35,3351$% -0.02
36,4839€% -0.05
3.032,66%0,22
4.965,00%-0,08
19.798,00%-0,08
2.668,63%0,21
10.000,72%1,11
Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Kayıtdışı ile mücadele sıkı kontrollerle devam etmesine rağmen tüketici istemeden fiş kesen işletme sayısı epeyce düşük. Fırın, manav, kuyumcu, züccaciye, kuaför, araba tamir/temizleme gibi esas alışveriş ve hizmet alanlarının nakit ödemede fiş kestiği görülmüyor; fiş talep eden tüketiciye ise ya ‘arızalı’ pos yanıtı veriliyor ya da düşük meblağ olduğu için fiş kesmedikleri belirtiliyor.
Bazı meslek kümeleri ve serbest meslek erbabı kişiler de oldukça yüksek karlarına rağmen fatura kesmeden yaptıkları süreçlerle Maliye’nin radarında bulunuyor. Çeşitli yüksek ödeme kalemlerinin bulunduğu oto tamirden, diş tedavisine kadar geniş bir yelpazedeki hizmet alanında tüketiciler hayli fazla ödemeleri nakit yapmak durumunda kaldıklarını belirtiyor. Buna karşılık ise tüketiciye fiş/fatura verilmiyor; ödemeler kayda girmiyor, tüketiciye de mağduriyet oluşturuyor.
İletilen şikayetler arasında kredi kartının kabul edilmediği ya da kredi kartına daha yüksek fiyatlar talep edildiği de görülüyor.
Yakın zamanda Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın fiş kesmeyenlere ve fiş almayan tüketiciye yönelik para cezası içeren bildiri taslağı da gündeme gelmişti. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ile mücadelede özellikle son 1 yıldır sıkı denetim uyguluyor.
‘Vergi vatandaşa yansımıyor’
Tüketicinin yaptığı ödemeler karşısında fiş/fatura talep etmesi gerektiğini belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, tüm ücretlilerin vergilerini ödediği gibi hizmet ve ürün satan tüm kişi ve işletmelerin de vergilerini doğru şekilde ödemesi gerektiğini dile getirdi. Özellikle yüksek kazanç sağlayan bazı serbest meslek kümeleri ile mesleklerdeki hizmetler karşısında ‘elden yapılan ödemeler’in arttığına dikkat çeken Ağaoğlu, bunun karşılığının ise devlete ve dolayısıyla vatandaşa yansımadığını ifade etti. Ağaoğlu, aynı zamanda fiş/fatura olmadan yapılan ödemelerin ileride tüketici için sorun haline gelebileceğini, olası bir ürün hasarı ya da hizmet memnuniyetsizliğinin şikayet sürecinde tüketicinin delili olmayacağını belirtti.
Ağaoğlu, fiş kesmeyen, faturasız işlem yapanlar hakkında Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, Ticaret Bakanlığı şikayet çizgileri ve kredi kartı kurul talebiyle ilgili de BDDK’ya ihbarların yapılabileceğini söyledi.
Komisyon da var
Bu süreçte tüketiciden komite talebi de kontrollerin konusu. Nakit ödemede ve kredi kartı ile ödemede farklı fiyat talebi devam ediyor. Bazı dükkan önlerinde satılan özellikle tekstil ürünlerinde nakit ve kredi kartı fiyatı ayrı ayrı belirtiliyor. Herhangi bir ürünün satışında hizmet bedeli adı altında kart komitesinin tüketiciden talep edilmesi ceza konusu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) üye iş yerlerinin üyeliğini iptal ederek, 1 yıl müddetle pos kullanılmasını yasaklıyor. Bununla ilgili Tüketici Hakem Heyetlerine de gerekli ihbarlar yapılabiliyor.
Yanı sıra ödemelerde ‘IBAN’ talebi de daha önce tartışılmış, konuyla ilgili incelemeler sıklaştırılmıştı ancak hala kredi kartı işlemi yapmamak için IBAN’a nakit talebi devam ediyor.
Bakan Şimşek uyarmıştı
Bakanlık tarafından kayıt dışı iktisatla uğraşın aktifleştirilmesine yönelik bugüne kadar çok sayıda uygulamanın devreye alındığına işaret eden Şimşek, bu kapsamda, perakende mal ve hizmet sunan esnaf ve işletmelerdeki banka kartlarıyla ödeme yapılmasına imkan sağlayan POS aygıtlarıyla fiş düzenleyen ödeme kaydedici aygıtların birleştirildiğini anımsattığı açıklamasında şöyle demişti:
“Bazı işletmelerin, bankaların kurul oranlarının yüksekliğini münasebet göstererek nakit ödemeye göre daha yüksek fiyat talep ettiğini görüyoruz. Mükelleflerimizin, bu münasebetle kurul farkını vatandaştan talep etme yoluna gitmemesi önem taşıyor. Kendisine banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme imkanı sunulmayan ya da yüksek dengeli fark istenen vatandaşların bunu Gelir Yönetimimize ihbar etmesi durumunda, denetim yapılarak gerekli cezai süreçler uygulanıyor. Vatandaşlar, Dijital Vergi Dairesi, GİB Mobil uygulaması, BİP ya da Whatsapp gibi farklı kanallardan ihbarda bulunabilir.”
Tüketiciye de ceza var
Yeni vergi paketiyle birlikte, kayıt dışı iktisatla mücadele kapsamında alışverişlerde fiş veya fatura düzenlemeyenler için ceza ölçüleri da artırılıyor. Şu anda 3 bin 400 lira olan ceza fiyatının 5 bin liraya çıkacağı; işletmelerin ise her ihlalde cezalarının katlanarak artacağı bir sistem belirleniyor.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Siber Güvenlikte Milli Teknoloji