Mehmet Altan Yazdı: Ankara Duymaz, U2 ve Bono Duyar

Cumartesi arifeydi.

Gözaltında kaybedilen Fehmi Tosun’un eşi Hanım Tosun’un söyledikleri dikkatimi çekti:

“Bugün Arife günü. Herkes mezarlığa koşuyor ama maalesef biz Galatasaray’a koşuyoruz. 30 sene önce Türkiye’nin kulakları kapalıydı, bizi duymuyor, gözlerini kapatmış, bizi görmüyordu o devirde. Hâlâ da görmüyor.

Biz Galatasaray Meydanı’nda otururken dünya bizim sesimizi duydu. Bizim için o kadar önemli ki burası… Çünkü mezar taşlarımız yok, mezarlarımız yok. Bugün de yine sabah erkenden hiçbir şey yapmadan Galatasaray’a koştuk.

Evet, bu güzel insanların fotoğraflarını niçin tutuyoruz? Çünkü mezarları yok. Hangi çukurda olduğunu bilmiyoruz. Hangi kimsesizler mezarlığında olduğunu bilmiyoruz. Hangi toplu mezarlarda, hangi kimsesizler mezarlığında, hiçbirimiz bilmiyoruz. Onun için nereye gideceğimizi bilmiyoruz.“

* * *

15 sene önce 2010 yılında, İrlandalı Rock grubu U2 ve solisti Bono Türkiye’ye geldiklerinde de Fehmi Tosun gündemdeydi… 30 Yıl sonra körleşmiş vicdanlara yeniden seslenen Hanım Tosun da…

O zaman, gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Diyarbakırlı Fehmi Tosun’un ve ailesinin çığlıklarını kimse duymazken Bono duymuştu.

Grup, Türkiye’deki faili meçhulleri dünya gündemine taşımak için 1997’de çıkardıkları“Pop” isimli albümünün kapağına, “Remember Fehmi Tosun, ‘disappeared in Turkey October 1995’” (Fehmi Tosun’u hatırla. Ekim 1995’de Türkiye’de kayboldu) yazmıştı.

* * *

Basın Tarihi vesilesiyle ortalığı kolaçan ederken 6 Eylül 2010 tarihinde “U2 ve Bono da ‘evet’ diyor…” başlıklı yazıma rastladım.

Yazı aynı zamanda o zamanki anayasa referanduma neden “evet” demek gerektiğini de dolaylı olarak anlatmaktaydı…

Bilindiği gibi ‘demokratik Türkiye’yi’ çare olarak önerenlere hem askeri hem de sivil vesayete sonuna kadar karşı olanlara, her şeyi bir yana bırakıp düşmanlık edenler var.

Onlar geçmişi ya hiç hatırlamıyorlar ya da geçmişte yaşananlardan çok mutlular.

Konuyla ilgili çok yeni yazdım.

* * *

Bakın, 2010 yılı Türkiye’si nasılmış:

—————

“Efsanevi rock grubu U2 ve solisti Bono… Dün Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü, kendilerine eşlik eden bakanlarla birlikte Boğaz Köprüsü’nü yürüyerek geçti.

Bugün de… Grup, Atatürk Olimpiyat Stadı’nda 70 bin kişinin izlemesi beklenen bir konser verecek.

Bono’nun duygu dolu sesi… The Edge’in dokunaklı gitarı… Dinî ritüelleri anımsatan sound…

U2, iki buçuk saat boyunca, 24 müzikle, 360 derece dönecek olan ve pençe adı verilen dev sahnede olacak.

* * *

U2, 1976 yılında, grup üyeleri şimdi lise çağındayken kuruldu…

O zaman da siyasal bir anlayışa sahipti…

Nitekim U2 ismini, Bono’nun teklifiyle soğuk savaş sırasında kullanılan Amerikan casus uçakları U2’dan aldı.

‘Sunday Bloody Sunday’, U2’nun sosyal-siyasi halini yaygınlaştıran ve grubu çok popülerleştiren en önemli başlangıç müzikleri oldu.

Şarkı, Kuzey İrlanda’nın Derry kentinde 30 Ocak 1972’de yaşanan ve sivil haklar için protesto düzenleyen 13 silahsız insanın Britanya Ordusu tarafından öldürüldüğü dramatik olayları anlatıyordu.

Sözlerini Bono’nun yazdığı ikonlaşan ‘Sunday Bloody Sunday’ isimli müziğin anlattığı olayın üstünden onca yıl geçmesine rağmen, ancak bu yıl yayımlanan resmi bir rapor cinayetlerin ‘hem yasadışı hem yasal gösterilemez’ olduğu sonucuna vardı.

Britanya Başbakanı David Cameron da Birleşik Krallık adına Kuzey İrlanda’dan resmen özür diledi.

Bono da raporun yayımlanmasını İrlanda’nın alacalı tarihinin en olağandışı günlerinden biri olarak yorumladı:

“Her iki taraftaki paramiliter güçlerin seslerini en fazla yükselttikleri gündü, dünya o gün barıştan vazgeçen insanları gördü…”

* * *

U2 ve Bono sadece kendi ülkesiyle ilgili değil…

Nitekim…

15 yıl önce gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Diyarbakırlı Fehmi Tosun’un ve ailesinin çığlıklarını kimse duymazken Bono duymuştu.

Hanım Tosun’un ‘sesimizi bir onlar duymuştu’ dediğini okudum…

U2’nun, Diyarbakırlı Fehmi Tosun’un eşi ve çocuklarıyla bir araya gelmesi de beklenmekte…

Grup üyeleriyle görüşmeyi çok istediğini söyleyen Tosun’un eşi Hanım Tosun da Bono ile kümenin diğer üyelerini evine davet etti.

* * *

U2 Grubu… Ve Bono, Türkiye’deki halk oylamasında oy kullansalar sanki ne oy verirlerdi?

Hiç kuşkunuz olmasın ‘evet’ verirlerdi…

Ta 1995 Ekim’inde, Güneydoğu’da ‘ölüm kuyularının’ açılıp açılıp kapatıldığı bir periyotta, onun İstanbul’daki izdüşümü olan Fehmi Tosun’un ‘faili meçhule’ kurban gitmesini ülke duymazken duyan bir hassasiyet, 12 Eylül rejiminde yetersiz de olsa açılacak bir gediğe olağan ki ‘evet’ derdi…

Çünkü onların da amacı, siyasal iktidar kavgalarında horozluk değil, ‘rejimlerin demokratikleşmesi…’

Halkına ve beşerlerine insan gibi davranması…

O nedenle ‘evet’ derlerdi.”

—————————-

* * *

2010 Türkiye’si… Ve 15 yıl önceye göre çok daha geriye gitmiş olan 2025 yılı Türkiye’si…

Akıp giden yılların hiç değişmeyen çok önemli ortak yanlardan biri de bir türlü ortaya çıkarılmayan faili meçhuller… Örneğin 2010 yılında da Fehmi Tosun’un faili belli değilmiş, 2025 yılında da belli değil.

Ve daha da fecisi, toplum uyuşturucu bataklığında boğulurken artık cinayetler alenen gözlerimiz önünde işleniyor ve katiller açıkça korunuyor.

Böyle bir ülkede devletten ve devleti yöneten siyasetten ne kadar umutlu olmalıyız?

Aslında gerçek umut, iktidar için yanıp tutuşan siyasetçiler yerine tüm cinayetleri ortaya çıkaracak gerçek bir iradenin doğması olur.

Ama bu şimdiye kadar olmadı…

Belki ilerde… Umut işte.

Geçmiş bayramınız kutlu olsun…

P24’ten alınmıştır.