Türkiye Ekonomi Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV) bünyesinde yapılan bir çalışmada, gelir ve tasarruf paketi olarak isimlendirilen vergi paketinin açıklanan tedbirlerinin 2025 yılında gelir istikametinden 736 milyar TL’lik bir etki yapacağı tahmin edildi.
TEPAV’dan Hakan Yılmaz tarafından yapılan çalışmada, sağlanan gelir artışının, çeşitli düzenlemelerle oluşan ilave masraf artışlarının altında kaldığı vurgulandı. Daha faal bir gelir ve tasarruf paketi için, kamuoyu ve vergi mükelleflerine de samimiyeti gösterecek bir kamu tasarrufu, 2024 ve 2025 için ön mali kontrol ve harcama müsaadelerinin daha merkezi hale getirilmesi, gelir ve karların vergilemesinde gelir dağılımını düzgünleştirme istikametinden adımlar ile kayıp ve kaçakların azaltılmasının önemli olduğuna dikkat çekildi.
Hazırlanan vergi paketinin temel tesirini 2025 yılında göstereceği belirtilen çalışmada, “Dolayısıyla bugünden gelecek yıl ve izleyen periyoda ilişkin mali adımlar, vergi başlığı altında atılmaktadır. 2025 yılı için gelir ve kurumlar vergisi düzenlemeleri ile KDV, ÖTV ve Harçlar ile ilgili düzenlemelerin toplam mali etkisi 736 milyar TL düzeyinde tahmin edilmiştir. GSYH’ye oran olarak büyüklük yüzde 1,4 düzeyinde çıkmaktadır” denildi. Türkiye’nin vergi gelirlerinin uzun bir dönem boyunca neredeyse sabit kalan bir seyir izlediği, harcamaların arttığı bir geçmiş dönem yaşandığı kaydedilen çalışmada, bunun üstüne doğal felaketler ve seçim periyotlarında gelişen harcamalar nedeniyle harcama artışının hızlanarak mali dengeleri bozduğu vurgulandı.
Mevcut paketin değerlendirilmesi
Hakan Yılmaz çalışmasında, mevcut vergi paketine yönelik yapılan değerlendirmede de geliştirme alanlarına yönelik tespitlere yer verildi. Bu çerçevede, kamunun tasarrufla örnek olması, ön mali kontrol ve harcama müsaadelerinin geçici süre merkezileştirilmesi, iletişim, gelir dağılımının güzelleştirilmesinde verginin kullanılması, istisna-indirimlerle ortaya çıkan olumlu adımlar olmakla birlikte, bütün düzenlemelerin kayıtlı şahıslara odaklanması nedeniyle kayıt dışına yönelik özel çaba harcanması- caydırıcılığın artırılması, gelir vergisi beyan sisteminin çağdaşlaştırılması, borsa-kripto yararlarının vergilenmesi, istisna ve muafiyetlerin azaltılması, GSYH’nin yüzde 11’lerine ulaşmış kamu alacak stokunun tahsiline yönelik adımlar atılmasının iyileştirilebileceği belirtildi.
Vergi alanında düzenleme önerileri
Çalışmada ayrıca, vergi alanında yapılabilecek diğer düzenleme teklifleri de sıralandı. Türkiye’nin doğrudan-dolaylı vergi adaletsizliği, aflar nedeniyle sorun alanları oluştuğu, vergi sisteminin uyum yeteneğinin artırılması, kayıp kaçakla mücadele ile vergilemede adalet prensibinin gereği olarak bir dizi tedbir alınmasının gerekli hale geldiği kaydedilen çalışmada, ortalarında asgari kurumlar vergisi, borsa, kripto ve pay senedi paydaşlık hisseleri alım-satımı gibi finansal alanlarda vergileme, vergilemenin kolaylaştırılması, istisna-muafiyet kaldırılması, vergi ahenginin güçlendirilmesi ile diğer konular olmak üzere vergi düzenlemelerine yönelik teklifler yer aldı.
17:11
