Suya Doğum Mu Suda Doğum Mu? Ağrıları Azaltıyor, Doğum Müddetini Kısaltıyor…

Benzer kelime oyunu gibi gözükse de doğumun ağrılı devrinin su havuzu içinde gerçekleştirildiği ve bebeğin doğum yolunun son kısmına geldiğinde annenin doğum masasına alınarak doğumunun gerçekleştirilmesi suda doğum olarak isimlendiriliyor. Suya doğum ise annenin bebeğini suyun içine doğurması ve bebeğin göbek bağının suyun içinde kesilmesine deniliyor.

Doğum ağrılarının daha ritmik ve düzenli gelmesine yardımcı olarak doğumun mühletini kısaltan doğum biçimi ile ilgili merak edilen tüm ayrıntıları Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Serdar Kütük anlattı.

SUDA DOĞUM TAM OLARAK NEDİR?

Suda doğum genel olarak doğum eylemi esnasında suyun rahatlatıcı, gevşetici ve dengeleyici özelliklerinden yararlanarak doğum sürecinin kolaylaştırılması sürecidir.

SUDA DOĞUM NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİR?

Doğumun hangi evresinin suda gerçekleştiğine bağlı olarak iki tip suda doğum vardır.

Birincisinde doğumun ağrılı dönemi su havuzu içinde gerçekleştirilir ve bebek doğum yolunun son kısmına geldiğinde anne doğum masasına alınır. Buna suda doğum adı verilir.
Şayet anne bebeğini su içine doğurur ve göbek bağı su içinde kesilirse bu yaklaşıma suya doğum adı verilmektedir.

SUDA DOĞUM VEYA SUYA DOĞUM NASIL BİR ORTAMDA GERÇEKLEŞMEKTEDİR?

Suda doğum bu amaçla üretilmiş özel doğum havuzları içinde gerçekleşmektedir.

Havuzlar küvet tipi kalıcı yapılar olabildiği gibi portatif şişme havuzlar şeklinde de olabilir.

Şişme havuzlarda havuz içine yerleştirilen ve havuzun iç yüzeyini kaplayan, tek kullanımlık doğum örtüleri kullanılmaktadır.

DOĞUM EYLEMİ ESNASINDA HAVUZ SUYUNUN KATI PARÇACIKLARLA KİRLENMESİNİN ANNE VE BEBEK İÇİN ZARARLI ETKİLERİ VAR MIDIR?

Suda doğumda ıkınma fazı havuz dışında gerçekleştiği için havuzun idrar ve dışkı ile kirlenme mümkünlüğü son derece düşüktür. Yine su pak de olsa 6 saati geçen doğum aksiyonlarında havuz suyu rutin olarak değiştirilmektedir. Havuzun anne-bebek çıkartıları ile kirlenebildiği suya doğum olgularında su tamamen değiştirilip, doğuma pak su ile devam edilir.

SUDA DOĞUMUN AVANTAJLARI NELERDİR?

— Suda doğum olgularında ağrının şiddeti azalır. Buna bağlı olarak ağrı kesici ilaç kullanımı ve epidural (belden) anlajezi riski azalmaktadır.

— Suda doğum doğum ağrılarının daha ritmik ve düzenli gelmesine yardımcı olarak doğumun müddetini kısaltır.

— Sağladığı gevşeme ve esneklik nedeni ile doğum yırtıklarının daha az olmasına, doğum kesisi yapma muhtaçlığının azalmasına neden olur.

— Su havuzu içerisinde suyun kaldırma kuvveti yardımıyla anne daha rahat ve özgürce hareket edebilir.

— Suda doğum yapan annelerin genel olarak doğum tecrübeleri ve tatminleri, karada doğum yapan annelerden daha yüksektir.

— Suda doğum “doğal-anne dostu” doğum kavramının en önemli destekleyicisi ve bileşenidir.

SUDA DOĞUM YA DA SUYA DOĞUMUN RİSKLERİ VAR MIDIR?

Yeterli teknik ve işçi donanımı olan gruplarda suda doğumun ilave bir riski bulunmamaktadır. Bebeğin su içinde doğduğu suya doğumda ise nadiren suyun bebeğin ciğerlerine kaçmasına bağlı solunum dertleri, göbek kordonunun gerilmesi ve yırtılmasına bağlı kanama görülebilir.

Yenidoğan bebeklerde nadiren su kaynaklı infeksiyonlar bildirilmiş ise de bu olgularda uygun olmayan havuz, su kaynağı, uzun mühlet boşaltılmamış su havuzu kullanımı gibi teknik yetersizlikler olduğu ortaya konmuştur. Su içine doğumun zararlı olduğuna dair bilimsel bir kanıt bulunmamakla bir arada, şimdi eldeki veriler kesin bir kanı için yeterli değildir.

SUDA DOĞUM İÇİN KİMLER ADAYDIR?

Suda doğum, gebeliği riskli olmayan 37-41 gebelik haftaları arasındaki tüm gebeler için etkin ve güvenli bir seçenektir. Doğum eylemi süresince bebeğin yakından takip edilmesi gereken yüksek riskli hamileler (yüksek tansiyon, şeker hastalığı, gebelik zehirlenmesi, yapay sancı ile ilerleyen doğumlar, gelişme geriliği olan bebekler, sezaryen sonrası vajinal doğum, kanamalı doğumlar) suda doğum için uygun değildirler.

Suya doğum ise üsttekilere ek olarak, doğumun son etabında hekim/ebe müdahalesi gerektirecek durumlarda tercih edilmemelidir. Örneğin büyük ağırlıklı bebekler, geliş anomalileri, annenin vajina-makat arası arasının kısa olması suya doğumu tehlikeli kılacak durumlardır. Genel olarak su içine doğum düşük riskli tüm hamilelerde denenebilirse de pratikte daha çok ilk doğumunu normal yoldan gerçekleştirmiş, bebeğin yükü normal ve anatomik yapısı uygun annelerde tercih edilmektedir.

ANNE ADAYLARI DOĞUMUN HANGİ ETABINDA VE HANGİ KOŞULLAR ALTINDA DOĞUM HAVUZUNA ALINIR?

Annenin doğum havuzuna girmesi için doğumun aktif fazına girmiş olması gerekir. Ağrıları başlamamış, ağrıları başlamış ancak rahim ağzı şimdi açılmamış ya da su kesesi uzun müddettir (12 saatten fazla) açık olan hamilelerde doğum havuzu uygun değildir. Yine epidural katerer takılmış hamilelerde enfeksiyon riski nedeniyle suda doğum tercih edilmez. Suda doğum tercihen normal doğum eğitimi almış hamilelerde, kesinlikle bir ebe, doula ya da tabibin kesintisiz refakatinde gerçekleşmelidir.

SUDA DOĞUM YAPMAYI PLANLAYAN ANNE ADAYLARI NASIL HAZIRLIK YAPMALIDIR?

Suda doğum doğal doğumun bir parçası olduğu için anne adaylarının doğal ağrı kesici diğer sistemler konusunda bilgi almaları gerekmektedir. Ayrıca nefes denetimi, pelvik kas eğitimi, dert giderici psikolojik destek ve eğitimler de faydalı olabilir. Unutulmaması gereken bir nokta, herhangi bir doğum hazırlığı olmayan hamileler de suda doğumu talep edip faydalanabilirler.

SUDA DOĞUM YAPACAK ANNELERİN DOĞUMA GELİRKEN YANLARINDA BULUNDURMLARI GEREKEN MATERYALLER NELERDİR?

Doğum çantalarında diğer eşyalara ilave olarak iki adet sports-bra (sporcu sütyeni) ya da bikini üstü bulundurmalarında fayda vardır. Yine tercih ettikleri bornoz, havlu, banyo terliği gibi kendilerini evlerinde hissetmelerine yardımcı olabilecek banyo eşyaları faydalı olacaktır. Havuza girmeyi düşünen eşler için plaj şortu bulundurulması gerekir. Ancak apar topar evden çıkmanız gereken durumlarda bile, suda doğumu destekleyen hastaneler size üstte saydığım gereçleri tek kullanımlık olarak sağlayacaklardır.