Statüden Sağlığa Kokunun Tarihi Yolculuğu

Geçmişten günümüze kokunun hayattaki yeri Antik devirlerden, Fransız İhtilali vakitlerine ve Osmanlı Dönemi saray geleneklerinde kadar uzun bir seyahate dayanıyor. Parfüm, bugün olduğu gibi ritüeller, güzellik ve ticaretin bir kesimiydi. Tüm bunların ötesinde tarihte önemli bir statü sembolüydü. 

Antik Mısır, Antik Yunan ve Roma İmparatorluğu’nda parfüm, ritüellerin, güzellik anlayışının ve ticaretin ayrılmaz bir kesimiydi. Sadece kraliyet ailesi ve aristokratların erişebildiği bu kokular, statünün simgesi haline gelmişti. Kokular, yaradanlara ibadetten ölülerin gömülme ritüellerine kadar pek çok alanda kullanılıyordu.

Kokular, sosyal sınıflar arasındaki sınırları çizen ögeler arasında yer aldı. Fransız İhtilali döneminde parfüm, aristokrasi ile ilişkilendirildiği için bir tehlike ögesi haline geldi. İhtilal sırasında üzerinde koku taşıyan veya parfüm kullanan kişiler, aristokrat oldukları gerekçesiyle idam edilebiliyordu. Bu, kokunun statü simgesinden bir ispiyon aracına dönüştüğü çarpıcı bir dönem olarak tarihe geçti.

OSMANLI’DA KOKU ADABI

Osmanlı İmparatorluğu’nda kokunun kullanımına dair kurallar ve gelenekler de hiyerarşiyi yansıtıyordu. Valide sultanların kullandığı özel kokular, saraydaki diğer kişiler tarafından kullanılamazdı. Bu durum, kokunun hem bir zarafet hem de hürmet göstergesi olduğunu ortaya koyuyor.

SAĞLIK VE KÜLTÜREL BOYUTU

Tarihte kokuların sadece statüyle değil, sıhhatle da alakalı olduğu biliniyor. Aromaterapik özelliklere sahip olan bu kokular, hem bedensel hem de manevi şifa kaynağı olarak görülüyordu. Ancak günümüzde sahte ve sağlığa zararlı ürünlerin yaygınlaşması, kokuların kültürel boyutundan uzaklaşmasına neden oldu.