34,3626$% 0.01
36,2218€% -0.3
2.807,46%-1,25
4.801,00%-0,82
19.203,00%-0,81
2.542,35%-1,21
9.363,60%0,68
Mevcuttaki dizüstü bilgisayarların bazıları CPU’nun içindeki zayıf entegre grafiklerden (iGPU) güç alırken, bazı modeller ise yüksek performans sunabilen harici ekran kartına (GPU) sahip. Peki laptop ekran kartını değiştirmek mümkün mü? İşler nasıl ilerliyor?
Dahili GPU’lar RAM ve diğer kaynakları doğrudan CPU’nuzla paylaşırken, harici GPU’lar tamamen özel VRAM’e sahiptir. Ayrıca böyle tasarlanan bilgisayarlarda GPU’lar güç ve termal kaynakları iGPU’ya göre daha özgürce kullanmakta.
Masaüstü bilgisayarlarda ekran kartını değiştirmek çok kolay lakin dizüstü tarafında ne yazık ki çok zahmetli. Üstelik bazı laptop modellerinde değiştirme imkanı sıfır, kimilerinde ise değişim yapmak istediğinizde astarı yüzünü geçiyor. RAM ve depolama yükseltmesini ise genellikle problemsiz ve kolay bir şekilde yapabiliyoruz.
İşlemcinin (SoC) içine gömülü olarak gelen entegre grafikleri (iGPU dediğimiz) değiştirmek esasen imkansız. Anakartı tamamen değiştirmeden bir dizüstü bilgisayarın işlemcisini yükseltemeyeceğiniz için, entegre GPU bilgisayarı kullandığınız süre boyunca orada kalacak.
Diğer yandan bir dizüstü bilgisayarda CPU’dan bağımsız olarak ayrı bir GPU olsa bile, fabrika çıkışlı olarak anakarta lehimlendiği için kolayca değiştiremezsiniz. Bu bilgisayarlarda her şeyin yeri muhakkaktır ve özel soğutma dizaynları kullanılır. Aslında uzun ve hayli meşakkatli bir sürecin ardından bazı GPU’ları yükseltmek mümkün olabilir. Buna birazdan değineceğiz.
Hiç bir oyun dizüstü bilgisayarının alt panelini çıkardınız mı? Kablolar, şeritler ve ısı borularından oluşan karmaşık bir yapı görebilirsiniz. Ancak aslında her şey tüm donanıma düzgün bir şekilde uyacak şekilde dikkatlice düzenlenmiştir. Bu dizüstü bilgisayarlar yükseltme işlemi düşünülerek tasarlanmıyor. Ekran kartı performansı yetersiz kaldığında ya yeni bir laptop satın almak, ya da eGPU tahlillerine güvenmemiz gerekiyor.
Özetle güç tasarımı ve termal kısıtlamalar, BIOS uyumluluğu, donanımsal zorluklar ve lehimleme gibi etkenler nedeniyle dizüstü bilgisayarda GPU yükseltme ya imkansız ya da çok zor.
Bazı Modellerde Mümkün
Söylediğimiz gibi, laptop dizaynına bağlı olarak GPU yükseltmesi yapmak mümkün. Eğer değişim yapmak istiyorsanız önce bilgisayar özelliklerini kontrol etmelisiniz. Birden fazla mobil GPU dizüstü bilgisayarın anakartına lehimlenirken, bazı üst seviye oyun dizüstü bilgisayarları yükseltme seçenekleri sunabiliyor.
Bu bilgisayarlar Mobil PCI Express Modülü (Mobile PCI Express Module, MXM) desteğiyle geliyor ve zorlu bir süreç gerektirse de değişim imkanı tanınmakta. İmkanla birlikte birçok detay da var. Değişimi yapacak teknik bilgiye sahip kişiyi bulmak ayrı, uyumlu GPU’yu bulmak ayrı bir sorun.
Bunu yapabilecek kişi sayısı muhtemelen çok azdır, kısaca özet geçelim. GPU güncellemesine başlamadan önce dizüstü bilgisayarın uyumlu olup olmadığına ve yenilemeye gerek olup olmadığını değerlendirmelisiniz. Süreçler yapılırken hangi sorunlar çıkabilir? Maliyet ne kadar? Uyumlu ekran kartını temin etmek de hayli zor. Bu nedenle daha kolay olan eGPU seçeneğine göz atın deriz:
“External Graphics Processing Unit (Harici Grafik Sürece Birimi)” sözlerinin kısaltması olan eGPU, normal bir dizüstü bilgisayarı tek bir kablo aracılığıyla harici bir ekran kartına bağlamak üzere benimsenen bir yol. Açıkça söylemek gerekirse hala tam olarak meselesiz çalıştığını söyleyemeyiz. Son devirde bilinen markalar tarafından üretilen başarılı aygıtlar ortaya çıkmaya başladı, ancak maliyetler hala çok pahalı diyebiliriz.
Yapısı gereği dizüstü bilgisayarlarımız daha çabuk ısınır, içerisindeki donanımlar da soğutma kapasitesine uygun olacak şekilde tasarlanır. League of Legends veya Dota 2 gibi nispeten hafif oyunları laptop ile problemsizce oynayabilsek de, AAA oyunları ya bilgisayarımız stabil çalıştırmaz, ya da fanların sesinin yükselmeye başladığını duyarız. eGPU olarak bilinen harici GPU’lar, dizüstü bilgisayarlardaki bu engelleri aşmak üzere geliştirilen farklı bir çözüm.
Harici ekran kartını ve koruma kutusunu taşımak ayrı bir efor gerektiriyor evet, ancak en azından yüksek güçlü GPU’nun gücünü tatilde, iş yerinde veya herhangi bir yerde kullanabiliyorsunuz.
eGPU Tahlilleri Nasıl Çalışıyor?
eGPU kurulumlarında bir dock’a bağlanmış harici bir GPU görürsünüz. Ekran kartının bulunduğu koruma kutusu duruma göre küçük veya biraz büyük olabilir. Burada ekran kartı için bir PCIe bağlantı noktası ve bilgisayarınıza bağlanmak için bir Thunderbolt veya USB-C bağlantısı bulunuyor.
Güncel eserlerde GPU’yu kullanmak pek de zor değil. Ekran kartını takmak, kabloyla dizüstü bilgisayar temasını yapmak, şoförleri yüklemek ve bir özel yazılımı yüklemek yeterli. Kurulumu yaptıktan sonra bilgisayarınız grafik misyonlarını bilgisayarınızın içinde bulunan GPU yerine harici GPU’ya yönlendiriyor.
Harici GPU’nun gücüne ve bağlantı teknolojilerine bağlı olarak bu işlem sayesinde daha iyi grafik performansı elde edebilirsiniz. Bahsettiğimiz gibi, dizüstü bilgisayarlar genel olarak fazla grafik işlem gücü sunamıyor. Çok güçlü üst seviye GPU’lar barındıran modeller piyasada olsa da, genel olarak masaüstü platformu ile kıyasladığımızda yetersiz kalıyorlar. eGPU sayesinde grafik olarak yoğun olan, GPU’ya ağır yük bindiren oyunları oynayabilirsiniz. Sadece oyunlar değil, GPU gücünden yararlanan süreçler yapıyorsanız veya yapay zeka iş yükü yürütüyorsanız da yüksek beygir gücünden faydalanabilirsiniz.
Kişiye ve gereksinimlere bağlı olarak eGPU’dan çeşitli biçimlerde faydalanabilirsiniz:
Diğer Teknoloji Haberleri İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
“Kaos Tanrısı” Dünya’ya Yaklaşıyor: 2029’da ‘Astro Deprem’ Riski!