İSTANBUL – Kayseri’nin Danişmentgazi Mahallesi’nde, pazar günü Suriyeli bir çocuğun Suriyeli bir erkek tarafından taciz edildiği argümanının ardından başlayan olaylarda Suriyelilere ait çok sayıda işyeri ve araç tahrip edildi.
Kayseri’deki saldırılar daha sonra mülteci tersliği şovlara dönüştü. Yürüyüş yapan bir grup “Ülkemde mülteci istemiyorum” sloganları atmaya başladı. Polisin biber gazı ve plastik mermi ile müdahale etmesine rağmen grup dağılmadı.
Kayseri’nin ardından Antep’te Türkiye bayrakları taşıyan bir grup tekbir getirerek Suriyelilerin araçlarını tahrip etti, yolda yürüyen Suriyeli bir genç de bıçaklandı. Bursa’da Suriyelilerin yoğun yaşadığı Çarşamba Mahallesi’nde toplanan kümeye polis müdahale etti.
Hatay Reyhanlı’da toplanan bir grup da Suriyelilerin iş yerlerine yöneldi. Urfa’nın Akçakale ve İstanbul Sultanbeyli’de de sokağa çıkan gruplar sloganlar atarak yürüdü. İçişleri Bakanı Yerlikaya, Kayseri’deki olaylar sonrası 474 kişinin gözaltına alındığını, bunların 285’inin çeşitli suçlardan adli kaydı olduğunu açıkladı.
‘BÜYÜK BİR YAĞMA VAR’
Suriyeli İnsan Hakları Aktivisti Taha Elgazi, Kayseri’de yaşanan atakların ardından kentte yaşayan Suriyelilerle görüştü. Irkçı hücumların yaşandığı kentte inceleme yapan Taha Elgazi ile konuştuk…
Kayseri’de nasıl bir manzara ile karşılaştınız?
Durum gerçekten çok kötü. Suriyelilerin yoğunlukta olduğu Danişmentgazi Mahallesi’ne gittim. Gördüğüm manzara aklıma 6 Şubat depremlerini getirdi. Dükkanların birden fazla yakılmış, otomobiller ezilmiş. Büyük bir yağma vardı. Dükkanların içindeki materyaller sokaklara dökülmüş. Yıkılan bina yok ama çok korkunç bir manzara vardı. İnsanların vücutları ölmese de ruhları ölmüştü.
Daha önce de benzer olaylar yaşanmıştı…
Ben Türkiye’ye ilk geldiğimde İstanbul İkitelli’de kalıyordum. 2019’da benzer bir iddia ile İkitelli olayları patlak verdi. İkitelli’de Suriyelilere iş yerlerini yıktılar. Kayseri’deki ailelerle görüşürken şunu gördüm. Konu sadece işyerlerinin yakılması, yıkılması, araçların ezilmesi değil. Suriyeli sığınmacıların evlerine taş atmak, camları kırmak… Gençler, mahalleden geçerken “Burası Suriyelilerin evi” diyerek taş atıyorlar, camlarını kırıyorlar. Bunlar korkunç. Asıl korkunç olan da çocuklar için. Ben orada kendimi Urfalı olarak tanıttım. Lakin bu şekilde gezebildim. Bu Kayseri olayları İkitelli, İzmir Torbalı, Urfa Bozova olaylarına benziyor. Bu olayların ortak noktası yine aynı iddialar. Sonra da ortaya bir şey çıkmadı.
Siyasetçiler de son vakitlerde Suriyelilere yönelik açıklamalar yapıyor. Yaşanan olaylarda bunların etkisi olduğunu düşünüyor musunuz?
Tabii… Tayyip bey cumhurbaşkanı olarak son dönemlerde “Beşar Esad ile görüşeceğiz ve Suriyelileri göndereceğiz” diyor. Onun yanında Devlet Bahçeli, geçtiğimiz haftalarda, “Suriyelilerin artık Türkiye’de kalmaları uzadı” açıklamasını yaptı. Devlet Bahçeli’nin ardından Antep’te 41 STK açıklama yaparak, “Suriyeliler yaşam alanlarımızı daraltıyor” dedi.
Geçtiğimiz hafta İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya Antep’e gitti. Oradaki STK’lerle görüştü ve göç konusunu dile getirdi. İçişleri Bakanlığı ile Göç Başkanlığı düzensiz göçle mücadele adı altında aslında düzenli göçmenleri de düzensiz göçmen noktasına getiriyorlar. Mültecilerin durumu geçici koruma statüsünde olsa bile, medyada olumsuz bir noktaya getirildi. Hal böyle olunca, insanlar göçmenlere terörist ve sıkıntılı olarak bakıyor. Bunun sorumlusu Göç Başkanlığıdır. Siz düzensiz göçmenlerle mücadele ederken, düzenli olan, oturum izni alanların hakkını kim savunacak? İçişleri Bakanlığı ile Göç Başkanlığı’nın görevi göçmenleri sınırdaşı etmek mi yoksa kayıtlı olanların haklarını savunmak mı? Aslında savunması gerekiyordu. Ama iki kurumda misyonlarını yapmıyor.
Kepçe düşünün. Yollarda park halinde olan Suriyelilere ait araçları eze eze gidiyordu. Kepçeye binip sokakta polisin önünde bunları yapmak nasıl bir yürektir? Hükümet güya bir alan açıyor, “Gidin ne yaparsanız yapın, reaksiyonunuzu gösterin sonra biz müdahale ederiz” mesajı veriyor. Dükkanları yakanlarla, yıkanlarla polis yan yana yürüyordu. 474 kişi gözaltına alındı. Pekala bu 474 kişi kimdir? Bunlar nereden geldi? İçişleri Bakanlığı bunları açıklayabilir mi? Bunlar hangi partiden ve kime bağlılar? Bunların cevaplarını istiyoruz. Bir de yargılama nasıl olacak? Ceza mı alacaklar yoksa serbest mi bırakılacaklar? Zira yağma, mala zarar verme ve yaralama gibi kabahatler işlendi.
İkitelli olaylarında devlet, saldırılarda malları zarar görenlere tazminat vereceklerini açıklamıştı, saldırganları da cezalandıracaklarını belirtmişti. Üzerinden 5 yıl geçti ne tazminat verdiler ne de saldırganlar cezalandırıldı.
‘CAMİYE SIĞINANLARA TEKBİR GETİREREK SALDIRMIŞLAR’
Kayseri’deki Suriyeliler size neler anlattılar?
İnsanlar korkuyorlar. Bayanlar ve çocuklar mescitlere sığındı. Mescide sığınanlarla görüştüm. Bana, “Biz mescitlere sığındık ama dışardaki saldırganlar tekbir getirerek saldırmaya devam etti” dediler. Sen kime karşı tekbir getiriyorsun? Mescide sığınanlar da Müslüman. Çocuk ve kadın var. Siz bir çocuğun hakkını savunmak için sokaklara döküldünüz, pekala kaç çocuğu korkuttuğunuzu, kaç kişinin travma yaşadığına neden olduğunuzu biliyor musunuz?
Şu anda durum nedir?
İş yerlerine gidemiyorlar. En az bir hafta konutlarından çıkamayacaklar. İhtiyaçlarını kendi ortalarında çözmeye çalışıyorlar. Bazı komşular yardım ediyor. Büyük bir hapishanede gibi yaşıyorlar.
Kimse inkar edemez. Muhalefet partilerinin yıllardır nefret, ırkçılık telaffuzlarıyla attığı tohumlar bugün ortaya bu görüntüyü çıkardı. Hükümetin sessiz kalması bu ataklara bir alan açtı. Yıllardır onlarca olay oldu. Onlarca insan zarar gördü. Ölenler oldu. Kimse takip etmedi.
‘SURİYE’NİN KUZEYİ GÜVENLİ DEĞİL’
Türkiye’de Suriyelilere yönelik saldırılarda kaç kişi öldü?
Bizim tespit ettiğimiz son dört yılda 16 kişi ırkçı saldırılarda öldürüldü. Bunun müsebbibi iktidardır. Pandemi vaktinde, dar günde Erdoğan çıktı, “Biz Suriyelilere 40 milyar dolar harcadık” dedi. Esasen bu açıklama ortalığı karıştırdı. Cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından yaptığı balkon konuşmasında Erdoğan, “Bir milyon Suriyeli ülkelerine dönecek” ifadelerini kullandı. Bu da toplum içerisinde Suriyelilere yönelik gelişen yansıları tetikledi. Bizden nefret etmeyi geçtiler, artık bizi kabul etmiyorlar. Buraya geldi durum. Bu insanları nereye göndereceksiniz? Halkını varil bombalarıyla vuran bir diktatör var. Göç Başkanlığı, “Esad’ın bölgesine gitmeyin, Suriye’nin kuzeyine gidin” diyor. Ama Savunma Bakanı Yaşar Güler, “Türk ordusunun Suriye’de kalması sürecek zira bizim hala terörle gayretimiz devam ediyor” diyor. Cumhurbaşkanı ve Savunma Bakanı Suriye’nin kuzeyini bir askeri operasyon bölgesi olarak görüyor ve bu devam ediyorsa, Göç Başkanlığı o bölgeyi nasıl güvenli görüyor? Burada çelişkili bir durum var. Ülkede birinci parti olan CHP sosyal demokrat bir parti. Sosyal demokrat nedir, insan haklarını savunmaktır. Lakin muhalefet daha sağcı bir politika izliyor. Hedef göstermek yerine çözüme odaklı bir politika izlenmesi gerekiyor.
20:44
