Derleyen: Melike Sarıkaya / Milliyet.com.tr – 1961 yapımı İngiliz bilim kurgu sineması The Day the Earth Caught Fire (Dünyanın Yandığı Gün), aslında o devrin en büyük tehditlerinden biri olan nükleer savaş korkusunu konu ediniyor. Filmde, Amerika ve Rusya’nın eş zamanlı nükleer bombalar patlatması sonucu Dünya’nın ekseni kayar ve gezegen, güneşe daha fazla yaklaşarak ekstrem sıcaklıklara maruz kalır. Bu kurgusal felaket, günümüz dünyasında arka arda kırılan sıcaklık rekorları ve küresel ısınma gerçeğiyle ise epey dikkat çekici bir benzerlik taşıyor. Sinemadaki karakterlerin kriz karşısındaki tavırları ve toplumların felaketle başa çıkma çabası da bugün yaşanılan iklim krizine dair önemli bir yansıma sunuyor. Bu da izleyicilere şu soruyu sorduruyor: ‘Bu film, günümüzü gerçekten öngörmüş müydü?’
1961’DE ÖNGÖRDÜ, ÇAĞIN EN BÜYÜK SORUNU
‘The Day the Earth Caught Fire’, 1961 yılında İngiltere’de çekilmiş bir bilim kurgu sinemasıdır. Val Guest’in yönettiği bu film, Soğuk Savaş döneminde çekilmiş ve Amerika ile Sovyetler Birliği’nin eş zamanlı nükleer denemeler yapması sonucu yaşanan nükleer patlamalar sonucu Dünya’nın ekseninin kaymasını, sonrasında yaşananları konu alıyor. Bu kayma, Dünya’nın Güneş’e yaklaşmasına neden olur ve ekstrem sıcaklıklar ortaya çıkar. Aslında ana tema, o periyodun gündem mevzularından birisi olan nükleer savaş korkusuna bir gönderme olsa da eksen kayması sonrasında yaşanan ekstrem hava koşullarını, günümüz meseleleri olan küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle ilişkilendirmek mümkün.
Sıcak hava dalgaları, kuraklık ve su kıtlığı gibi durumlar, küresel ısınmanın sonuçları olarak önemli bir sorun şeklinde karşımıza çıkıyor. Film senaryosunun günümüzde yaşanmakta olan iklim değişikliği kriziyle şaşırtan şekilde paralellik gösterdiği de görülüyor.
FİLM KARAKTERLERİNİN İNKÂRI BİR YANSIMA MI?
Filmdeki karakterlerin kriz anında gösterdikleri tepkiler de epeyce ilginç karşılanıyor. Çünkü sinemadaki karakterler sıcaklıkların giderek artmasına rağmen durumu inkâr ediyorlar ve kriz gerçekliğini kabul etmekte zorlanıyorlar. Günümüzde de iklim değişikliği karşısında inkârcı tavırlar sergileyen birçok insan var. Amerikalı Emekli Fizik Profesörü ve Bilim Kurgu Yazarı Leroy William Dubeck de bir kitabında bu sinemadaki karakterlerin sergiledikleri davranışları günümüz insanlarında da gözlemleyebileceğimizi belirtiyor ve ekliyor: “Eşi benzeri görülmemiş olayların olduğunu görebiliyorlar ama gerçekten bir sıkıntımız olduğunu kabul etmeye istekli değiller.”
Filmde hükümetlerin belirli bir kademeden sonra olağanüstü hâl ilan ettikleri de görülüyor. Günümüzde ise doğal afetlerin ve iklim krizinin artmasıyla, birçok hükümet bu tür acil durumlarla başa çıkmak için yeni siyasetler üretmek zorunda kalıyor. Sıcaklık artışları ve kuraklık gibi sorunlar, pek çok ülkeyi acil önlemler almaya itiyor. Bu açıdan sinemada ele alınan kriz yönetiminin günümüz toplumlarının iklim değişikliği karşısındaki uğraşlarına da ayna tuttuğu düşünülüyor.
KONU NÜKLEER PATLAMAYDI AMA GERÇEKLER ÇOK BAŞKA
Filmde ortaya konan aşırı sıcaklıklar ve su kaynaklarının kuruması gibi felaketler, günümüz dünyasında epeyce sık karşılaşılan durumlar haline geldi. Örneğin 2023 yazında küresel sıcaklıkların rekor düzeylere ulaşması ve özellikle Avrupa ve Amerika’daki kuraklıklar, Grönland’daki buzulların hızla erimesi, Avustralya ve Kaliforniya’daki büyük orman yangınları gibi olaylar, sinemanın kurgusal anlatısının gerçeğe dönüşen ögeleri olarak karşımıza çıkıyor. Temel olarak ise tüm bu olayların gerisinde insan eliyle yaratılan çevresel tahribat kâbusu ya da o tahribatın uzun vadede var ettiği sonuçları var.
Film, 1960’ların nükleer savaş kaygılarını anlatırken, etrafa verilen zararın sonuçları konusunda güçlü bir uyarı niteliği taşıyor. Günümüzün iklim krizi ise sineması daha da vakitten bağımsız ve anlamlı bir hale getiriyor. Aslında genel olarak bilim kurgu sinemalarının geleceği öngörme yeteneği olduğu söylenir, ancak burada esas olan bu ikazların ne kadar ciddiye alındığı.
Ünlü iklim bilimci ve aktivist Bill McGuire, The Day the Earth Caught Fire sinemasıyla ilgili şu şekilde bir değerlendirme yapıyor: “Nükleer patlama kısmı günümüzde pek de geçerli değil. Ancak aşırı ısınan bir gezegenle başa çıkma senaryosu yerinde ve gerçekten bir etki yaratıyor. Açıkça daha hızlı bir ölçekte gerçekleşiyor, ancak toplum ve ekonomi üzerindeki etkisi büyük bir uyarı.”
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
12:53
12:53
News
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
KÜLTÜR & SANAT
