21. yüzyıla girildiğinde Kuzey Kürdistan’ın kültürel ömründe sınırlı da olsa önemli gelişmeler yaşanır. Bazı Kürt vilayetlerindeki üniversitelerin bünyesinde resmi olarak Kürt Dili ve Edebiyatı bölümleri açılır, TRT’nin TRT 6/TRT Kurdi isimli kanalı Kürtçe yayına başlar ve Kürt dilinin seçmeli ders olarak sınırlı da olsa okullarda okutulduğu yeni bir periyoda şahit olunur. Aynı periyotta Kürtlerin kendisi de boş durmadı. Onlarca yeni yayınevi kuruldu, bir o kadar de mesleksel dergi yayın hayatına başladı, bunlardan bazıları sadece Kürtçe yayımlandı. Bu mecmualardan birisi de 2012 yılında Genel Yayın Yönetmeni Mesut Yeğen öncülüğünde çıkan ve günümüze kadar da varlığını sürdüren Kürt Tarihi mecmuasıdır. Yaklaşık olarak 12 yılda şimdiye kadar 53 sayısı çıkan mecmuanın bazı son sayıları Türkçe-Kürtçe olarak da çıkmıştır.
Kürt Tarihi 2012 yılında yayın hayatına başladığında: “Kürtler Tarihle, Tarih Kürtlerle Buluşuyor“ şiarıyla (motto) çıkmıştır. Kürdistan’ın bu modülünde ilk kez bir tarih dergisi çıkıyordu, bu nedenle kıymeti büyüktü. Kısa sürede yüzlerce okuyucuya kavuşan dergi zamanla Türkiye’nin büyük bir kesitinde satılmaya başlandı. Kürtler böylece sadece tarihleriyle buluşmadılar, kendi tarihlerini ele alan bir süreli yayın organına da kavuştular. Böylece Kürt Tarihi’nden daha fazla söz edilir oldu!
Derginin ilk sayısı 2012 yılında, elimizdeki son sayısı 2024 yılında yayımlanır. Mecmuanın şimdiye kadar toplam 53 sayısı çıkmıştır. Bu sayılardan bazıları evraklar halinde sadece belli hususlara yer vermiştir, bu hususlardan bazıları şunlardır: Êzidiler (no. 5), Kürtlerde Aşiretler (no. 32), Orta Anadolu Kürtleri (no. 33), Kürt-Sovyet İlgileri (no. 41), Bedirhaniler (no. 42) Kürt-Yunan Münasebetleri (no. 42) İran Kürtleri (no. 50), Hewreman Kürtleri (no. 51) ve Zazalar (no. 53)
Kürt Tarihi dergisi Kürtler arasında yeni bir tarih şuuru yaratmış, ender bulunan doküman ve görsellerle birlikte zengin Kürt tarihini geniş kitleler arasında sevdirmiş, Kürt tarihinin daha popüler bir hale gelmesinde büyük bir rol oynamıştır.
Bu 12 yıllık süre boyunca birçok araştırmacı, yazar ve sanatkarın çok değerli yazı ve araştırmaları bu güzide mecmuada yer alıp yayımlanır. Mecmuanın 2012 yılında çıkan birinci sayısında yayımlanan Şemsedinov Kürtleri isimli yazım daha çok 19. yüzyıl boyunca Rusya’da yaşayan aristokrat bir Kürt katmanını konu edinir. Efsanevi liderlerinden olan ve Rus ordusunda görev yapan Cafer Ağa’nın fotoğrafı (Kürtçe: Guli Cewar Axa) bu sayının kapağında yer alır. Benim şimdiye kadar yaklaşık olarak 30’a yakın yazım Kürt Tarihi mecmuasında Türkçe ve Kürtçe çıkmıştır. Bunları ilerde bir araya getirip KürtTarihi Yazıları başlığı ile kitap halinde yayımlamak da istiyorum, bakacağız…
Kürt Tarihi mecmuasının ilk sayısından günümüze kadar Genel Yayın Direktörlüğü vazifesini başarılı bir biçiminde sürdüren Mesut Yeğen’in bu organın çıkışı ve yayın hayatı boyunca harcadığı emeği çok büyüktür. Okuyucu ve yazarlarla daima ilişki halinde olan Yeğen şimdiye kadar çıkmış sayıları titizlikle kontrol edip editörlüğünü yapmıştır. Her sayının bir düzineyi bulan yazılarını tek tek inceleyen Yeğen benim izleyebildiğim kadarıyla bu alanda önemli, tarihi bir sınav vermiştir. Kürt yayıncılığında editörlük kavramını ve gereklerini yaşama geçiren birisi olarak onu yakından tanıdım. Mecmuanın ilk sayfalarında yer alan Editörden başlıklı yazıları kaleme almış, daima okuyucuya rehberlik etmiştir. Dergi yazılarına geçmeden önce okuduğum ilk yazı hiç kuşkusuz bu editör yazıları olmuştur. Yazılar bir kitap oluşturacak seviyeye varır. Bu yazıları mecmuanın içindekiler sayfası gibi görmeyen Yeğen kendine has anlatımıyla onları adeta birer edebi metin olarak hazırlayıp okuyucuya sunmuştur. Benim için Mesut Yeğen’li bu yıllar daima öğretici olmuştur.
Soldan sağa: Rohat Alakom, Mesut Yeğen, Aysel ve Davut Özalp
Değişik üniversitelerde lisans, lisans üstü ve doktora çalışmalarını ve eğitimini gerçekleştiren Mesut Yeğen (1964 Siverek doğumlu) daha sonra Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Şehir Üniversitesi’nde sosyoloji kısmında öğretim üyeliği yapmıştır. Genellikle tarih ve siyasetin kesiştiği alanlarda Türkiye Kürtlerinin pozisyonunu mercek altına alır. Araştırmacının İletişim Yayınevi tarafından yayımlanan tarih ve siyaset yoğunluklu kitapları bulunuyor.
Kürt Tarihi mecmuasına daima katkıda bulunan yüze yakın yazar ve araştırmacı ve mecmuanın editörü Mesut Yeğen dışında 12 yıl boyunca bu değerli yayının grafik ve mizanpajı alanında Aysel ve Davut Özalp çiftinin emekleri daima büyük olmuştur, matbaaya gönderilmeden önce son noktayı onlar koymuştur! Tüm bu ekibi yürekten kutluyorum. Gelecekte Kürt Tarihi mecmuasının de bir tarihi yazılacaktır!
13:00
News
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
KÜLTÜR & SANAT
