Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen 24. ŞİÖ Tepesi’nde bir konuşma yapan Rusya lideri Vladimir Putin, “Dünyada hızlı ve geri dönüşü olmayan değişimlerin yaşandığı mevcut şartlarda, ŞİÖ’nün uluslararası bağlardaki aktif girişimci tavrına katiyen ihtiyaç var. Çok kutuplu dünya gerçek oldu” vurgusu yaptı.
ŞİÖ ve BRICS’in ortaya çıkan yeni dünya tertibinin temel direkleri olduğuna inandıklarını kaydeden Putin, bu iki uluslararası yapının küresel kalkınma süreçlerinin ve gerçek çok kutupluluğun onaylanmasının lokomotifi olduğunu söyledi.
Kiev ve Batı’ya ateşkes ve müzakere mesajı
Ukrayna’da çözüm arayışlarına değinen Devlet Başkanı, Rusya’nın, Ukrayna’da ABD ve tebaalarının önderlik ettiği samimiyetten uzak siyasetin yol açtığı kriz için her zaman barışçıl, siyasi ve diplomatik bir tahlilden yana olduğunu ve bu doğrultuda defaatle somut teklifler sunduğunu belirtti.
Putin, Rusya’nın sunduğu Ukrayna’yla ilgili planın, Kiev ve Batı’nın hazır olması halinde derhal ateşkesin sağlanmasına ve müzakerelerin başlamasına imkan tanıyacağını vurguladı.
Rus lider, “Haziran ortasında bizim tarafımızdan yeni bir çözüm seçeneği sunulduğunu anımsatmak isterim. Bu seçenek, Ukrayna’nın, en kıymetlisi de onun Batılı hamilerinin hazır olması halinde silahlı faaliyetlerin o anda, derhal sonlandırılmasına, insanların canlarının korunmasına ve müzakerelerin başlamasına imkan sunacak” ifadelerini kullandı.
ŞİÖ’deki ortaklarına Ukrayna krizinin tahlili için sundukları teklifler için teşekkür eden Putin, Rusya’nın bu düşünce ve inisiyatifleri kesinlikle değerlendireceğini söyledi.
‘ŞİÖ’nün bölgesel terörle mücadele yapısında ıslahat yapacağız’
ŞİÖ’ye üye devletlerin güvenliğinin örgütün çalışmalarında öncelikli görev olmaya devam ettiğini söyleyen Rusya Devlet Başkanı, bu görevi yerine getirmek için ŞİÖ’nün bölgesel terörle mücadele yapısında ıslahat yapılacağının altını çizdi.
Rusya lideri, “ŞİÖ’nün faaliyetlerindeki öncelikli vazifelerden biri, üye ülkelerin güvenliğinin dış sonların etrafı boyunca sağlanması olmuştur ve olmaya devam etmektedir. ŞİÖ’nün bölgesel terörle mücadele yapısını her türlü güvenlik tehdidine cevap verecek kozmik bir merkeze dönüştürmeye ve Duşanbe’de uyuşturucuyla mücadele merkezi kurmaya yönelik olarak bugün alınan kararların amacı tam olarak budur” ifadelerini kullandı.
Putin, ŞİÖ coğrafyasında ayrılıkçılık ve aşırıcılıkla mücadeleye, Astana’daki zirvede onaylanan bu alanla ilgili işbirliği programının da katkı sunacağını belirtti.
‘İşbirliğimiz eşitlik unsurları temelinde dengeli bir şekilde gelişiyor’
Bu ortada Putin, ŞİÖ kapsamındaki işbirliğinin eşitlik prensipleri temelinde dengeli bir şekilde geliştiğini belirtti.
Rus lider, “Rusya, ŞİÖ ortakları arasındaki etkileşime büyük değer veriyor. Bu etkileşimin eşitlik, karşılıklı çıkarları gözetme, kültürel ve uygar çeşitliliğe hürmet gösterme ve güvenlik alanındaki acil problemlere ortak çözüm arayışı temelinde giderek gelişmeye devam ettiğini belirtmekten memnuniyet duyuyoruz” dedi.
ŞİÖ ülkelerinin küresel ve bölgesel gündemdeki önemli konulara yönelik koordineli yaklaşımlarının zirvede onaya sunulan Astana Bildirgesi’nde yer aldığını anlatan Putin, tüm ŞİÖ üyelerinin BM’nin merkezi rolüne, uluslararası hukuka ve hükümran devletlerin karşılıklı fayda sağlayan paydaşlık arzusuna dayalı, adil, çok kutuplu bir dünya nizamının oluşumuna olan bağlılıklarını bu bildirgede vurguladığını kaydetti.
Rusya Devlet Başkanı, yalnızca siyaset ve güvenlikte değil, aynı zamanda ekonomi, enerji, tarım, yüksek teknoloji ve inovasyon alanlarında da etkileşimin daha fazla derinleştirilmesine yönelik uzun vadeli maksatların 2035 ŞİÖ Kalkınma Stratejisi’nin geliştirilmesine ilişkin karar taslağında yer aldığını da söyledi.
‘Ulusal para üniteleriyle ticaretin payı yüzde 92’yi aştı’
Putin, Rusya ile ŞİÖ ülkeleri arasındaki ticarette ulusal para ünitelerinin payının 2024’ün ilk 4 ayında yüzde 92’nin üzerine çıktığına dikkat çekti.
Rus lider, ŞİÖ dahilinde bağımsız bir ödeme platformu oluşturulması için Rusya’nın daha önce sunduğu teklifi de önderlere anımsatarak projeyle ilgili çalışmaları sürdürmeyi teklif etti.
ŞİÖ ülkeleri arasındaki sıkı ekonomik bağların tüm üyelere katkı sağladığını kaydeden Rusya Devlet Başkanı, “Veriler her şeyi açıkça gösteriyor. Mesela, geçen yıl üye ülkelerin ortalama GSYİH büyümesi yüzde 5’in üzerinde, sanayi üretimi yüzde 4.5 olarak gerçekleşirken enflasyon oranı sadece yüzde 2.4 oldu. Aynı zamanda Rusya’nın ŞİÖ ülkeleriyle ticaret hacmi yüzde 25 arttı” diye konuştu.
Gazze Şeridi’ndeki duruma da değinen Putin, “Tarih, ABD’nin Filistin düğümünü tek başına kesme teşebbüslerinin ve iki bağımsız, hâkim devlet İsrail ve Filistin’in barışçıl şekilde varlığını sürdürmesini öngören BM kararlarının uygulanmamasının ters etki yarattığını gösterdi” dedi.
Putin, Afganistan-ŞİÖ Temas Kümesi’nin yeniden çalıştırılması istikametindeki fikrini desteklediklerini ve bunun, Afganistan’daki durumun tahliline katkıda bulunacağını sözlerine ekledi.
17:11
