Kuru İncir İhracatçıları, Aflatoksin Sıkıntısının Kaynağını ve Çabayı Anlattı

Türkiye, kuru incirde üretim ve ihracatta dünya başkanı.

Kuru incirde aflatoksin sorunu nedeniyle ihracattan geri dönen eserlere ilişkin basında yer alan haberlerler kamuoyunda yankılandı.

Kuru incirde yaşanan aflatoksin sıkıntısına ait gerçekleri dile getirmek için Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, bir açıklama yaptı.

Mehmet Ali Işık, Türkiye’nin üretim ve ihracatında dünya lideri olduğu kuru incirde gıda kodeksine ve uluslararası standartlara uygun üretim yapıldığını belirterek; aflatoksin sıkıntısına karşı üretici, ihracatçı ve Tarım ve Orman Bakanlığı işbirliğiyle sıkı kontrol ve denetim sürecinin uygulandığını bildirdi.

“AFLATOKSİN İKLİM ŞARTLARINA BAĞLI ORTAYA ÇIKAN DOĞAL BİR SORUN”

Toplantıda birçok tarım eserinde görülebilen aflatoksin ve okratoksin meselesine ilişkin kuru incir özelinde yürütülen mücadele çalışmaları hakkında açıklama yapan Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Işık, aflatoksinin kuru incire insan eliyle konulan bir zirai ilaç ya da kalıntı olmadığını, iklim şartlarına bağlı olarak ortaya çıkan saprofit mantarlardan kaynaklanan doğal bir sorun olduğunu kaydetti.

“OLUMSUZ HAVA ŞARTLARINDAN DOLAYI AFLATOKSİN VARLIĞINDA ARTIŞ YAŞANDI”

Üretim dönemindeki hava şartlarına bağlı olarak toplam üretim içindeki aflatoksin varlığının binde 5 ila yüzde 1,5 arası oranlarda değiştiğini dile getiren Işık, “2024 üretim döneminde görülen olumsuz hava şartlarından dolayı aflatoksin varlığında önemli bir artış meydana geldi. 2024 yılında aflatoksin ve okratoksin bulaşıklığı nedeniyle AB ülkelerine yapılan ihracatımızda alınan Hızlı Alarm Bildirimi sayısı 2023 yılına göre artış gösterdi.” diye konuştu.

“FLATOKSİN OLUŞUMUNUN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN PROGRAMLI MÜCADELE YÜRÜTÜLÜYOR”

“LABORATUVARLARDA TAHLİLE TABİ TUTULUYOR”

Aflatoksinin kuru incirden ayıklanması için tüm işletmelerde karanlık odalarda UV lambaları ve lazer ayıklama makineleriyle fiziki kontrol yapıldığını, eserlerden alınan numunelerin laboratuvarlarda tahlile tabi tutulduğunu anlatan Işık, Tarım ve Orman Bakanlığının da ihracat öncesi her partiden aldığı numuneleri analiz ettiğini, ihracatına izin verilen ürünlerin pazara sunulduğunu aktardı.

“ÜRÜN KESİLMEDEN PAKETLİ GİDİYOR, AVRUPA KESEREK ANALİZ EDİYOR”

Bu süreçlerden geçen kuru incirin bütün ve ambalajlı olarak ihraç edildiğini, meyvenin kesik olarak tercih edilmemesi nedeniyle parçalayıp içine bakamadıklarını dile getiren Işık, ürünün gittiği AB ülkelerinde incirin kesilerek içinde de analiz yapıldığını kaydetti.

“İHRAÇ EDİLEN HER ÜRÜNÜN İÇİNE BAKMAK MÜMKÜN DEĞİL”

İhraç edilen her ürünü keserek içine bakmalarının mümkün olmadığını dile getiren Işık, AB’nin kendi iç pazarındaki üreticilerinden istemediği standartları Türkiye’den istediğini savundu.

“40 BİN ÇİFTÇİ AİLESİYLE ÇALIŞIYORUZ, ÇİFTÇİLERİMİZE SAYGISIZLIK YAPILIYOR”

Birlik olarak her yıl ihracatçı firmalarda ayıklanan yaklaşık 600 ton aflatoksinli inciri alarak biyogaz tesisinde güce dönüştürdüklerini, bu yıl iklim şartlarındaki olumsuzluk nedeniyle bu miktarı artırdıklarını kaydeden Işık, şöyle konuştu:

Bu yıl iklim şartlarındaki olumsuzluk nedeniyle geçen yıl binde 7 olan aflatoksinli kuru incir alım oranını yüzde 1,5’a çıkardık. Hiç okratoksinli incir toplamıyorduk, bu yıl onu da toplayacağız. Okratoksin ve aflatoksinli incirlerin toplanma oranı yüzde 2,5’e ulaşıyor. Yıllık üretimimiz olan 70 bin ton içerisinde bu oran 1.500 ton yapar. Bu maliyeti ihracatçılar olarak yükleniyoruz. Bunun örneği dünyada yok. 6 bin parti ihraç ediyorsunuz, 5 parti geri geliyor. Bunun üzerinden suiistimal ediliyor. 40 bin çiftçi ailesiyle çalışıyoruz, çiftçilerimize saygısızlık yapılıyor.

“AFLATOKSİNLİ İNCİRLER BİYOGAZ TESİSİNDE GÜCE DÖNÜŞÜYOR”

İhracattan geri dönen ürünler Türk Gıda Kodeksi mevzuatına uygunsa ülkemize girebilmekte, ithalat prosedürüne tabi tutulmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı kontrolünde analiz edilerek sonucu uygun olan partilerin yurda girişine izin verilmektedir. Bakanlık yetkilileri nezaretinde kuru incirler tekrar ayıklanmakta, tekrar numune alınarak analiz edilmekte, yasal limitlerin altında olan kuru incirler ülkemize girebilmektedir. Bu açıdan çeşitli mecralarda aflatoksinli kuru incirlerin ihracat pazarlarında tüketilmeyip ülkemiz pazarında satışa sunulduğuna yönelik tüm iddialar asılsız ve aldatıcıdır.

KURU İNCİR İTHACATI

Işık, kuru incirde ihracat sezonu olan eylül-kasım döneminde bu dönem, geçen döneme göre dış satımı 86 milyon 431 bin dolardan 122 milyon 65 bin dolara çıkardıklarını, döviz gelirinin yüzde 41 arttığını da sözlerine ekledi.