Murat Kurum: İklim Kanunu, İklim Değişikliği ile Uğraşımıza Yeni Bir Soluk Getirecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre; geçen hafta TBMM Başkanlığı’na sunulan Türkiye’nin ilk ‘İklim Kanunu‘ teklifi ile iklim değişikliğiyle mücadelede genel prensipler belirlendi.

Sosyal medya hesabından kanun teklifinin içeriğine ilişkin paylaşım yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Türkiye’nin ‘İlk İklim Kanunu’ iklim değişikliği ile gayretimize yeni bir soluk getirecek” ifadelerine yer verdi.

DAHA VERİMLİ ÜRETİM SÜRECİ YASAL TEMİNATA ALINACAK

Teklife göre; eşitlik, iklim adaleti, ihtiyatlılık, katılım, entegrasyon, sürdürülebilirlik, şeffaflık, adil geçiş ve ilerleme yaklaşımları esas alınacak. Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler, kamu yararı gözetilerek alınacak önlemlere ve düzenlemelere müddetinde uymakla ve bunları uygulamakla yükümlü olacak.

Teklif ile iktisadın iklim bazlı olumsuz sonuçlara dirençli hale getirilmesi sağlanacak. Dalların uluslararası rekabet gücünün artırılması için daha temiz ve daha verimli bir üretim süreci yasal garantiye alınacak. Kanun teklifi sırf sanayi bölümlerini değil; kentleri, tarımı, hayvancılığı ve yeşil alanları da koruyan bir yaklaşımla hazırlandı.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAŞKANLIĞI’NIN SORUMLULUKLARI NETLEŞTİRİLDİ

Teklifte İklim Değişikliği Başkanlığı’nın görev ve sorumlulukları netleştirildi. Kurumlar arası uyum, faaliyetler ve standartlar başkanlıkça belirlenecek. Başkanlık, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerine ilişkin ilerlemeleri izleyecek.

Karbon fiyatlandırmasına ilişkin piyasaya dayalı sistemleri düzenlemek de başkanlığın yetkisinde olacak. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), başkanlık tarafından kurulacak ve bu kapsamda tahsisatların dağıtımı yapılacak.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İL UYUM KONSEYLERİ KURULACAK

Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ile İklim Değişikliği Başkanlığı’nın yayımladığı strateji ve eylem planları doğrultusunda sera gazı emisyonları azaltılacak. Strateji ve eylem planları dönemsel olarak ulusal ölçekte hazırlanacak, uygulanacak ve uygulanması izlenecek.

Her ilde vali başkanlığında, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri ile yerel idarelerin temsilcilerinden oluşan İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Şuranın çalışma yol ve temelleri bakanlıkça belirlenecek. Yerel İklim Değişikliği Eylem Planları, en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar hazırlanacak. Bakanlık, bu süreyi 1 yıla kadar uzatabilecek.

YEREL PLANLAR VALİ BAŞKANLIĞINDA HAZIRLANACAK

Yerel iklim değişikliği eylem planları; sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum amacıyla her ilin bütüncül bir planı olacak şekilde vali uyumunda; büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi, diğer illerde il belediyesi ve il özel yönetimi, ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla hazırlanacak veya hazırlatılacak.

Karara bağlanmak üzere İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu’na sunulacak. Sektörel etkilenebilirlik ve risk tahlilleri; strateji ve eylem planlarına esas teşkil etmek üzere iklim modelleri kullanılarak dönemsel olarak başkanlık tarafından hazırlanacak ve güncellenecek.

TÜRKİYE YEŞİL TAKSONOMİSİ KURULACAK

İklim Değişikliği Başkanlığı, ulusal, sektörel ve tematik raporlar hazırlayacak. Finansal kaynakları yönlendirmeyi kolaylaştırmak üzere iklim değişikliği teşvik düzenekleri geliştirecek ve Türkiye Yeşil Taksonomisi’ni kurup yürütecek.

Türkiye Gümrük Bölgesinde ithal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak için Sınırda Karbon Düzenleme Düzeneği (SKDM) kurulabilecek. SKDM’ye ilişkin raporlama, kapsam, içerik, tarz ve asıllar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecek.

TEMİZ TEKNOLOJİNİN KULLANIMI YAYGINLAŞTIRILACAK

İlgili kurum ve kuruluşlarca hazırlanan planlama ve uygulama araçlarında teknolojik öz yeterlilik kapasitesinin artırılması öncelikli hedef olarak belirlenerek temiz teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması esas olacak.

Başkanlık; karbon yakalama ve depolama teknolojileri, hidrojen teknolojisi gibi iklim değişikliği ile çabaya yönelik yeni teknolojik gelişmelerin takibi ile bu alanlardaki projelerin geliştirilmesi için ilgili kurumlarla iş birliği yapmaya, kurumların bu alanlarda çalışmalar yapmasını yönlendirmeye ve ilgili kurumlarla uyum yapmaya yetkili olacak. Başkanlığa bağlı ilgili kurumlarla koordineli olarak enstitüler ile araştırma ve uygulama merkezleri kurulabilecek.

OKUL MÜFREDATLARINA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE YEŞİL DÖNÜŞÜM EKLENECEK

Kamuoyu farkındalığının artırılması ve toplumun iklim değişikliğinin etkileri konusunda hassas hale getirilmesi için eğitim ve bilinçlendirme programları düzenlenecek.

Tüm eğitim seviyelerinde müfredat ve öğretim programlarının güncellenmesi ve yeşil iş gücünün yetiştirilmesi için gerekli çalışmalar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu’nca yapılacak.

Uygulamaların yordam ve temelleri, bakanlık görüşü alınarak kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenecek.

AFETLERE KARŞI ERKEN UYARI SİSTEMLERİ VE GIDA GÜVENLİĞİ

İklim değişikliğine dirençli ürün deseni ile gıda güvenliğinin sağlanması için doğal kaynakların, ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin koruma kullanma dengesini gözetecek doğa temelli tahliller ile iklim değişikliğine dirençli uygulamalar yaygınlaştırılacak. İklim değişikliğine bağlı afetlerin neden olduğu kayıp ve ziyanların azaltılması amacıyla risk değerlendirme, izleme, bilgilendirme ve erken uyarı sistemleri; bütünleşik afet yönetimi esas alınarak geliştirilecek.

Net sıfır emisyon maksadının sağlanmasına yönelik emisyonların dengelenmesi için orman, tarım, mera ve sulak alanlarda karbon yutağı kayıplarını engellemek üzere ilgili kurum ve kuruluşlar önlemler alacak. İklim değişikliğinin tesirlerine karşı su kaynaklarının etkin yönetimi sağlanacak.

Denizel ve karasal korunan alanların niteliği ve oranı yükseltilecek. Kanun teklifinde belirtilen uygulama ve planlama araçlarına ilişkin hazırlama ve uyarlama yükümlülükleri ilgili kurum ve kuruluşlarca en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar yerine getirilecek. Cumhurbaşkanı, bu süreyi 1 yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.