Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48/A-5 hususunda, “Türk Ceza Kanununun 53 üncü hususunda belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan ötürü bir yıl veya daha fazla müddetle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı cürümler, Anayasal tertibe ve bu tertibin işleyişine karşı cürümler, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı berbata kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama veya kaçakçılık cürümlerinden mahküm olmamak.” hükmü yer almaktadır.
Söz konusu kararda, rüşvet suçundan mahkumiyet alanların Devlet memurluğuna alınmasındaki şartları sağlayamadığı ve mezkur karardan anlaşıldığı üzere affa uğramış olsa da rüşvet suçundan mahkum olanlar cezasının infazı yerine getirilse dahi memuriyete giriş koşullarını taşımamaktadır. Yetkide ve metotta paralellik prensibi mucibince memuriyeti sırasında bu suçtan mahkumiyet alanlar da bu madde kararına istinaden memurluktan çıkartılacaktır.
Mezkur Kanunun 125/E-(g) hususunda, “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,” eyleminden disiplin cezası alanların Devlet memurluğundan çıkartılacağı ifade edilmiştir.
Yine aynı Kanunun disiplinle ilgili kararlarını düzenleyen ilgili unsurlarında (126-136); Devlet memurluğundan çıkarma cezasının, yüksek disiplin kurulu kararıyla verileceği, bu disiplin cezasının verilmesini gerektirecek fiil ve hallerin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanılması gerektiği aksi takdirde Devlet memurluğundan çıkarma cezasının verilme yetkisinin zamanaşımına uğrayacağı, ilgilinin amiri tarafından yaptırılan soruşturma evrakının yüksek disiplin konseyine iletildiği tarihten itibaren en geç 6 ay içinde karara bağlanması gerektiği, memura 7 günden az olmamak üzere savunma hakkı verilmesinin zorunlu olduğu, olay sebebiyle ceza mahkemelerinde kovuşturmanın ve idari soruşturmanın ayrı ayrı yürütülebileceği, mahkemelerce verilecek takipsizlik, iddianame vb. karar suretlerinin ilgilinin kurumuna mahkemelerce gönderileceği, yüksek disiplin şurasının kuruluşu vb. temeller karara bağlanmıştır.
Dolayısıyla, söz konusu rüşvet kabahatinin öğrenilmesinden itibaren yönetimlerce ilgiliye, anılan Kanunun ilgili unsurundaki hüküm sebebiyle Devlet memurluğundan çıkarma cezası verilebilecektir.
Söz konusu Kanunun 137 nci hususunda, görevi başında kalmasında sakınca bulunan memurlar hakkında görevden uzaklaştırma önleminin de uygulanabileceği karara bağlanmıştır. Bakanlıklarda bu durumun yaşandığı düşünüldüğünde, Bakanlıklarda atamaya yetkili amirler veya Bakanlık müfettişleri bu konuda yetkilidir.
Anılan Kanunun 145 inci hususu kararı yeterince ise disiplin soruşturması sebebiyle en çok 3 ay, ceza kovuşturması sebebiyle ise atamaya yetkili amir her 2 ayda bir ilgilinin durumunu gözden geçirerek bu önlemi (görevden uzaklaştırma/açığa alma) uygulayabilecektir.
Diğer taraftan 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 252 nci unsurunda rüşvet hatası, bir kamu görevlisi (rüşvet alan) ve diğer kişinin kamu misyonuyla ilgili bir işi yapmak veya yapmamak şeklinde haksız menfaat edilmesine yönelik bir anlaşma şeklinde ifade edilmiştir.
Rüşvet cürmünün cezası 4 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasıdır. Bu ceza her iki taraf için de geçerlidir. Rüşvet konusunda muahedeye varılması ceza alınması için kafidir. Ayrıca hatanın tamamlanmasına gerek bulunmamaktadır. Rüşvet kabahati şikayete bağlı bir suç olmayıp Cumhuriyet Savcılarınca doğrudan soruşturulabilmektedir. Ayrıca kişinin rüşvet hatasını işleyip kamu misyonunu bırakması, istifa etmesi gibi sebepler kabahatin soruşturulmasına engel değildir.
Ayrıca, 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanununda rüşvet kabahatiyle ilgili şüpheli veya sanık hakkında, elkoyma, dinleme, kayda alma ve sinyal bilgilerinin kıymetlendirilmesi, teknik araçla izleme, ses ve görüntü kaydı alınabilme, mala kayyım atama gibi önlemlere yer verilmiştir.
Öte yandan, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda, rüşvet suçundan veya bu suça iştirak etmekten sanık olanlar hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Vazifelilerinin Yargılanması Hakkında Kanun kararlarının uygulanmayacağı yani Ceza Muhakemesi Kanunu çerçevesinde ilgili Cumhuriyet Başsavcılıklarınca re’sen soruşturma yapılabileceği, soruşturma müsaadesine gerek olmadığı karara bağlanmıştır. Lakin, bu Kanunda müsteşarlar (yeni sistemde Bakan Yardımcıları), valiler ve kaymakamlar hakkında soruşturma izni alınması gerektiği istisnai olarak belirtilmiş olup bu şahıslara hami olarak ayrı hüküm getirilmiştir.
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, rüşvet hatası sebebiyle ilgili kamu görevlisi hakkında idari soruşturma sonucunda, Devlet memurluğundan çıkarma cezası tecziye edilebileceği, adli soruşturma sonucunda verilecek karara istinaden ilgilinin memurluktan çıkartılabileceği ve hapis cezasına hükmolunabileceği, Cumhuriyet Savcılarınca bu suç sebebiyle doğrudan soruşturma izni alınmadan soruşturma yapılabileceği ve çeşitli teknik ve adli önlemlerin uygulanabileceği bedellendirilmektedir.
05:15
News
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
Genel
