Online Alışverişte Yeni Dönem

Ticaret Bakanlığı dün yaptığı açıklamada internetten yapılan alışverişlerde şeffaflık ve ürün güvenliğini sağlayacak “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Nezareti ve Kontrolü Yönetmeliği”nin yürürlüğe gireceğini duyurmuştu

Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Hakan Çevikoğlu, “E-ticaretten alışveriş daha güvenli hale geliyor.” diyerek uygulamayı anlattı.

UYGULAMANIN GEÇİŞ SÜRECİ TAMAMLANDI

5 aylık geçiş sürecinin ardından bugün yürürlüğe giren yönetmelik internetten yapılan alışverişlerde şeffaflık ve ürün güvenliğini sağlayacak.

Yönetmelik tüketicilerin haklarını müdafaayı amaçlarken, hem vatandaşlar hem de ürün satan firmalar için önemli yenilikler getirdi.

Hakan Çevikoğlu, yönetmeliğin getirilerinin “tüketici”, “satıcı”, “pazaryerleri” ve “e-ithalat-e-ihracat”a etkisi olarak ayırmak gerektiğini belirterek, çok ayaklı bir gelişme yaşanacağını söyledi.

GÜVENLİ HALE GELİYOR

Çevikoğlu, genel itibarıyla e-ticarette önemli ilerleme sağlayacak yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin önemine işaret ederek, “Aslında bir mağazada ürünü elinize aldığınızda gördüğünüz bilgileri artık e-ticarette de görebileceksiniz. E-ticaretten alışveriş daha da güvenli hale geliyor. Aynı şekilde yurt dışına e-ticaretten satış yapan işletmelerin de kendilerini yeni periyoda hazırlamaları gerektiğini hatırlatmak isterim.” ifadelerini kullandı.

“TÜRKÇE UYARILAR YER ALACAK”

Tüketicilerin, satın alacakları eserlere ilişkin üretici, ithalatçı veya yetkili temsilcinin açık kimlik bilgilerine doğrudan erişebileceğini anımsatan Çevikoğlu, şunları kaydetti:

Satış ilanlarında, ürünlerin teknik düzenlemelere uygunluğu, uygunluk işaretleri, güvenlik bilgileri ve Türkçe uyarılar gibi ayrıntıların yer alması zorunlu hale getirildi. Bu sayede tüketici, sadece ürünün görseline değil, teknik ve hukuki kimliğine de ulaşarak şuurlu karar verebilecek. Uygunsuz olduğu tespit edilen ve geri çağrılan ürünler hakkında tüketicilere, hem e-posta yoluyla hem de pazaryeri ara yüzü üzerinden bilgilendirme yapılacak. Bu uygulama, tüketicinin sessiz geri çağırmalardan habersiz kalmasının önüne geçecek, aktif bir bilgilendirme sistemi sağlayacak.

“Tüketici şikayetleri ve yetkili kuruluşların değerlendirmesi sonucunda risk taşıyan ürünler, platformdan geçici olarak kaldırılabilecek.” diyen Çevikoğlu, “Bu düzenek, tüketici sağlığını ve güvenliğini doğrudan tehdit eden durumlarda hızlı aksiyon alınmasına imkan tanıyacak. Yanı sıra tüketiciler, ürün güvenliğine ilişkin soru ve bildirimlerini, pazaryerlerinde kurulacak olan ‘Ürün Güvenliği Temas Noktaları’ aracılığıyla doğrudan iletebilecek. Bu temas noktaları, tüketicilerin daha etkin bir biçimde süreçlere dahil olmasını ve doğrudan koruma sağlanmasını hedefliyor.” yorumunu yaptı.Bu düzenlemeyle birlikte, tüketicilerin eriştiği ürünler hem daha güvenli hem de daha izlenebilir hale geleceğini, ürünlerin kimliği, menşei ve güvenlik bilgileri konusunda şeffaflık sağlanacağını bildiren Çevikoğlu, “Yönetmelik, dijital ortamda tüketici haklarını güçlendiren, güven temelli ve bilgiye dayalı bir e-ticaret ekosistemi inşa etmeyi amaçlıyor.” dedi.

“SATICININ BİLGİLENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ARTTI”

Yönetmelikle birlikte satıcı tarafında yaşanacak değişiklikler hakkında bilgi veren Çevikoğlu, satıcının bilgilendirme yükümlülüğünün arttığını söyledi.

“YENİ SİSTEMDE PAZARYERLERİ, DİJİTAL VİTRİN GÖREVİ GÖRMEKTEN ÇIKIYOR, SORUMLULUK ÜSTLENİYOR”

Konuşmasında pazaryerleri açısından yaşanacak değişiklikler hakkında da bilgi veren Çevikoğlu, “Yönetmelik, pazaryerlerini sırf bir satış ortamı sağlayıcısı değil, aynı zamanda ürün güvenliği zincirinin aktif bir bileşeni olarak tanımlıyor.” dedi.

“DÜZENLEME, YABANCI SATICILARI VE PLATFORMLARI YEREL MEVZUATA TABİ HALE GETİRİYOR”

Yönetmelik uyarınca, Türkiye’ye uzaktan iletişim araçları yoluyla ürün arz eden yabancı menşeli firmaların, satışa sundukları ürünlerin ilgili mevzuatlara uygunluğunu teminen Türkiye’de yerleşik bir iktisadi işletmeciye sahip olma zorunluluğu bulunduğunu hatırlatan Çevikoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

Söz konusu temsilcinin kimlik ve iletişim bilgileri satış ilanında açıkça belirtilecek. Temsilcisi bulunmayan firmaların ürünleri, Türk kullanıcılarına yönelik satışa sunulamayacak, platformlar bu ürünleri listeleyemeyecektir. Uluslararası platformlar üzerinden yapılan satışlarda, artık güvenlik belgeleri, uygunluk işaretleri ve temsilci bilgileri zorunlu hale gelecek. Türkiye’ye ithal edilen ürünlerin hem fizikî güvenliğinden hem de ilanda sunulan tüm bilgilendirmelerden ithalatçı sorumlu olacak. Geri çağırma, risk bildirimi, içerik güncelleme gibi yükümlülükler doğrudan ithalatçının uhdesinde olacaktır. Özellikle, ürün izlenebilirliği ve temsilci yükümlülüğü, kayıt dışı e-ithalatın denetim altına alınmasına katkı sağlayacaktır.

“E-TİCARET YÖNETMELİĞİNE TÜKETİCİ DERNEKLERİ TAM DESTEK VEREREK SIKI DENETİM İSTEDİ”

Ticaret Bakanlığı tarafından önceki gün duyurulan ve dün yürürlüğe giren “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Nezareti ve Kontrolü Yönetmeliği” sağladığı yararlar nedeniyle tüketici derneklerinden tam destek aldı.

Yönetmeliğin kapsamına ilişkin Tüketiciler Konfederasyonu (TÜKON) Genel Başkan Vekili Aziz Koçal, bundan sonraki süreçte ürün güvenliği ve şeffaflık açısından, tüketicilerin internetten satın aldıkları ürünlerin güvenilir ve mevzuata uygun olup olmadığını daha net görebileceğini anlattı.

“GÜVENSİZ ÜRÜNLER PİYASADAN ÇEKİLECEK”

Koçal, yetkili kurumlar tarafından denetim ve izlenebilirliği sağlamak için piyasa nezareti yapılarak inançsız ürünlerin tespitinin yapılacağını ve piyasadan çekilmesinin sağlanacağını belirterek, şunları kaydetti:

Tüketiciler, sahte veya inançsız ürünler nedeniyle daha kolay şikayette bulunabilecek ve haklarını daha etkin bir şekilde arayabilecekler. Tüketicinin bilgilendirilmesi açısından ürün güvenliği, satıcı bilgileri, üretici bilgileri gibi bahislerde daha açık ve erişilebilir bilgiler sağlanacak. Yönetmelik, piyasa nezareti ve kontrolü açısından olumlu bir adım olsa da, uygulanabilirliği ve yaptırımların etkinliği kritik öneme sahip. E-ticaret platformları ve satıcıların yönetmelik kurallarına uyup uymadığı düzenli olarak denetlenmezse, tüketiciler sahte veya inançsız eserlerle müsabakaya devam edebilir. Yönetmeliğin ihlali durumunda caydırıcı cezalar uygulanmazsa, kötü niyetli satıcılar faaliyetlerine devam edebilir. Yönetmelik tüketici haklarını güçlendirme açısından olumlu bir adım olmakla birlikte, etkin denetim yapılmalı, yaptırımlar uygulanmalı ve tüketici farkındalığı sağlanmalı.

“YÖNETMELİĞİ TÜKETİCİLER AÇISINDAN ÇOK OLUMLU DEĞERLENDİRİYORUZ”

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük ise, yönetmeliği tüketiciler açısından çok olumlu değerlendirdiklerini belirterek, yeni uygulamayla birlikte uzaktan satış olarak isimlendirilen tüketici ile satıcının karşı karşıya gelmediği alışverişlerde eserlere ilişkin bilgilerde eksik ya da aldatıcı bilgilerin söz konusu olabildiğini dile getirdi.di.

Küçük, yönetmeliğin e-ticarette satışa sunulan eserlere ilişkin daha detaylı bilgi verilmesini sağlayacağına dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:

Tüketici online alışverişten aldığı ürünün tüm ayrıntılarına mağazaya gitmiş gibi erişecek, bu çok önemli. Eserle ilgili aldatıcı bir bilgi verildiğinde online pazaryerleri 24 saat içinde ürünü kaldırmak zorunda kalacak. Yönetmeliğin en önemli kısmı, yurt dışından alışveriş yaptığımız sitelerin Türkiye’de temsilci bulundurma zorunluluğu getirmesi. Ayıplı mal ve eserlerde tüketiciler muhatap bulamıyordu. Yurt dışından yapılan alışverişlerde tüketici ayıplı mal ile karşılaştığında yasal olarak nasıl hakkını arayacağı soru işaretiydi, bu düzenlemeden sonra Türkiye’de temsilciler yasal muhatap olabilir, bu çok önemli bir gelişme.