Macron’un Batı Sahra Meselesine Yeni Yaklaşımı İçeride Tepki Topladı

Sömürge refleksiyle hareket ederek Afrika ülkelerinde kendisinden başka bir aktörü kabullenemeyen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Batı Sahra sıkıntısında daha açık şekilde Fas yanlısı bir siyasi çizgi benimsemesi, Fas’ın komşusu ve Fransa’nın eski sömürgesi Cezayir ile ilgilerde de yeni bir gerginliğe yol açarken, Fransız muhalifler hükümetin bu adımını uluslararası hukuka ters buldu.

İhanet suçlaması

Fransa Komünist Partisi (PCF) Genel Sekreteri Fabien Roussel, X hesabından yaptığı paylaşımda, ” Macron, Birleşmiş Milletler (BM) kararları ve Sahra halkının hakları konusunda Fransa’nın tarihi ve istikrarlı tavrına ihanet etti” ifadesini kullandı.

Roussel, Batı Sahra probleminde Fas lehine yaklaşım değişikliğine giden Macron’u diplomatik kriz çıkarmakla suçlarken, Fransız Yeşiller Partisi (EELV) Başkanı Marine Tondelier de Batı Sahra problemine yaklaşımı nedeniyle Macron’a sert çıktı.

Tondelier, X hesabından yaptığı paylaşımda, “Macron’un uluslararası fiyaskosu sürüyor. Yazın ortasında diplomatik kriz çıkardı” ifadelerini kullanarak, Fransa Cumhurbaşkanı’nı ülkenin “uluslararası hukuka ve halkların kendi geleceklerini tayin hakkına dayalı tarihi tutumuna” ihanet etmekle itham etti.

Tondelier, Macron’u işaret ederek, ‘Ulusal Meclis’te çoğunluğu ve bir hükümeti olmayan tek adamın’ aldığı bu kararı tarihi bir hata olarak niteledi.

Meclisin en büyük sol partisi Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) milletvekili Hadrien Clouet ise paylaşımında “Macron, seçimleri kaybedince Batı Sahra’nın Faslaşmasını tanıyor. Paris Olimpiyatları’nda alınan bu hızlı ve uluslararası hukuka muhalif kararın tartışmasız bir hata olduğunu düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Statükoculardan Macron’un Batı Sahra yaklaşımına destek

Muhafazakar Cumhuriyetçiler Partisinden (LR) Senato Başkanı Gerard Larcher, yaptığı açıklamada, Fransa’nın Batı Sahra problemindeki yaklaşım değişikliğini kilit olarak niteledi.

Larcher, Macron’un kararına destek vererek “Gerçekleri hesaba katma ve kısır bir meçhullükten çıkma zamanıydı” dedi.

Aşırı muhafazakar Ulusal Birlik Partisi (RN) Meclis Grup Başkanvekili Marine Le Pen de X paylaşımından, Fransa’nın “Fas’ın ayrılmaz bir parçası olan Batı Sahra’nın güvenliği ve istikrarına onlarca yıldır gösterdiği bağlılığı tanımakta çok geç kaldığı” yorumunu yaptı.

RN ile seçimlerde ittifak yapan ve Cumhuriyetçilerin eski lideri Eric Ciotti ise paylaşımında, “Fas’ın Batı Sahra üstündeki egemenliğinin tarihi savunucularından” biri olarak, Macron’un kararından memnuniyet duyduğunu açıkladı.

Macron’un Batı Sahra yaklaşımı Cezayir ile münasebetleri gerdi

Macron’un Batı Sahra meselesinde Fas egemenliğinde bir çözüm planına destek verdiğini bildirmesi, Batı Sahra’da bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesine destek veren Cezayir ile alakalarda yeni bir gerginlik yarattı.

Cezayir, Fransa’nın Batı Sahra’da Fas yayılmacılığını destekleyen bir siyasi çizgi benimseyerek uluslararası hukuka alışılmamış hareket ettiğini bildirdi.

Cezayir Dışişleri Bakanlığından konuya ilişkin yapılan açıklamada, yeni ve eski sömürgeci güçler olarak nitelenen Fas ve Fransa’nın yakınlaşmasına tepki gösterildi.

Açıklamada, “Fransa’nın desteğiyle Fas hangi zorluğu dayatmaya çalışırsa çalışsın, Sahra halkının inatla kendi haklarını savunmayı sürdüreceği” vurgulandı.

Cezayir Paris Büyükelçisini geri çekmişti

Cezayir dün Paris Büyükelçisi Said Musa’yı geri çekme kararı aldığını duyurmuştu.

Cezayir Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Paris Büyükelçisini geri çekme kararının, Fransa hükümetinin tartışmalı Batı Sahra’yla ilgili tek çözüm olarak Fas egemenliğindeki özerklik planını tanıma adımına karşı alındığı bildirilmişti.

Açıklamada, böylece Cezayir’in Paris ile diplomatik bağlantıları maslahatgüzar seviyesinde yürüteceği belirtilmişti.

Macron, Batı Sahra’da Fas egemenliğinde bir çözüme destek veriyor

Macron, tahta çıkışının 25. yılı münasebetiyle Kral 6. Muhammed’e yazdığı mektupta Fransa’nın, Fas egemenliği altındaki özerklik planını, Batı Sahra meselesinin tahlili için uygun çerçeve olarak gördüğünü belirtmişti.

Macron, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) daimi üyesi olarak Fransa’nın bu adımının, Fas’ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini destekleyen son derece önemli bir gelişme olarak nitelemişti.

Batı Sahra’nın bugününün ve geleceğinin Fas’ın egemenliğine bağlı olduğuna vurgu yapan Macron, Fransa’nın ulusal ve uluslararası seviyede bu tavırla uyumlu hareket etme niyetinde olduğunu kaydetmişti.

Batı Sahra sorunu

Fas’ın 1975’te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra’yı topraklarına katmasının ardından Cezayir’in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Rabat yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.

Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi Batı Sahra’nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991’de BM arabuluculuğunda varılan ateşkes mutabakatına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes mutabakatından bu yana Batı Sahra’nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.

Batı Sahra’da etnik çoğunluğu Berberiler oluştururken, bu halka Türkçe’de ‘çölde yaşayan kişi’ anlamına gelen Sahraviler de dendiği kaydediliyor.