Pandemiyle hayatımıza giren uzaktan ya da hibrit çalışma uygulamaları ve günümüzde yapay zekânın önlenemez yükselişi iş hayatını yeni bir evreye taşıdı. Uzmanların ‘dijital dönüşüm’ olarak isimlendirdiği bu dönemi aslında daima bir arada yaşayarak öğreniyoruz. Meslekler açısından bazılarına göre hayal ettiğimizi gerçekleştirebilecek imkânlara sahip olduğumuz, bazılarına göre de kendimizi devamlı güncellemek zorunda kaldığımız bir yerdeyiz. Ancak artık ‘yapay zekâ’ ifadesini ilk duyduğumuz periyottaki ‘Eyvah! Robotlar işimi elimden alacak’ korkusu, yerini yavaş yavaş teknolojik gelişmeleri kabul etmeye bırakıyor. Uzmanlara göre hangi meslek söz konusu olursa olsun artık ondan korkan değil, ‘Ben bu yapay zekâyı mesleğimde nasıl kullanırım’ diyen kazanacak.
İŞ DÜNYASINDA YENİ DENEYİMLER
Geleceğin meslekleri, hızla gelişen teknoloji ve değişen toplumsal gereksinimlerle şekillenecek. Yapay zekâ ve robotik mühendisliği, otomasyon ve makine tahsiliyle ön plana çıkacak. Biyoteknoloji ve genetik mühendisliği, sağlık ve tarım alanlarında devrim yaratacak yenilikler sunacak. Siber güvenlik uzmanları, dijital dünyada güvenliği sağlamak için kritik bir rol oynayacak. Ayrıca yenilenebilir enerji mühendisleri ve iklimbilimciler, sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için önemli olacak. Sanal ve artırılmış gerçeklik geliştiricileri, eğitim, eğlence ve iş dünyasına yeni tecrübeler sunacak. ChatGPT 4.o kendi neden olduğu değişimi “Bu meslekler hem teknik bilgi hem de yaratıcı düşünme gerektiren marifetleri birleştirerek geleceğin işgücünü şekillendirecek” diyerek açıklıyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun geçen yıl yayımladığı bir raporda ise 2030 yılına kadar geleceğin işlerinde çalışmak için gereken hünerlere sahip adayların eksikliği nedeniyle yaklaşık 85 milyon konumun doldurulamayacağı belirtiliyor.
‘TEKNOLOJİDEKİ GELİŞMELER BİZİM İÇİN TEHDİT DEĞİL’
Günümüzde ya ‘yapay zekâyla birlikte yeni meslekler çıkacak’ ya da ‘işsizler ordusu olacak’ gibi bir bakış açısının hâkim olduğunu söyleyen Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Bölüm Başkanı Prof. Dr. Deniz Yengin “Ancak bu yanlış bir bakış açısı. Ben tam karşıtının olacağını düşünüyorum. Gençler teknolojiye çok hâkim. 15-25 yaş arası üniversitede okuyan ya da okuyacak öğrenciler teknoloji açısından iyi bir düzeyde. Doğru alanı bulmak ve yeni çıkacak istihdam alanlarını iyi anlamak gerekiyor” dedi. Yengin yapay zekâyla birlikte başarılı olmanın koşullarını şöyle sıraladı:
Prof. Dr. Deniz Yengin
– Teknolojinin kendini güncelleyeceğini kabul etmeliyiz.
– Teknoloji okuryazarlığı için yatırım yapmalıyız.
– Sisteme karşı direnmektense nasıl daha iyi kullanabilirize odaklanmalıyız
– Yeniliğin içindeki fırsatı görmeliyiz.
– Girişimci ruhumuzu dinç tutmalıyız.
– Vizyonumuzu biraz daha fütüristik olarak geliştirmeliyiz.
– En kıymetlisi de bir fikri gerçekleştirme noktasında hayal kurmaktan vazgeçmemeliyiz.
‘YAPAY ZEKÂ VE İNSAN BİRLİKTE ÇALIŞACAK’
Almanya Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü ve Beyrut Üniversitesi’nde bu yıl ortak yapılan bir araştırmaya göre insanların, ferdî olarak zorlandıkları bir performans seviyesi olan ‘tamamlayıcı ekip performansına (CTP)’ yapay zekâ sayesinde ulaşabileceği ortaya çıktı. Örneğin, gayrimenkul değerlemesinde yapay zekânın bilgiye dayalı bilgileri çok faydalı olabiliyor. Görüntü sınıflandırmasında da yapay zekâyla insan arasında yetenekler farklılaşıyor.Araştırmanın sonucunda; bir ekip içinde hem yapay zekânın hem de insanın güçlü taraflarını en üst seviyeye çıkaran işbirliğinin kıymeti vurgulanıyor. “Bütün meslekler günün sonunda yapay zekâdan etkilenecek. Yeni nizamın ilerlemesi için yapay zekâ uzmanları ve farklı mesleklerdeki uzman kişiler bir arada çalışacak” diyen İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Bilgisayar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalın Bastanlar bu noktada iki önemli noktaya dikkat çekti:
Prof. Dr. Yalın Bastanlar
1. Modelleme için mesleklerarası iletişim: Öncelikle yapay zekânın ortak çalışmaya ihtiyacı var. Kişinin mesleğinin rutin uygulamalarını yapay zekâyla nasıl yapacağını, bu mesleğe nasıl entegre edeceğini öngörmesi lazım. Dolayısıyla bir yapay zekâ mühendisinin bu sistemi nasıl eğittiğinin bilinmesi önemli.
2. Araçları kullanabilmek: İleride örneğin beş avukatın yaptığı işi iki avukat yapacak. Bu iki avukatın yapay zekâ araçlarına doğru sözleri yazabilmesi lazım. Sistemin size verdiği her bilgi doğru olmayacak. O modellerin tekrar eğitilebilmesi için kişi kendini mesleğinde daima geliştirmeli.
‘BU O DENLİ BİR DALGA Kİ HER ALANI ETKİLEYECEK’
Prof. Dr. Erkan Saka (Bilgi Üniversitesi Yeni Medya Kısmı Öğretim Üyesi)
Aslında yapay zekâ her şeyi etkilediği için sadece ‘yapay zekâ’ diye bir meslek yok. O denli bir dalgadan bahsediyoruz ki her alanda etkisi olacak. Sadece bölüm odaklı bir değişim olmuyor. Burada asıl iş akademiye düşüyor. Öğrencilere bunu doğru anlatmak gerekiyor. Dijital dönüşümün yeni bir basamağındayız. Artık hayatımızda uzaktan çalışma var ama Zoom şirketi çalışanlarını şirkete çağırdı. Çok ironik bir durum. Çünkü toplumsallaşma ihtiyacı var insanlarda. Diğer yandan artan yapay zekâ teknolojilerinin iklime etkisi gibi olumsuz durumlar da mevcut. Yani bunun tüm boyutlarını bugünden tahmin etmek zor.
‘GELECEK İÇİN KENDİMİZİ DEVAMLI GÜNCELLEMELİYİZ’
Prof. Dr. Aslı Bugay Sökmez (Rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanı uzmanı)
“Yapay zekâ öcü gibi sunuluyor ama insanlık fevkalade şeyler başarıyor. Teknoloji hayatımızda vardı ancak pandemiyle birlikte daha etkin kullanmaya başladık. Uzaktan çalıştık, çevrimiçi toplantı yaptık. Dijital göçebe olduk, başka ülkeden çalıştık, mevcut işimizi değiştirmeden farklı kentlere taşındık. Bu konfor iyi geldi. Yapay zekâ da insanlık için büyük kazanım. Artık çok vakit alan, el oyalayan işlerle uğraşmak yerine kendi düşünce süreçlerimizi kullanabileceğimiz, insana daha yakışır bir hayat kurabileceğiz. Yapay zekâyı mimarlık ya da tıbbın günlük uygulamalarında daha çok göreceğiz. İşin ölçüsünden çok kalitesi ön plana çıkacak. Geleceğin mesleklerinde yer alabilmek için kendimizi devamlı geliştirmemiz gerekecek.”
POST-LUDDİSM: İKİ ASIR SONRA YENİDEN UYANAN KORKU
Halkla ilişkiler, gazetecilik, tasarım gibi meslekler üzerine yapılan bir çalışmada, yapay zekâ nedeniyle iş kaybetme endişelerine ‘Post-Luddism’ adı verildi.
Doç. Dr. Sefer Darıcı
Luddism, 19’uncu yüzyıl İngiltere’sinde tekstil emekçilerinin işlerini ellerinden almasından korktukları için makineleri kırarak ortaya koydukları aksiyona verilen isimdi. Bu isim de bir tekstil işçisi olan Ned Ludd’dan geliyordu. 2024 yılında Oxford sözlüğüne girmeye aday olan ‘Post-Luddism’in isim babası ise Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Kısmı Bölüm Başkanı Doç. Dr. Sefer Darıcı. Darıcı “Post-Luddism’i, yapay zekâ gibi teknolojilerin getirdiği değişimleri, korkmadan ama eleştirel bir gözle inceleyip bunlara ilişkin insan odaklı tahliller üretmeye çalışan bir akım olarak görmemiz lazım” dedi.
OFİS HAYATI DA ÇOK DEĞİŞECEK
The Wall Street Journal’da yayımlanan bir rapor, yakın gelecekte işyerlerinin bugün görülenden çok farklı olacağını söylüyor. Rapora göre en bariz farklar şunlar olacak…
– Sessiz çalışma alanları: İşyerlerinde sessiz çalışma ortamları olacak. Çalışanlar tek bir masa ve koltuğa bağlı kalmak yerine istedikleri ortamı tercih edebilecek.
– Daha az hiyerarşi: Herkes lider olacak. İş ekipler halinde gelişecek.
– Daha küçük şirketler: İşbirliği için çok fazla fırsat olacak, maliyetli büyük bir iş kurmaya gerek kalmayacak.
– Elveda masa: Fizikî masa olmayacak. Çalışanların gözlerinin önünde simüle edilmiş bir ofis olacak.
– Robot asistan: Her düzeydeki çalışanlar, gelen e-postaları sıralamak, toplantı planlamak, elektronik tablolar oluşturmak için Siri veya Alexa gibi robotik yardımcıları kullanacak.
YOK OLACAĞI SÖYLENEN MESLEKLER
‘MEDYADA İŞ GARANTİSİ TELAŞI ARTACAK’
Prof. Dr. Bülend Aydın Ertekin (Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı)
Yapay zekânın medya sektörüne sağlayacağı en büyük avantajlardan biri veri tahlili yeteneği. Diğer yandan otomotikleşen yapılar mezunların iş bulma sürecini zorlaştırabilir. Kesimde çalışan sayısı azalabilir ve çalışanlar arasındaki rekabet çatışmacı bir hale dönüşebilir.
‘DİL ÖĞRENMEK HER ZAMAN DEĞERİNİ KORUYACAK’
Dr. Alper Kumcu (Hacettepe Üniversitesi İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Kısmı Öğretim Üyesi)
Son günlerde yapay zekâ sayesinde çeviri imkânlarının gelişmesiyle dil öğrenmeye gerek kalmayacağı söyleniyor. Ancak orjinal lisanında bir edebiyat yapıtını okumak ya da bir sinema sinemasını izlemek insana farklı katkılar sağlar. Yapay zekâya çeviri yaptırmak kişiye bu katkıları sağlamaz. Diğer yandan dil öğrenmek sorun çözme, yaratıcılık, empati ve duygusal zekâ hünerlerini geliştiriyor.
ORTAYA ÇIKACAK YENİ MESLEKLER
Yatırım bankası Goldman Sachs tarafından hazırlanan rapora göre, yapay zekâ 300 milyon tam zamanlı işin yerini alabilir. McKinsey Küresel Institute tarafından yapılan başka bir araştırma ise 2030 yılına kadar dünya genelinde çalışanların en az yüzde 14’ünün dijitalleşme, robot teknolojisi ve yapay zekâdaki ilerlemeler nedeniyle mesleklerini değiştirmesi gerekebileceğini söylüyor. Güzel haber ise Uluslararası Çalışma Örgütü’nün, 2030 yılına kadar küresel işgücünün
3,5 milyara ulaşmasının beklendiğini açıklaması. Ancak açıklamada, o devirde var olacak mesleklerin yüzde 85’inin şimdi icat edilmediği belirtiliyor. İşte o yeni mesleklerin şunlar olabileceği öngörülüyor:
1) Hassas tarım analisti: Bu analistler tarım alanında mahsul seçimi, su ve gübre gibi kaynakların kullanım ölçüsüyle iklim değişikliğinin üretime etkisi gibi bahislerde yapay zekâ modellerinin dayanağından yararlanacak.
2) Sanal turizm üreticisi: Destinasyonları ve aktiflikleri sergilemek için yapay zekâyı kullanarak sürükleyici sanal gerçeklik (VR) tecrübeleri tasarlayacaklar.
3) Zanaatkâr onarım uzmanı: Moda eserlerinden antika mobilyalara kadar lüks malları onarmak ve restore etmek için gelişmiş yapay zekâ sistemlerinden yararlanan özel uzmanlar yetişecek.
4) Kozmik gerçeklik mühendisi: Astrofizik, kozmoloji ve astronomi konusunda uzmanlaşacak bu mühendisler yapay zekânın oluşturduğu datalarla, sanal gerçekliğe dayalı simülasyonlar yaparak bu alanlarda insanlara yardımcı olacak.
5) Yapay zekâ hemşiresi: Hemşirelerin ve diğer tıp uzmanlarının hem teşhis etabında hem de tedavi planlarının oluşturulmasında faydalanacakları yapay zekâ desteği için bu alanda görev yapacak sağlık çalışanları olacak.
6) Organ dizayncısı: Moleküler biyoloji, doku mühendisliği veya biyomedikal mühendisliği mezunları geleceğin nakledilebilir organlarını yapay zekâ desteğiyle tasarlayabilecek.
7) Deprem kestirimcisi: Bu uzun vakittir istenen ama bilimsel karşılığı olmayan bir alan. Ancak son yıllarda sismolojiye uygulanan makine tahsilinin hızlanmasıyla jeofizik ve jeoloji mezunları için yeni bir meslek ortaya çıkaracak.
8) Çöp mühendisi: Materyal bilimcileri, çöpleri geri dönüştürmek için akıllı formüller bulmakla görevlendirilecek. Oyuncaktan mobilyaya, plastikten kâğıda her alanda çöpleri yeniden kullanmanın daha verimli yollarını bulmayı sağlayacak mühendisler yetiştirecek.
9) Yeniden yabanileştirici: Bu işi yapanlar, kullanılmayan fabrikaları, gereksiz binaları ve yolları yeniden tabiata kazandıracak.
10) Algoritma önyargı denetçisi: Büyük veriler üzerindeki giderek artan yasal problemleri kontroller yoluyla gidermeyi hedefleyen bir işkolu olacak.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
News
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
