Fransa parlamento seçimlerinin ilk çeşidini gerçekleştirdi. Göçmen karşıtı, Avrupa Birliğine karşı ‘şüpheci’ siyasetleri ile endişenin ana kaynağı olan aşırı sağcı Marine Le Pen’in Ulusal Ralli (RN) partisi, çıkış anketlerine göre, seçimin ilk tipini %34 ile kazandı. Sol blok %29 oy oranı ile ikinci, Macron’un partisi ise %22 civarında oy ile üçüncü sırada yer aldı. İkinci çeşit seçimler bu pazar günü yapılacak. Le Pen’in seçim öncesi yapılan bazı anketlere göre tahmin edilenden daha az oy aldığını not etmemiz gerekiyor.
Ortak para ünitesi EUR, Fransa’daki erken seçimlerin ilk cinsini, aşırı sağın projekte edilenden daha küçük bir farkla da olsa kazanması ardından yükseldi. Macron’un AB Parlamentosu seçiminden sonra yaptığı erken seçim davetinden sonra kan kaybederek 1,0650 düzeyine kadar gerileyen ortak para ünitesi EUR, seçim sonuçları ardından haftaya yükselerek 1,0760 düzeylerinden başladı. EUR cephesinde yaşanan yükselişin bir kısmının da Cuma günü kaynaklı olduğunu not edelim. Cuma günü ABD’de açıklanan FED’in favori enflasyon göstergesi olan PCE, piyasa beklentilerinin paralelinde geldi. Yıllık bazda hem manşet hem de çekirdek PCE %2,6 artış kaydederken, aylık enflasyon son 6 ayın en düşüğüne geriledi.
ABD’de enflasyon sayılarının mayıs ayında soğuduğunu gösteren dataların FED’in bu yılın sonuna doğru faiz oranlarını düşürmeye başlayacağı beklentilerini güçlendirmesi doların elini zayıflattı. Vadeli piyasa fiyatlamalarına göre, Eylül ayında FED’in faiz indirimi ihtimalinin yaklaşık %63 olduğunu görüyoruz.
Faiz indirim ihtimalini destekleyen PCE verisi ardından altının ons fiyatı, haftayı, 2,290 dolar düzeyindeki teknik bölgeden uzak, 2,325 dolar düzeyinde hafta içi yüklü olarak işlem gördüğü düzeyden tamamlarken, gümüşün ise geçen hafta dikkat çektiğimiz üzere 29,25 dolar düzeyinde bulunan teknik destek düzeyinin altında haftalık kapanış yaparak zayıf bir görüntü sergiledi. Direnişin parası bitcoin ise gelişmelere olumlu bir tepki vererek haftayı önemsediğimiz 61,250 dolar üzerinde tamamlayarak yeni haftayı yükselişle ve 63,300 dolar seviyesinden karşıladı.
ABD Başkanı Biden ve bir evvelki devrin başkanı Trump’ın geçen hafta gerçekleştirdikleri başkanlık seçimleri öncesinde CNN canlı yayından yapılan münazara, ABD kamuoyuna büyük bir gürültü yarattı. Biden’ın fizikî ve mental olarak bir periyoda daha hazır olmadığını gösteren duruşu sonrası anketler Trump’ın büyük bir üstünlük sağladığını gösterirken, Kasım ayında yapılacak ABD seçimleri öncesinde Biden’ın yeniden aday olmaması konusu da gündeme geldi. Mevcut başkan yardımcısı Kamala Harris’in ismi kulislerde konuşulsa da, Demokratların 4 yıllık iktidar devrindeki sergilediği pasif duruşun büyük bir handikap yarattığını da not etmek gerekiyor. Önümüzdeki günlerde bu hususu daha sık konuşacağımızı düşünüyoruz.
Türkiye cephesinde ise Cuma günü büyük bir merakla beklenen FATF kararını Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek X hesabından “başardık” mesajı ile paylaştı. Mali cürümlerle mücadelede ülkelerin performanslarını değerlendiren Mali Eylem Görev Gücü (FATF), Türkiye’nin kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı için 2021 yılında alındığı ”gri liste”den çıkarıldığını duyurdu.
Piyasa etkisi ilk nazarda hissedilmese de, kararın son derece önemli olduğunu, Türkiye’ye yatırım yapacak yabancı fonların önünü açtığını hatta not artırımlarını tetiklebileceğinin de altını kalınca çizmek gerekiyor.
Geride bıraktığınız hafta psikolojik 33 düzeyinin çabucak üzerine gün içinde temas eden USDTRY kuru, TCMB’nin döviz satış müdahalesiyle karşılaşmıştı. Analitik bilanço datalarına Çarşamba günü TCMB’nin swap hâriç net yabancı para konumu 1,88 milyar dolar gerileyerek 6 Mart tarihinden bu yana en sert gerilemeyi kaydederken, Cuma günü gri liste kararı sonrası kurun tarafını aşağı çevirdiğini gördük. USDTRY kuru haftaya 32,70 düzeyinden eşleşerek başlarken, TCMB’nin swap ve kamu dövizleri hâriç net rezervleri son bilgilere göre +3,5 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
Otorite enflasyon geçişkenliğini yavaşlatmak ismine kuru markaj altında tutmaya devam ederken, uzun müddettir ertelenen lâkin mecburî hâle gelen elektrik zammı moralleri bozdu. %38’e varan artırımın enflasyona doğrudan tesirinin 0,7 puan olacağı uzmanlar tarafından hesaplanıyor. Öte yandan, son haftalarda düşüş eğiliminde olan TL mevduat faizlerine karşı TCMB’nin bankalara gönderdiği talimat ile teknik bazı değişikler üzerinden mevduat faizlerini yeniden yukarı itmeyi amaçladığını okuyoruz.
Sayıların lisanı ile konuşursak, 3 aya kadar vadeli mevduat faizi Nisan ortası %69 düzeyine kadar yükselmesi ardından aktüel bilgilere göre %58 düzeyine kadar geriledi.
ABD’de borsaları yarı yılın son işlem günün hafif de olsa düşüşle tamamlarken, yeni gün başlangıcından Asya piyasalarında ölçülü bir seyir görüyoruz.
Japon para ünitesi, iktisadının ilk çeyrekte bildirilenden daha fazla küçüldüğünü gösteren revize edilen dataların ardından dolar başına 161 düzeyine gelerek 1986 yılından bu yana en zayıf düzeyde yer alırken, ABD ile Japonya arasındaki keskin faiz oranı farklılıklarının baskısı ile bu yıl %14’den fazla düştüğünü de not edelim.
Yeni haftanın gündeminde siyasetin ön planda olduğunu not etmek gerekiyor. İngiltere’de Perşembe günü düzenlenecek seçimleri Fransa’da ikinci tıp seçim Pazar günü takip edilecek. ABD’de gözler mental ve fizikî olarak epeyce zayıf bir profil çizen Biden’e çevrilirken, her ayın ilk cuması olduğu üzere makro cephede ABD iktisadının sağlığı açısından en önemli ipuçlarını veren resmî istihdam dataları takip edilecek.
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5), Grup Müdürü,Hazine Kısmı, Kıbrıs İktisat Bankası
13:13
