Kurkumin, zerdeçal bitkisinin (Curcuma longa L.) ana bileşeni olarak bilinen ve Asya’nın tropik bölgelerinde yaygın olarak yetişen doğal bir polifenoldür. Halk arasında “zerdeçal, Hint safranı, safran kökü, zerdeçöp” isimleriyle tanınan bu madde, zerdeçalın rizomlarından (kök yahut sürgün kısmı) elde edilir. Endonezya, Çin, Jamaika, Pakistan ve Peru gibi ülkelerde yetişen zerdeçal bitkisi, özellikle antioksidan özellikleri ile dikkat çeker.
KURKUMİNİN NEDİR?
Kurkumin, klasik Çin ve Hindistan tıbbında 6000 yıllık bir geçmişe sahip bir bileşiktir. 200 yıl önce Vogel ve Pelletier tarafından “sarı renk veren madde” olarak tanımlanmıştır. Yağda çözünebilen bu pigment, asidik ve nötr ortamlarda çözünmez ve temel olarak karaciğer ile bağırsaklarda metabolize olur. Besin ve İlaç Yönetimi (FDA), kurkumini “genellikle güvenli olarak tanınan” bir bileşik olarak kabul etmiştir.
ZERDEÇALIN ANA VE ETKEN HUSUSU: KURKUMİN
Zerdeçal bitkisinin ana bileşenlerinden biri olan kurkumin, doğal bir polifenol olarak öne çıkar. 3 gramlık zerdeçalın içerisinde yaklaşık 30-40 mg kurkumin bulunur. Kurkumin, sıvı öz, tentür yahut toz içeren kapsüller formunda kullanılabilir. Yetişkinler için standart toz kurkumin kullanımı günde 3 kez 400-600 mg olarak önerilmektedir.
KURKUMİNİN FAYDALARI
Oksidatif Gerilimi Giderir: Serbest radikallerin oluşturduğu zararlı tesirleri önler ve antioksidan etki sağlar.
Antidiyabetik Etkisi: Kan glukoz düzeyini düzenler, insülin direncini ve glisemik durumu düzgünleştirir.
Antiinflamatuvar Etkisi: Sistemin inflamasyonlarını önleyerek antiinflamatuvar etki sağlar.
Metabolik Sendrom Tedavisinde Rol Oynar: Obezite ve obezitenin neden olduğu zararlı tesirleri giderir.
Kardiyovasküler Sağlığı Takviyeler: Kardiyovasküler sistemin düzgün çalışmasını sağlayan enzimleri düzenler, ateroskleroz lezyonlarının gelişmesini önler.
Romatoid Artrit ve Diğer İltihaplı Hastalıklara İyi Gelir: Romatoid artrit semptomlarında iyileşme sağlar, pankreatit ve gut hastalıklarına yarar sağlar.
Nörodejeneratif Hastalıklara Karşı Esirgeyicidir: Parkinson ve Alzheimer hastalıklarına karşı esirgeyici etki sağlar.
Gastrointestinal Rahatsızlıkları Giderir: Gastrointestinal sistem rahatsızlıklarını ve neden oldukları semptomları hafifletir.
Kanserle Mücadelede Yardımcıdır: Kan, göğüs, beyin ve gastrointestinal sistemlerde ortaya çıkan kanser hücrelerinin büyümesini önler.
KURKUMİNİN ZARARLARI
Kurkuminin toksik etkisi ve yan tesirleri epey azdır. Akut, subakut, subkronik ve kronik toksisite çalışmalarında rastgele bir yan etki yahut komplikasyon gelişmemiştir. Yüksek dozlarda kurkumin kullanımının oksidatif gerilimi tetikleyerek DNA hasarına neden olabileceği öne sürülse de, kurkuminin antimutajenik etki gösterdiği birçok çalışma ile kanıtlanmıştır.
KURKUMİNİN HASTALIKLARLA İLİŞKİSİ
Kurkumin yahut zerdeçal kullanımının alerjik tepkilere neden olduğuna dair rastgele bir kanıt bulunmamaktadır. Lakin nadir de olsa alerjik kontakt dermatit, ürtiker, eritem, papül ve vezikül oluşumuna neden olabilmektedir.
GEBELİKTE KURKUMİN KULLANIMI
Zerdeçal bitkisinin annelerde süt üretimini artırmak amacıyla klâsik olarak kullanıldığı bilinmektedir. İnsanlarda gebelik ve emzirme devrinde kurkumin kullanımı hakkında olumsuz bir etki gözlenmemiştir. Lakin bu dönemlerde kurkumin kullanımının güvenilirliğine dair kâfi bilimsel araştırma olmadığı için, tabip önerisi dışında kullanılmaması önerilir.
RENKLENDİRİCİ KURKUMİN NEDİR?
Renklendirici kurkumin, zerdeçal bitkisinin köklerinden çeşitli sistemlerle elde edilen bir besin boyasıdır. Sarı ve turuncu renklere sahip bu pigment, köri tozu üretiminde, renklendirici, aroma verici, hami ve dokuma boyası olarak kullanılmaktadır.
KURKUMİN NE ŞEKİLDE KULLANILIR?
Kurkumin, besin desteği olarak kapsül yahut toz halinde bulunabilir. Ayrıyeten zerdeçal bitkisinden elde edilen baharatın yemeklerde kullanılması ile de kurkumin alınabilir.
Kurkumin, doğal yapısı ve sıhhate olan sayısız yararları ile hem klasik tıpta hem de çağdaş tıpta önemli bir yere sahiptir. Düşük toksisitesi ve çok yönlü kullanım alanları sayesinde, bu mucizevi bileşik, gelecekte de sağlık alanında büyük bir rol oynamaya devam edecektir.
17:11
