Milli İstihbarat Akademisi Yayınladı: ABD Seçimleri ve Türkiye’ye Olası Etkileri

Milli İstihbarat Akademisi (MİA), Donald Trump’ın yeni ABD Başkanı olması üzerine bu seçimin Türkiye’ye etkilerini anlatan bir analiz yayınladı.

İŞBİRLİĞİ YERİ OLUŞABİLİR

Bu yeni devirde Türkiye dahil olmak üzere birçok ülkenin ABD ile ilgilerini gözden geçirme ve yeniden yapılandırma sürecine girebileceği belirtilen tahlilde, özellikle Türkiye’nin ABD’nin bölgesel siyasetleriyle örtüşen çıkarları üzerinden bir işbirliği yerinin ortaya çıkabileceği bildirildi.

Analizde, 2024 başkanlık seçimlerinin, ABD’nin küresel liderlik rolünü koruma, yeniden tanımlama ya da bu rolü diğer büyük güçlerle paylaşma konusunda nasıl bir tercih yapacağını ortaya koyacak nitelikte olduğu belirtilirken, seçim gelecekteki dünya nizamının şekillenmesinde kritik bir dönemeç olarak değerlendirildi.

Cumhuriyetçi Partinin dış politika stratejisinde “caydırıcılık, hibrit müdahale sistemleri, teknolojik üstünlük ve ekonomik güce odaklandığı ifade edilen tahlilde, Trump’ın benimsediği “Amerika’yı yeniden büyük yapalım” telaffuzunun ise klâsik cumhuriyetçi yönelimin bir uzantısı olarak görüldüğü bilgisi verildi

KRİZ YÖNETİMİ

Analizde, Trump yönetiminin, klasik cumhuriyetçi duruş olan küresel askeri ve diplomatik angajmanı sonlandırmayı, yani ABD’nin mevcut krizlere angaje askeri varlığını azaltmayı amaçlasa da ABD’nin küresel cezalandırıcı gücünü müdafaası ve güçlendirmesi gerektiğinden bahsettiği belirtilerek, “Washington’un temel amacı, rakiplerin denetiminden sağlamayı umduğu azamî faydayı anlamsız kılacak ve rakiplerin bu durumdan yarar sağlamasını engelleyecek seviyede güçlü bir caydırıcılığa sahip olmasıdır.” ifadesi kullanıldı.

YENİ RİSKLER VE FIRSATLAR

Analizde, Trump’ın ikinci başkanlık periyodunun hem fırsatlar hem de zorluklar barındırdığının altı çizildi.

Öncelikle savunma endüstrisinin ve F-35 programı konusundaki kısıtlamaların aşılmasının, Türkiye-ABD bağlarında olumlu bir gündemin oluşturulması açısından kritik bir başlık olarak öne çıktığı vurgulandı.

Trump yönetiminin denizaşırı askeri varlıkları azaltma eğilimi ve terör örgütü PYD/YPG’ye verilen desteği yeniden değerlendirme potansiyelinin, Türkiye’nin ABD ile terörizmle mücadele alanında işbirliği yapması için önemli bir zemin oluşturabileceğine işaret edilen tahlilde, “Ancak bu tür hususlarda ilerleme sağlanması, Trump’ın yönetim takımının bileşimi ve ABD’nin bölgesel siyasetlerindeki önceliklerle yakından bağlantılı olacaktır.” tabirine yer verildi.

Bölgesel seviyede ise Trump’ın İran siyasetinin yeniden sertleşmesi ve İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki normalleşme süreçlerinin desteklenmesinin, Türkiye’nin bölgesel çıkarlarını hem olumlu hem de olumsuz yönde etkileyebileceği belirtilen tahlilde, şu değerlendirmede bulunuldu:

İran’a yönelik sert siyasetlerin bölgesel bir çatışmayı tetikleme riski, Türkiye’nin güvenlik siyasetlerini doğrudan ilgilendirecektir. Aynı şekilde Trump yönetiminin kayıtsız koşulsuz takviyesini elde eden İsrail’in bölgedeki aktifliğinin artması, Doğu Akdeniz’deki güç istikrarlarını Türkiye’nin aleyhine çevirebilir. Bu gelişmeler, Türkiye’nin bölgesel işbirliği ve dengeleme siyasetlerini daha da derinleştirme ihtiyacını ortaya çıkarabilir.

Analizde, özellikle Mısır ve Yunanistan ile diyalog süreçlerinin derinleştirilmesinin ve bölgesel istikrarı önceleyen teşebbüslerin sürdürülmesinin, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki çıkarlarını koruma eforlarına katkı sağlayacağı belirtildi.

Trump yönetiminin Ukrayna savaşını sona erdirme gayretlerinin, Türkiye için Karadeniz’de istikrar ve ekonomik fırsatlar yaratabileceği vurgulanarak, Ukrayna’nın yeniden inşasında Türk firmalarının rol almasının, Türkiye-ABD alakalarını güçlendirebilecek bir fırsat olduğu ifade edildi.

Analizde ayrıca, Trump’ın Çin’e yönelik siyasetlerinin, ABD’nin ekonomik üstünlüğünü desteklemek amacıyla gümrük vergileri ve yaptırımlar gibi araçlarla şekilleneceği belirtilerek, bu sürecin Türkiye için yeni tedarik zinciri fırsatları ve enerji projeleri yaratabileceği kaydedildi.