Özbek Pilavı: Klâsik Lezzetin Tarihi ve Değeri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Özbekistan mutfak kültüründe önemli yere sahip Özbek pilavı, ülke genelinde özel günlerde ikram edilmeye devam ediliyor.

Özbekistan‘ın tarihi Buhara şehri yakınlarında dünyaya gelen ünlü Türk filozofu ve tıp alımı İbni Sina tarafından tanım edildiği söylenen ve günümüzde de Özbek sofrasının vazgeçilmezlerinden olan Özbek pilavının, yapıldığı yöre ve katılan materyale göre 100’den fazla çeşidi bulunuyor.

Özbeklerin “aş” ismini da verdikleri pilav, yapıldığı yöreye göre Semerkant, Taşkent, Buhara, Fergana, Riştan, Çust pilavı; yapıldığı yere göre çayhane, toy, bayram pilavı; yapılış formuna göre kızartma, doğrama, karma, süzme pilav; katılan materyale göre kuru üzümlü, ayvalı, kıymalı, at etli, bıldırcınlı, sarımsaklı pilav; pirinç çeşidine göre de kenca ve devzira pilav şeklinde isimlendiriliyor.

Yapıldığı yöre ve pişirme tekniğine göre farklı versiyonları olsa da Özbek pilavında ana gereçler değişmiyor. Pilavın hazırlanmasında pirinç, havuç, soğan ve et esas gereçler sayılırken, nohut, kuş üzümü, kimyon, safran, yumurta, bazen de isteğe bağlı olarak ayva, ceviz, sarımsak ve çeşitli baharatlar ilave edilebiliyor.

Soğan, et ve havucun kavrulduğu, ardından ilave edilen suda pirincin kaynatıldığı Özbek pilavı, bir süre dinlendirildikten sonra karıştırılarak servis ediliyor.

İbni Sina’nın tanım ettiği rivayet ediliyor

Bazı yemek tanımlarının yüzyıllar öncesine dayandığı klâsik Özbek mutfağında, her aşçının kendi bulduğu bir özelliği ekleyerek zenginleştirdiği ve bu nedenle adeta bir “sanat” olarak nitelendiren pilavın her çeşidinin ayrı bir lezzeti, tadı ve özelliği bulunuyor.

Özbeklerin insana güç verdiğine inandığı Özbek pilavının hazırlanma tekniğinin, 980 yılında Buhara yakınlarında doğan ünlü tıp alımı İbni Sina tarafından tanım edildiği rivayet ediliyor.

Özbekistan‘da kadınlar kadar erkekler de pilav yapmayı biliyor hatta özel gün ve merasimlerde pilav, evin erkekleri tarafından pişiriliyor.

Özbek ailelerde, haftada en az bir kez hazırlanan pilav, aile fertlerini aynı sofranın etrafında bir araya getiriyor. Özbek erkekler de dostları ile bir arada pilav yiyebilmek için sipariş metodu pilav hazırlanan çayhaneleri tercih ediyor.

Özbek pilavı, Guinness Rekorlar Kitabı’na da girdi

Özbekistan‘da pilav için her sene şenlikler düzenlenirken, ülke genelinde en iyi aşçıların seçildiği yarışlar yapılıyor. Özbekistan’da pişirilen 7 bin 360 kilogram tartısındaki pilav, dünyanın en büyük Özbek pilavı olarak Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi. “Rekor sahibi” pilavı 2017 yılında Taşkent’te 60’tan fazla aşçı 6 saat boyunca hazırladı.

Uğruna müzikler ve türküler yazılan pilav, Özbek kültüründe sırf mutfağın bir parçası değil aynı zamanda günlük hayatta atasözü ve tabirlerde de yer alıyor. Özbeklerde pilavla ilgili bazı atasözü ve tabirler şöyle: “Bir pulun (para) kalsa da pilav ye, bir günün kalsa da pilav ye. Yoksul insan pilav yer, zengin insan ise sadece pilav yer. Gördün aş, kaldırma baş. İyi insan AŞ vaktinde gelir.”

“Özbek pilavı, ülkedeki en yaygın ve en sevilen yemek”

AA muhabirine Özbek pilavının yapılışını anlatan pilav ustası Atabek Corayev, pilav yapmayı babasından, babasının da dedesinden öğrendiğini söyledi.

Corayev, Özbek pilavının yemekten çok, Özbek yaşam kültürünün bir parçası olduğunu söyleyerek bundan dolayı özel gün ve merasimlerde, düğün ve matem günlerinde konuklar için Özbek pilavı hazırlandığını, ülkede sadece pilavın yapıldığı özel yemekhanelerin bulunduğunu belirtti.

Özbeklerin düğün veya merasimlerinin bile “aş vermek” olarak isimlendirildiğine dikkati çeken Corayev, “Özbek pilavı, ülkedeki en yaygın, en lezzetli ve en sevilen yemek.” dedi.

Corayev, ülke genelinde sadece Özbek pilavı hazırlanan ve çayhane diye isimlendirilen çok sayıda yemekhanenin faaliyet yaptığını, bu çayhanelerde birkaç pilavın aynı anda pişirilebilmesi için çok sayıda kazanın bulunduğunu, çayhanelerde günde 50 ila 500 kilogram kadar pilavın hazırlanarak servis edildiğini ifade etti.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber