Merkez Bankasının tahlilinde, “Çıpalama ölçütlerinde görülen güzelleşmenin önümüzdeki dönemlerde devam etmesi, fiyat istikrarının sağlanmasını ve sürdürülmesini destekleyecektir” denildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda (TCMB) Başdanışman Halil İbrahim Aydın, Başdanışman Eren Ocakverdi ve Araştırmacı Velihan Başpınar tarafından hazırlanan “Para Siyaseti ve Beklentilerin Çıpalanması” başlıklı analiz, Bankanın blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayımlandı.
Enflasyon beklentilerinin çıpalanmasının fiyat istikrarının ön şartları arasında yer aldığı belirtilen tahlilde, “Beklentilerin çıpalandığı bir ortamda enflasyon beklentileri merkez bankalarının enflasyon amacına yakınsarken, beklentilerin zaman içindeki oynaklığı düşer ve anket iştirakçileri arasındaki farklı beklentiler birbirine yakınlaşır. TCMB ileriye dönük tahmin patikasını oluştururken beklentilerin düzeyinin yanında bu kriterleri de dikkate almakta ve mali duruşunu belirlemektedir. Bu yazıda, Türkiye’deki piyasa iştirakçileri, firmalar ve hanehalkı bölümlerinin enflasyon beklentilerinden yararlanarak, enflasyon beklentilerinin çıpalanmasına yönelik bulgularımızı paylaşıyoruz.” değerlendirmesi yapıldı.
Çıpalamayı ölçebilmek amacıyla, ilk olarak, Piyasa İştirakçileri Anketi’nde (PKA) yer alan 12 aylık enflasyon beklentilerinin TCMB enflasyon varsayımlarından hareketli sapmasının hesaplandığı bildirilen tahlilde, daha sonra, bu beklentilerin zaman içerisinde oluşan oynaklığı ve anket iştirakçileri arasındaki beklenti farklılaşmasının ölçüldüğü aktarıldı.
Analizde, “Son adımda, birbirinden farklı bilgiler sunan bu çıpalama ölçütlerini bir arada kıymetlendirmek amacıyla bileşik bir gösterge türetiyoruz. Ek olarak, İktisadi Yönelim Anketi (İYA) ve Tüketici Eğilim Anketi (TEA) bilgilerini kullanarak firmalar ve hanehalkı kesitleri için de oluşturduğumuz bileşik göstergeyi hesaplıyoruz.” ifadelerine yer verildi.
“Yakın periyoda bakıldığında oynaklık ölçütünün gerileme eğiliminde olduğu gözleniyor”
Piyasa iştirakçilerinin enflasyon beklentilerinin TCMB iddialarından ortalamada ne kadar ayrıştığını gösteren birinci ölçütün sapmanın sıkı para siyasetinin uygulanmaya başlandığı 2023’ün ikinci yarısından itibaren azaldığı ve 2024’ün ikinci yarısından itibaren yatay seyrettiğini gösterdiğine işaret edilen tahlilde, şunlar kaydedildi:
“Fiyatlama davranışlarının bozulduğu yüksek enflasyon ortamında, beklentiler daha sık güncellenebiliyor. Böyle dönemlerde, ikinci çıpalama ölçütü olan beklentilerin zaman içerisindeki oynaklığı önem kazanıyor. Bu noktada, yüksek enflasyon ortamında oynaklığın düşmesinin çıpalama açısından tek başına yeterli olmayabileceği de not edilmelidir. Para siyaseti duruşunun değiştiği dönemlerde oynaklıkta artış olabileceği gibi, beklentilerin katılaştığı dönemlerde oynaklıkta düşüş görülebiliyor. Yakın periyoda bakıldığında ise oynaklık ölçütünün gerileme eğiliminde olduğu gözleniyor. Bir diğer çıpalama ölçütü olan yayılım, beklentileri oluşturan farklı iştirakçilerin ne ölçüde birbirlerine yakın tahminlere sahip olduğunu gösteriyor. Anket iştirakçileri arasındaki uzlaşının artması, beklentilerin çıpalanmasını destekliyor. Bu ölçüte göre yayılımın zaman içerisinde besbelli bir şekilde azaldığı, böylelikle farklı katılımcılara ait beklentilerin zaman içerisinde birbirine yakınlaştığı görülüyor.”
Analizde, üstte anlatılan ölçütlerin beklentilerin çıpalanmasını farklı açılardan ele alsa da bu ölçütlerin her birini tek başına yorumlamanın çıpalanmayı ölçmek açısından yeterli olmayabileceği kaydedildi.
Bu nedenle, beklentilerin resmi iddialardan sapmasına, beklentilerin zaman içindeki oynaklığına ve iştirakçilerin beklentileri arasındaki farklılaşmaya eşit tartı vererek bileşik çıpalama göstergesi oluşturulduğu belirtilen tahlilde, “Elde edilen bu bileşik göstergeye göre, 2021’in son çeyreğinden itibaren zayıflayan çıpalamanın sıkı para siyaseti altında giderek güzelleştiği görülüyor.” tespitinde bulunuldu.
Analizde, öte yandan, piyasa iştirakçilerine kıyasla hanehalkı ve firmalar kısmının enflasyon beklentilerini sistematik olarak yukarı yönlü, oynak ve yüksek yayılımlı oluşturduğunun bilindiği vurgulandı.
Buna karşın, piyasa iştirakçileriyle benzer şekilde, firma ve hanehalkı kısımlarının enflasyon beklentilerinin de çıpalanma eğiliminde olduğunun görüldüğü aktarılan tahlilde, “Bileşik çıpalama göstergesi her iki kesim için de 2021’in sonundan itibaren bozulurken, 2023’ün yaz periyodundan itibaren toparlanıyor. Özetle, 2023’ün ikinci yarısından itibaren uygulanan sıkı para siyasetiyle birlikte enflasyon beklentilerinin düzeyi ve dağılımında güzelleşmeler görülmektedir. Çıpalama ölçütlerinde görülen güzelleşmenin önümüzdeki dönemlerde devam etmesi, fiyat istikrarının sağlanmasını ve sürdürülmesini destekleyecektir.” değerlendirmelerine yer verildi.
Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika
Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr
Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber
02:00
News
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
