Rusya, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüşme talebine tereddütle yaklaşan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad üzerinde baskıyı arttırıyor. Rusya ve Türkiye arasında Suriye’de ekonomik alanda yeni ortak mutabakatlara imza atılması ise baskıya münasebet olarak gösteriliyor. Rejime yakın El Vatan gazetesi, Rusya ile Türkiye’nin, Suriye’den Ürdün’e uzanan iki uluslararası karayolunun ulaşım ve ticarete açılması konusunda anlaştığını ileri sürdü.
Suriye’de çözüme dair bir yandan rejimle görüşme trafiği sürerken silahlı güçler arasında son bir haftada sahada çatışmaların ağırlaşması dikkat çekiyor. Muhalif güçler ile rejim ordusu arasında İdlib bölgesinde birçok noktada çatışmalar devam ederken Türk Silahlı Kuvvetleri de muhalif bölgelere sızmaya çalışan PYD-DSG kümelerinin denetimindeki Tel Rıfat bölgesindeki amaçları vuruyor. Kuzeydoğu bölgesinde üslerini destek eden ABD ise bölgeye hava savunma sistemi konuşlandırdı. Bölgeye silah, zırhlı araç ve materyal sevkiyatı ise artarak sürüyor.
Esad, Rusya’nın talebine direniyor
Rusya’nın talebi doğrultusunda Suriye’de savaşın bitirilmesi için Çin ve Irak idarelerinin teşebbüsüyle yakın zamanda büyük aralık kat edildi. Ankara’nın Şam’la diyalog geliştirmesi konusunda ikna edilmesi ve sorunun masada çözülmesine yönelik Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bildirilerine beklenen cevabın verilmemesi Moskova’yı harekete geçirdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı kaynaklarının aktardığına göre, Türkiye ile yakınlaşma teşebbüsüne rejimin olumlu tepki vermemesi Putin’i rahatsız etti. Esad üzerinde baskıyı arttıran Putin’e, “İran’ı ikna edin” yanıtı verildiği ileri sürüldü. Moskova’nın arabuluculuğunda sürdürülen teşebbüste Tahran’ın yer almamasına yönelik rahatsızlığın rejime iletilmesi sonrası konu Rusya Dışişleri Bakanlığı’nda yeniden ele alındı.
Şam, sınır kapısı açılmasına direndi
Rusya ile Şam rejimi arasında, muhalif kümelerin kontrolündeki bölgelere açılacak sınır kapılarına yönelik de tartışma yaşandığı bildirildi. Şam’ın başından beri sınır kapılarının açılması yaklaşımını reddetmesi Moskova ile yaşanan önemli sorunlar arasında sıralanıyor. Kısa süre önce Halep’in doğusunda, Türkiye destekli muhaliflerin denetimindeki “Fırat Kalkanı” bölgesinde yer alan El Bab kentini Suriye rejim ordusunun denetimindeki Halep’in doğusuna bağlayan Ebu el-Zendeyn Sınır Kapısı’nın Türkiye ve Rusya’nın teşebbüsleri ile açılmasına Esad’ın bir süre direndiği kaydedildi.
“TSK’ya meşruiyet kazandırır”
İddiaya göre rejim, Rus tarafına, TSK’nın Suriye topraklarından çekilmesinin ne kadar süreceğini gösteren bir takvim verilmediği sürece Ankara ile Moskova arasında yürütülen ticaret alışverişi sürecini kabul etmeyeceğini bildirdi. İtirazın nedeni, “Muhalif kümelerle temas sınırlarındaki geçişlerin açılmasına onay verilmesi, Türk kuvvetlerinin varlığının yasallığını ve Suriye hudutlarının, eski resmi sınır geçişlerinin daha sonra değişerek şimdiki haline gelmesini Kabul ediyorum” gerekçesi ile açıkladı.
Rusya’nın normalleşme planı
Bölgedeki kaynakların aktardığına göre, Rusya, Suriye’de rejimin devamını sağlamak amacıyla önümüzdeki yıldan itibaren uygulanacak kapsamlı bir plan hazırlığı içinde.
Türkiye’ye sunulduğu iddia edilen plana göre TSK, Suriye içlerinde kurduğu gözlem noktalarını kullanmaya devam edecek. Yapılacak ortak planlamaya göre bu süre içinde Türkiye’nin terörist olarak oluşum olarak gördüğü PYD-DSG güçleri yerine sınır bölgelerine asker ve polis konuşlandırarak, güvenliği sağlayacak. Güvenlik tam olarak sağlandıktan sonra Türk kuvvetleri kademeli olarak geri çekilecek. Plana göre, devlet kurumlarında “Yerel güçler” olarak görülen muhalif kümelere da görev verilebilecek. Ayrıntıları konusunda anlaşma için iki ülke arasında karşılıklı fikir alışverişinin devam etmesi sağlanacak.
Rusya, garantör ülkelerin Suriye’nin tüm bölgelerinde ekonomiyi güzelleştirmek ve nüfuz alanları arasındaki ticaret alışverişi sürecini kolaylaştırmak için “Öncelikli Ekonomik Bölgeler” kurulmasını istiyor. Bu kapsamda denetleme için Astana görüşmelerinin yetki alanının genişletilmesi fikrini destekliyor.
“Rusya ile Türkiye iki uluslararası yolda anlaştı”
Körfez ülkelerini Avrupa’ya bağlayacak “Ekonomik Otoyolu” olarak Kabul edilen Kalkınma Yolu Projesi’ne Türkiye’yi de dahil etmek için Irak yönetimi ile istişarelere devam eden Ankara’nın, Suriye’de Rusya ile kapsamlı bir anlaşma yaptığı ileri sürüldü. Suriye kaynaklı El Vatan gazetesi, Rusya ve Türkiye’nin, Suriye topraklarında, Halep -Lazkiye kentlerinden geçen M4 ile Antep ile Ürdün’ü birbirine bağlayan iki ana yolun açılması konusunda mutabakata vardığını ileri sürdü. Ankara yanlısı muhalif kaynaklara dayandırılan haberde, bu kapsamda Rus-Türk askeri ortak devriyelerinin Halep-Lazkiye yolu, yani M4 yolunda yakın zamanda başlayacağı ifade edildi. Kaynakların aktardığına göre, İdlib’in batısındaki Serakib’in doğu kırsalındaki Trunba kasabasına kadar uzanan kısım ile Lazkiye’nin kuzeyindeki Tel Hur bölgelerinde yolun hizmete girmesi için hazırlıklar yapılıyor.” Bu kapsamda geçen hafta çarşamba günü Trunba sınır kapısında Rus ve Türk askeri heyetleri arasında yapılan görüşmede bu konunun ele alındığı kaydedildi.
Muhaliflerin hedefindeydi
Görüşmede Rusların, Türk askeri heyetinden, yolu güvenli hale getirmek için yerinde önlemler almasını, yol boyunca koruma noktaları oluşturarak muhalif silahlı kümeleri bölgeden uzaklaştırmasını talep ettiği aktarıldı.
Türkiye ve Rusya uyumunda sürdürülecek çalışmada başarılı olunması halinde M4 karayolunun gelecek yılın Ekim sonunda veya Kasım ayının ilk yarısında açılması planlanıyor. Haberde, “Rusya ve Türkiye heyetleri, Antep yolunun, Halep’in kuzeyindeki Azez’den Türkiye hududundaki Selame köyüne kadar, oradan ise Ürdün hududundaki Naseeb’e kadar olan kısmının hizmete girmesi konusunda anlaştılar sözüne yer verildi.
Gaziantep’ten Ürdün’e uzanıyor
İki ülke heyetleri arasındaki görüşmede, Suriye rejimi ile muhaliflerin denetimindeki bölgeler arasındaki geçiş noktalarının açılması konusunun da ele alındığı bildirildi. Gaziantep ile Ürdün’ü birbirine bağlayan karayolu, Suriye toprakları üzerinden geçiyor. Bu yol, Gaziantep’ten başlayıp Suriye’nin kuzeyindeki Halep kentinden geçerek Lazkiye’ye, oradan ise Ürdün sınırına kadar uzanıyor.
Bir kısmı Kürtlerin kontrolünde
M4 karayolu Fırat’ın batısında 120 kilometre olmak üzere toplamda 682 kilometre boyunca devam ediyor. Suriye’nin Akdeniz’e kıyısı olan liman şehri Lazkiye’den başlayan yol, Cisr eş-Şuğur ve Ariha gibi ilçeleri birbirine bağlıyor. Yol Serakib’den Halep’e, Halep’ten Rakka’ya, Rakka’dan da Kuzeydoğu Suriye’nin Haseke vilayetine kadar Türkiye sınırına paralel şekilde uzanıyor. Yol Irak’ın Musul kentinde sona eriyor.
M4 Karayolu, Suriye’nin kuzeyi ve Kuzeydoğu Suriye’nin birçok yerleşim yerinden geçtiği için savaş boyunca birçok kez el değiştirdi. Suriye rejim ordusunun Kuzeydoğu’da denetimi kaybetmesinden sonra yolun denetimi önce Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) tarafından ele geçirildi. Daha sonra IŞİD, Suriye İç Savaşı’na dahil olmasıyla yolun denetimini sağladı. Ardından Demokratik Suriye Güçleri’ne (DSG) bağlı yükte Kürtlerin oluşturduğu YPG, IŞİD’e karşı yapılan askerî müdahaleler kapsamında ABD’nin başını çektiği koalisyon güçlerinin desteğiyle yolun büyük bir kısmını ele geçirmişti.
M4, Suriye’nin Kuzeybatısında önemli bir yol ağı olmasının yanı sıra Halep ile Lazkiye arasında ana ilişkiyi sağlıyor. Son dönemlerde Rusya ve Türkiye’nin mutabakatıyla yol, güvenliği sağlanarak tekrar hizmete açılmaya çalışılıyor.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
18:02
18:02
News
Dünya
Dünya
Dünya
Dünya
Dünya
Dünya
