Şanlıurfa’da türkülere konu olan ve kuşağı tükenme tehlikesinde olduğu için muhafaza altına alınan ceylanların gerilime girmeden tabiatta daha rahat bir şekilde sayılabilmeleri için yapay zeka dayanaklı proje oluşturuldu.
Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne (DKMP) bağlı 15 bin 337 hektarlık Kızılkuyu Yaban Hayatı Geliştirme Alanı, doğal yaşam alanıyla başta ceylanlar olmak üzere birçok yabani hayvana ev sahipliği yapıyor.
İnce bacakları, açık kahverengi ve koyu krem sarısı tüyleriyle yaşadıkları yerde fark edilmeleri güç olan Urfa ceylanlarının korunmalarını ve popülasyonlarının takibini ise Tabiat Müdafaa Milli Parklar 3. Bölge Müdürlüğü ekipleri gerçekleştiriyor.
Narin yapıda olan Urfa ceylanlarının sayımının daha hızlı ve hayvanları gerilime sokmadan yapılabilmesi amacıyla DKMP 3. Bölge Müdürlüğü ile Güneydoğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü tarafından, yapay zeka takviyeli “Şanlıurfa Kızılkuyu Yaban Hayatı Geliştirme Alanındaki Ceylan Popülasyonunun Derin Öğrenme Sistemleri ile Belirlenmesi” projesi başlatıldı.
Proje kapsamında dron ile yerde yapılan fotoğraflama ve görüntü çekimlerinin ardından elde edilen görseller bilgisayar ortamına aktarılıyor. Burada yapay zeka dayanaklı kullanılan bir program ile tabiattaki ceylanlar diğer hayvanlardan ayrıştırılarak tespit ediliyor. Bu sayede ceylanların yakalanmalarına, küpeleme süreçlerine gerek kalmadan popülasyonları hakkında bilgi sahibi olunuyor.
‘PROJE, YABAN HAYVANLARININ GERİLİM DÜZEYLERİNİ DÜŞÜRMEK İÇİN GELİŞTİRİLDİ’
İnan, ceylanların yavrulama devirlerinde olduğunu ve ilerleyen devirde yeniden sayım yapacaklarını anlatarak, “Önceki yıllarda burada envanter yani sayım yapılırken ceylanlar yakalanıyordu onları küpeleme vasıtasıyla kimliklendiriyorduk. Doğal bu çalışmaları yürütürken zayiatlar olabiliyordu ve bu bir yaban hayvanı olduğu için hayli yüksek gerilim düzeyleri gözlemliyorduk. Biz bunu nasıl bertaraf edebiliriz fikriyle Tabiat Müdafaa Milli Parkla Şanlıurfa Şube Müdürlüğü ve Güneydoğu Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü daima birlikte bir proje gerçekleştirdik.” dedi.
Söz konusu çalışmanın yaban hayvanları tespiti üzerine yapay zeka yardımıyla yapılan Türkiye’deki ilk proje olduğunu aktaran İnan, “Proje kapsamında dron ile havadan fotoğraf ve görüntüler çekiyoruz. Bu elde ettiğimiz fotoğraf ve görüntüleri uzaktan algılama prosedürüyle kıymetlendiriyoruz.” dedi.
“YÜZDE 87’LİK BİR BAŞARIYLA CEYLANLARIN YERİNİ TESPİT EDEBİLİYORUZ”
Bu tespitleme sırasında yapay zekadan yararlandıklarını aktaran Demirbilek, “Dron ile farklı mevsimlerde çektiğimiz görüntüleri yapay sinir ağının eğitimine kullanıyoruz. Eğittiğimiz model ile şu anda yüzde 87’lik bir başarıyla bir görüntü kaydı üzerindeki ceylanların yerini tespit edebiliyoruz. Emelimiz bilgimizi arttırarak bu başarı oranımızın yüzde 95’in üzerine çekmek.” dedi.
Demirbilek, proje üzerinde çalışmalarının devam ettiğini anlatarak, “Ceylanları tespit ederken ve sayımını yaparken emek ve zaman açısından tasarruf etmiş oluyoruz. Şu anda yavrulama dönemi, yeni bireylerin de sayılması gerekiyor. Popülasyon tespiti içinde uçuşlarımız oluyor.” ifadelerini kullandı.
20:44
