Diyarbakır’da Roma İmparatorluğu döneminde “askeri yerleşim” olarak kullanılan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi’nde kış döneminde devam eden hafriyat çalışmalarıyla surlar ve gizli ayinlere katılanların konakladığı alan gün yüzüne çıkarılıyor.
Çınar ilçesine 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında, 124 metre yükseklikte kayalık dorukta bulunan ve askeri yerleşimde dünyada bulunan son Mithras tapınağının ortaya çıkarıldığı kale, bilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne 2020 yılında dahil edilen, yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgi gösterdiği kalede, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Diyarbakır Müzesi, Çınar Kaymakamlığı ve Dicle Üniversitesinin katkılarıyla 2014 yılında başlatılan hafriyat çalışmaları sürüyor.
Bugüne kadar yürütülen kazılarla 60 dönüm alan üzerinde 12-15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, kaya mezarları, su kanalları ile 54 su sarnıcı, yer altı kilisesi, 400 kişinin sığacağı yer altı sığınağı, konutlar, gizli geçitler, Milattan Sonra 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesiyle değerini kaybeden periyodun Mithras dinine ait yer altı tapınağı gün yüzüne çıkarıldı.
Roma İmparatorluğu döneminde “askeri yerleşim” olarak kullanılan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi’nde surlar ve gizli ayinlere katılanların konakladığı alanın ortaya çıkarılması için kış döneminde da hafriyat çalışmaları yürütülüyor.
“Toprağa vurulan her çapa ile tarihe ışık tutuyoruz”
Kazı heyeti başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun, Zerzevan Kalesi’nde kazıların 2014’te başladığını anımsatarak, hafriyat çalışmalarının bölge ve kentin tarihini değiştirdiğini söyledi.
Kalenin bölge ve Diyarbakır turizmine katkı sunduğunu dile getiren Coşkun, hafriyat çalışmalarında birçok yeni alanın ortaya çıkarıldığını belirtti.
Kazılarda binlerce yapıtın bulunduğunu, o devrin askeri ve sosyal yaşantısına dair her şeyin kalede olduğunu anlatan Coşkun, kalenin 3 bin yıldır kullanılan aktif bir yerleşim yeri olduğunu bildirdi.
Coşkun, hafriyat çalışmalarının hızla devam ettiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
“Kış döneminde bile devam ediyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında kalede hafriyat ve onarım çalışmaları aralıksız devam edecek. Kış şartlarına rağmen hafriyat çalışmalarımız kesintiye uğramıyor ve 12 ay boyunca devam ediyor. En yoğun çalıştığımız yer Mithras kutsal alanı ve surlar. Kale kültür ve inanç turizmi açısından önemli bir alan. Kale kültür ve inanç turizmi açısından önemli bir alan.”
Zerzevan Kalesi’nin Türkiye’de en çok ziyaret edilen noktalardan biri olduğuna dikkati çeken Coşkun, sadece hafriyat değil aynı zamanda alanda mevcut yapılarının korunmasına yönelik çalışmalar yürüttüklerini, bunun yapıların korunması için önemli olduğunu bildirdi.
Coşkun, “Zerzevan Kalesi’nde kış döneminde çalışmanın memnunluğunu yaşıyoruz. Toprağa vurulan her çapa ile tarihe ışık tutuyoruz. Bütün bölgenin tarihini değiştiriyoruz. Kale ziyaretçiler için de birçok farklı alanlar sunuyor. Bu nedenle kış döneminde da çalışmaktan memnunuz.” diye konuştu.
Zerzevan Kalesi
Askeri yerleşim antik yol güzergahında, 124 metre yükseklikte kayalık dorukta bulunan Zerzevan Kalesi, Amida ile Dara arasında stratejik bir noktada yer alıyor.
Yerleşim konumu itibarıyla bütün vadiye hakim, antik ticaret yolu üzerinde geniş bir alanı kontrol altında tutan, Roma sınır garnizonu olan kale, Romalılar ve Sasaniler arasında büyük gayretlere sahne oldu.
Zerzevan Kalesi’nin tarihi, Asur dönemine (MÖ 882-611) kadar gidiyor. Kalede Roma döneminde MS 3. yüzyılda asıl askeri yerleşim inşa edildi ve 639 yılına İslam ordularının fethine kadar kesintisiz kullanıldı.
Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios (MS 491-518) ve Justinianos (MS 527-565) periyotlarında onarılarak, bazıları ise yeniden inşa edilerek mevcut haline getirildi.
|
Komşular rahatsız olacak derken, opera yarışında birinci oldu; Güneş Uluçay Türkiye’de opera sanatçısı olmayı anlattı
|
|
Günün öne çıkan haberleri…
TIKLAYIN – 2025’in ilk seçim anketinden çarpıcı sonuçlar: İki parti arasında 1,2 puan fark var, Meclis’e 4 parti girebiliyor
TIKLAYIN – DEM Partili Akdeniz Belediye Eş Liderleri ve 5 belediye meclis üyesi gözaltına alındı
TIKLAYIN – Mehmet Y. Yılmaz | Popülist bir sivil darbeye ne kadar hazırız?
TIKLAYIN – Ertuğrul Özkök: Neler oluyor neler; bir MOSSAD müdürü ve bir İranlı generalden gelen çarpıcı bilgiler
Acun Ilıcalı’nın “Hocamız bayılıyor” dediği ismin de bileti kesildi; Fenerbahçe’de yaprak dökümü
Spor müellifleri, Kasımpaşa-Fenerbahçe maçını yorumladı: Gençlere “saygı” duymak, maçı zorlamamak, elbette kendi “şıklığını” taşıyor
Los Angeles yangını büyümeye devam ediyor: “Yıkımın etkisi atom bombası gibi”
|
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
02:00
News
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
Kültür & Sanat
