiyordu. İran kökenli olduğum için Farsça, Arapça bildiğimden o kısmını çarçabuk geçtim. Bir süre yeni modellemelerle, ölçümlerle yaptım. Bu 5 yıllık bir proje oldu. Eskişehir’de Süleyman Gürsoy, çok iyi bir tespih nakkaşıdır. Bir ustasıyla birlikte çok özel 30 tane tespih yaptılar. Ben her bir tespihe, Kur’an-ı Kerim’in bir cüzünü yazmayı bir şekilde kararlaştırdım ve başladım” diye konuştu.

MİLİMETRİK ÖLÇÜLERDE ÇALIŞTI

Bu süreçte kendisini en çok zorlayan durumun ölçüler olduğuna değinen Kamalı, minyatürden fazla mikro sanat yapması gerektiğini belirterek şunları söyledi:

“Mikro arka yapmam gerekiyordu. Çalışma alanım bir sayfa, A4 büyüklüğünde değildi. 1,5 santim yükseklik, aşağı yukarı bir santim eni ve bombeli tarafı çıkardığın zaman 6-7 milim bir alanımız var. Bir sayfayı sığdırmam lazımdı ve bunun arkalarına da dünyanın 990 tane en güzel mescitleri de yapmak istedim. O kadar bir alanda yazıyı ve mescitleri yerleştirmek mikro arttır. O teknikle ancak yapılır.

Dünyada yanlış bir yaklaşım var. En azından Türkiye’de bunu diyebilirim. Minyatür dediğiniz zaman küçük ve çok küçük ölçekte yapılabilecek bir şey olarak anlaşılıyor ama bu yanlıştır. Minyatür bir sanattır, bir anlatım halidir. Bu anlatım şeklinde kendine özgün kriterler ve kuralları vardır. Nedense minyatür, minik, küçük bir şekilde daha kolay halk tarafından pekişmiş. Halbuki öyle değildir. Minyatür, bir anlatım sanatıdır. Çok küçük çaplarda yapılıyor ama isterseniz de devasa ölçülerde de aynı kurallara yapabilirsiniz.”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra birçok bakan ve yurt dışındaki devlet erkanına çalışmalarını hediye ettiğini ifade eden Kamalı, Türkiye’de büyük bir tespih meraklısı kümenin olduğuna da dikkati çekti.