Siyaset Bilimci Esen: İmamoğlu, Yavaş ve Özel’in Centilmenlik Anlaşması Yapması Gerekiyor, Gerilim Devam Ederse Muhalefet Zayıflar

Turkey recap’tan Gonca Tokyol, siyaset bilimci Berk Esen’le yerel seçimler sonrasında AKP ve CHP’nin sergiledikleri performansı konuştu.

Türkiye’nin son yerel seçimlerinin üzerinden neredeyse altı ay geçti. CHP seçimlerden birinci parti olarak çıkarken, AKP ise tarihinin en büyük kayıplarından birini yaşadı.

Türkiye iç siyasetinde dengelerin bir süredir CHP’nin lehine seyrettiğini ifade eden Esen, ana muhalefet partisi açısından kritik noktaların İstanbul ve Ankara belediye liderleri arasındaki rekabet ve İYİ Parti’de yaşanacak gelişmeler olduğuna dikkat çekiyor.

“Çok ağır yumruk yiyen boksörün tekrar ayağa kalkıp bir şeyler yapmaya çalışması gibi…”

Turkey recap’a konuşan Esen’in tabirlerinden satır başları şöyle:

“Erdoğan etaplı bir planla adımlar atıyor. Şimdi tam başarı kazandığını söyleyemem ama bu kadar ağır bir hezimet sonrası bu adımları atması bile kendi içinde muvaffakiyettir. Çok ağır yumruk yiyen boksörün tekrar ayağa kalkıp bir şeyler yapmaya çalışması gibi. Tahminen şimdi karşı tarafa yumruk atamadı ama ayağının üzerine kalktı. 

Ancak ekonomiyi toparlayamadığı sürece işi hala çok zor. Türkiye’nin demografisi hızlı değişiyor. Türkiye toplumu yirmi sene öncesine göre çok daha kentli, ortalama eğitim düzeyi daha yüksek, daha seküler. Bu değişen toplumsal yapı AKP’nin aleyhine. Bir de üstüne ekonomik kriz bindi ve yerel yönetimler elden çıktı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cumhur İttifakı bloğunu bir arada tutmak için dağıtabileceği elindeki kaynak giderek azalıyor. Bu önemli sorunlar şimdi aşılamadı. Ayağa kalksa da Erdoğan’ın bundan sonraki süreçte çok zorlanacağını düşünüyorum.

“Erdoğan ya rejimi sertleştirecek ya da artık kademe kademe bu iktidarın sonlarına geliyoruz”

[Ekrem] İmamoğlu’nun yasak davasının tekrar bu şekilde gündeme gelmesi de bununla alakalı. Türkiye’de seçimler uzun süredir serbest şartlarda gerçekleşmiyor ama Erdoğan’ın artık böylesine adil olmayan bir seçim sürecini bile kazanması zorlaşıyor. Dolayısıyla bir noktada Türkiye bir karar anına gelecek: Erdoğan ya şu adil olmayan siyasi ortamda bile seçimi kazanamadığını fark edip rejimi sertleştirecek -Venezuela’dakine benzer gelişmeler yaşanacak ya da artık kademe kademe bu iktidarın sonlarına geliyoruz.

“Anayasa değişikliği önerileri meclise gelirse muhalefet ittifakının birlikte hareket etmesi gerekecek”

2023 seçimi öncesinde ortaya çıkan o altılı ittifak yapısı aslında yerel seçimleriyle dağılmıştı. O seçimden de CHP büyük bir zaferle çıktığı için artık pratikte CHP’nin bu partilere pek ihtiyacı olmadığına dair bir görüş de çok güç kazandı. Seçimlerde bu altı partiden dördünün seçimlerde varlık gösteremediği, artık tabanlarının pek kalmadığı, Saadet Partisi’nin seçmenlerin önemli bölümünü YRP’ye kaybettiği sonuçları da çıktı. Dolayısıyla dediğiniz gibi artık bir muhalefet ittifakı yok.

Bir noktada bu partiler tekrar görüşmeye başlayabilir tahminen seçim öncesi. Eğer bir noktada anayasa değişikliği önerileri meclise gelirse bu partilerin birlikte hareket etmeleri gerekecek. Hareket etmemeleri durumunda da önemli bir kriz ortaya çıkabilir. Ama evet, artık seçim manasında bir muhalefet ittifakı kalmadı.

“Burada soru şu: Üç önemli siyasi figür birlikte hareket edecekler mi?”

Asıl büyük belirsizlik CHP’nin içinin karışması. Burada soru şu: Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş ve Özgür Özel arasında bir centilmenlik anlaşması yapılıp bu üç önemli siyasi figür birlikte hareket edecekler mi?

Çok spekülatif bir iddia bu olağan ama ben CHP’nin şu yapısı içinde, şu profiliyle Mansur Yavaş’ı cumhurbaşkanı adayı göstermek isteyeceğini sanmıyorum. Ekrem İmamoğlu esasen çok öne çıkan bir cumhurbaşkanı adayı. O noktada bir güç paylaşımı anlaşması yapıp birlikte mi devam edecekler, yoksa Mansur Yavaş köprüleri atıp CHP’den ayrılıp sağ partileri yanına çekerek ayrı bir cumhurbaşkanlığı kampanyası mı oluşturacak?

“Mansur Yavaş Cumhurbaşkanı adayı olmak istediği durumda sağ partileri yanına çekerek adaylık kampanyası oluşturabilir”

İlk sorudaki belirsizlikle bu belirsizlik aslında birbiriyle çok alakalı. Pekala Mansur Yavaş Cumhurbaşkanı adayı olmak istediği durumda İYİ Parti’yi de biraz güçlendirerek, tahminen diğer küçük sağ partileri de yanına çekerek en azından bir adaylık kampanyası oluşturabilir. İkinci tura kalır mı? O konuda çok emin değilim ama etkisi olur.

“Gerilimin devam etmesi ve bir polemiğe dönmesi durumunda muhalefet zayıflar”

Bu usul kişisel tansiyonlar siyasette oluyor. Sonuçta bu iki isim de zati öne çıkmış iki siyasetçi. Çok önemli popülerliğe sahipler ve ikisinin de pekala cumhurbaşkanı adayı olmak istemelerinde şaşırtan bir nokta yok. Rekabet etmeleri de normal. O rekabet arada bir su üstüne çıkabiliyor. O nedenle kurultayda yaşanan gerilimi çok büyütme yanlısı değilim ama tansiyonun devam etmesi ve bir polemiğe dönmesi durumunda muhalefetin çok zayıflayacağını düşünüyorum.

“CHP’deki üç önemli siyasi figür de farklı bahanelerle, vesilelerle Türkiye’yi dolaşmaya başladı”

Muhalefetin şu an yapabileceği şey çözüm önerileri getirmek ve çok hızlı bir şekilde ülkeyi bu girdaptan çıkaracakları mesajını vermek. Cumhurbaşkanı adayı olmak isteyenlerden de ben bunu bekliyorum. Ki seçmen olarak şunu düşüneyim: İki seneye seçim yapıldığı zaman eğer Ekrem İmamoğlu seçimi kazanırsa ekonomi şöyle toparlayacak, Türkiye’nin dış siyaseti şöyle değişecek, eğitim siyaseti böyle değişecek, üniversiteler artık şu şekilde yönetilecek… Ve bunlar olduğu zaman Türkiye gerçekten toparlanmaya başlayacak.

Seçim kampanyası gibi ülkeyi dolaşıp bunu söylemelerine gerek yok. Ama gördüğüm kadarıyla da CHP’deki üç önemli siyasi figür de farklı bahanelerle, farklı vesilelerle Türkiye’yi dolaşmaya başladılar. İmamoğlu bunu Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı olarak yapıyor, Özgür Özel genel başkan olarak CHP’li belediyelerin çeşitli aktifliklerine katılıyor, Mansur Yavaş da Anadolu’da belli yerlere gitmeye başladı…

“Önümüzde iki sene seçim olmayacağını düşünüyorum”

Erken seçim davetleri muhalefet tarafından gündeme getirilmeye başlasa da en azından önümüzde iki sene seçim olmayacağını düşünüyorum. En erken 2026 sonbaharı, hatta 2027 ilkbaharı bana gerçekçi geliyor. Dolayısıyla iktidar açısından bir erken seçim gündemi yok, onlar ekonomiyi toparlamaya odaklanacaklar.

CHP’de Yavaş-İmamoğlu rekabetinin devam edeceğini lakin yasak davası gündemde çok öne çıktığı için İmamoğlu cephesinde sürecin biraz hızlanacağını tahmin ediyorum. Tahminen adaylık isteği kamuoyuyla paylaşılabilir, CHP Genel Merkezi’ne durum alma çağrısı yapılabilir. Bu esnada da iktidar yasak kararı almadan yasak kararını tartıştırmak isteyecek. Önümüzdeki altı ayın bu gündemle geçeceğini tahmin ediyorum.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber