Merkez Bankası’ndan Döviz Kredisi Uyarısı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi’nde banka ekonomistlerinden Tanju Çapacıoğlu’nun kaleme aldığı, Yabancı Para Kredilerde Son Dönem Eğilimler başlıklı bir tahlile yer verildi.

Tahlilde, Kredilerin gelişimi ve kompozisyonu, iç talep şartları, fiyat istikrarı ve makro finansal istikrar açısından kıymet taşımaktadır. 2018 yılı sonrası azalan yabancı para (YP) krediler son devirde artış eğilimine girmiştir. Bu artış sonrasında TCMB, sıkı para siyaseti duruşunu destekleyici ilave sıkılaşma adımları atmış ve 23 Mayıs 2024 tarihinde yatırım hariç YP kredilerde aylık yüzde 2 büyümenin aşılması durumunda zorunlu karşılık tesisi uygulamasını devreye alarak YP kredilere yönelik sınırlama getirmiştir. Bu yazıda YP kredilerde son devirdeki artışın dinamikleri incelenmekte, kredi vadelerindeki gelişmeler arz/talep yönlü faktörlerle analiz edilmektedir. ifadesi kullanıldı.

Geçen yılın ikinci yarısından itibaren başlayan mali sıkılaştırma döngüsünde TL ve YP kredi faiz oranları arasındaki farkın açıldığı belirtilen tahlilde, İyileşen kur beklentilerinin de katkısıyla firmaların YP cinsi kredi talebi canlanmıştır. Aynı periyotta bankaların uluslararası piyasalardan borçlanma şartları güzelleşmiş ve yurt dışı YP borçların kesimin toplam yükümlülükleri içindeki payı artmıştır. Artan sermaye ve efektif girişleri ile kapatılan TCMB taraflı swap işlemleri sonucunda bankaların YP likidite konumu güçlenmiştir. Bahse konu arz ve talep yönlü bileşenler YP kredileri desteklemiştir. değerlendirmesinde bulunuldu.

KREDİ VADELERİNDE KISALMA VURGUSU

Kredilerin gelişiminde büyüme suratının yanı sıra vade kompozisyonunun da finansal istikrar açısından ehemmiyet taşıdığı ifade edilerek şu bilgiler verildi:

Uzun vadeli krediler daha çok yatırım amaçlı kullanılmakta ve firmaların iş ve finansal çevrimlerden kaynaklı kredi standartlarında yaşanabilecek değişimlerden daha az etkilenmesini sağlayarak finansal istikrarı desteklemektedir. Bahse konu periyotta ise YP kredilerdeki artışa rağmen vadelerin kısaldığı dikkati çekmektedir. Bu durum, tarihî olarak yatırım ve proje finansmanı amacıyla kullandırılan YP kredilerin son periyotta işletme sermayesi finansmanı amacıyla kullandırıldığını ima etmektedir. Bu eğilimin temel sürükleyicisini belirleyebilmek amacıyla banka ve firma seviyesinde bir veri seti kullanılmıştır.

Firma talebinin kontrol edildiği modelde arz yönlü faktörlere odaklanılmıştır. Sonuçlar, YP kredi meblağı ile yurt dışı YP fonlamanın payı ve döviz likiditesi arasında olumlu bir ilişkiye işaret etmektedir. Diğer yandan, YP kredi vadesi ile yurt dışı YP fonlamanın payı arasında olumlu, döviz likiditesi arasında ise negatif bir ilişki bulunmaktadır. Başka bir tabirle, yurt dışı YP fonlama payı yüksek olan bankaların daha fazla ve daha uzun vadeli YP kredi verdiği görülmektedir. Yurt dışı YP fonlama oranı 1 puan arttığında bankaların YP kredi meblağı yüzde 0,8, vadesi yüzde 0,7 artmaktadır. Ancak bir evvelki ay döviz likiditesi daha yüksek olan bankaların daha kısa vadeli olarak daha fazla YP kredi verdiği dikkati çekmektedir. Döviz likiditesi oranı 1 puan arttığında bankaların YP kredi meblağı yüzde 3,6 artarken, vadesi yüzde 1,5 kısalmaktadır.

FİNANSAL İSTİKRAR İÇİN RİSKLİ

Küresel likidite gelişmelerine ve sermaye akımlarına hassaslığını sınırlamak amacıyla çekirdek dışı YP yükümlülüklerin vadesinin uzamasının ve bankaların yurt dışından daha uzun vadeli borçlanmasının daha düşük zorunlu karşılık oranları ile desteklendiği belirtilen tahlilde, bulguların, zorunlu karşılık uygulamasının yurt içi YP kredilerin vadesine yansıdığına ve yurt dışından daha fazla borçlanan bankaların daha fazla YP krediyi daha uzun vade ile verdiğine işaret ettiği bildirildi.

Ayrıca, sonuçların son devirde kısalma eğiliminde olan YP kredi vadesinde bankaların döviz likiditesi kaynaklı gelişmelerin sürükleyici olduğunu ima ettiği belirtilen tahlilde, bankaların artan döviz likiditesinin, daha fazla ve daha kısa vadeli YP kredi arzına neden olduğunun görüldüğü vurgulanarak şunlar kaydedildi:

Özetle, YP kredilerin meblağı ile yurt dışı borçlanma ve döviz likiditesi arasında olumlu bir ilişki varken, YP kredi vadelerinin dalın güçlenen döviz likiditesiyle kısaldığı görülmektedir. Ayrıca firmaların artan döviz kuru riski de finansal istikrara yönelik potansiyel risk teşkil etmektedir. Bu kapsamda, YP kredilerin yatırım amaçlı ve uzun vadeli kullanımı bahse konu risklerin orta-uzun vadede yönetilmesi için büyük kıymet arz etmektedir. Mayıs ayında getirilen YP kredi düzenlemesinde iki yıldan uzun vadeli yatırım kredilerinin istisna tutulması da bu gayeye hizmet etmektedir.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber