Fauna yelpazesi, içerdiği jenerasyonlar açısından güçlü ve kendine özel duruma sahip olan Türkiye’de, 481 kuş, 161 göğüslü, 141 sürüngen ve amfibi, 480 deniz balığı ve 236 tıp tatlı su balığının yaşadığı tespit edilirken, Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı bünyesinde 2014 yılında kurulan Zooloji Müzesi’nde, 80 kuş çeşidi, 30 göğüslü tipi, 141 sürüngen ve amfibi kaçakçısı yüzde 90’ı ile Türkiye’de bulunan 50 binden fazla böcek çeşidin, Lepidoptera, Coleoptera, Hymenoptera, Odonata, Hemiptera ve Orthoptera kadrolarına ait örnekler sergileniyor. Uludağ’ın simgelerinden olan Apollo Kelebeği’nin de kaçakçılığı halinde yerde depolanmış, kurbağalar, sürüngenler, kuş ve memelilere ait özet koleksiyonu da bulunuyor. ‘LABORATUVARIMIZDAKİ ÖRNEK SAYISI ARTINCA KOLEKSİYONA DÖNDÜ’
Müzenin kuruluş emelinin öğrenci laboratuvarı odaklı olduğu, lakin zaman içerisinde artan örnek sayılarıyla ziyarete de açılan bir koleksiyon Fakültesi bünyesinde geldiğini söyleyen BUÜ Fen Edebiyat Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Rahşen Kaya, “Bizim çıkış noktamız ilk etapta uzun yıllar sonra diyebileceğimiz öğrenci laboratuvarların içeriği ve bunlarla ilgili çeşitli dersler kapsamında, özellikle Türkiye’nin bolluğuyla ilgili, yaygın, omurgasız hayvan çeşitliliğiyle ilgili ve sistematikleriyle ilgili derslere odaklı uygulamalara destek olacak, malzeme ve bizlerin çalışma ortamında oluşturulmuş bir koleksiyon yapılıyor aslında. incelenen, zira bizim ana bilim kısmımızda işte amfibiler, sürüngenlerin parazitolojisi, artı ben omurgasız hayvanlardan örümceklerin sistematiği üzerine çalışmalar ve bu çalışmaların tabiattan edinilmiş örnekleri ve zaman içinde de bu laboratuvarlar kapsamında, bunların içinde biyolojik çeşitlilikler içerisinde ve sistemleri Cinslerle ilgili edinilen gerecin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir laboratuvardı aslında. Bizim çalışma alanımızdı. Zaman içerisinde doğal bu örnek sayısı o kadar çok arttı ve birikinti ki bir ölçü bir düzenleme ortamı olacak şekilde, bu türlü bir ortam oluştu. Ve bu ortamda oluşurken de doğal çıkış noktamız, öncelikle doğal olarak ki kendi üretimini ve sağlamayı ama bir ölçüde profesyonel manada işte tabiat tarihi müzeleri gibi geniş alanda, hayvanların yaşam şartları uygun bir alanda üretilme, üreme olan imkanlara göre. Burada, yaklaşık 150 metrekarelik bir alan” diye konuştu.
‘YAŞAM ALANLARINA UYGUN DİYAROMA DOLAPLARI OLUŞTURDUK’
Koleksiyondaki hayvanların yaşam yoğunluğuna uyarlanan özel dolaplarda sergilendiğine dikkat edilmesi Dr. Kaya, “Hayvanların yaşam sıcaklığına uygun bir şekilde diyaroma dolapları, canlandırma dolapları çalışıldı. Kuşlar için, göğüslü hayvanlar için bu türlü bir dolap sistemimiz var. Ama kalan darlığı toplamda çok fazla değil gördüğünüz gibi Ve örnek sayıları da fazla olduğu için bir kısmı açık alanda, lakin mevcut olduğunda, onları düzenli olarak ilaçlamak için koruma etmeye çalışıyoruz. İçerisinde görebilirsiniz. Dolaplar içerisinde tekrar çalışma örneklerimiz arasında olan, Türkiye’deki amfibiler, sürüngenlerle ilgili bir koleksiyon var. Dolayısıyla zaman içerisinde birikmiş örneklerin değerlendirilmesiyle oluşturulmuş bir zooloji koleksiyonu bu belgelidir” dedi.
‘BİREY VE ÇEŞİT PRESTİJİYLE ÖRNEĞİMİZ ÇOK FAZLA’
Koleksiyonun, Türkiye genelindeki çeşitleri ve tıp sayıları bakımından aynı alanda sergilenen geniş bir koleksiyon olduğunu söyleyen Kaya, şunları söyledi: “Birey sayıları ve çeşit sayıları bakımından değerlendirdiğimiz zaman çok fazla. Örneğin, gidişatlar açısından kıymetlendirecek olan, amfibilerdeki kuyruklu ve kuyruksuz amfibiler olmak üzere iki grup halinde Var. Bunları çabucak yüzde 99 gibi, Türkiye’de eğiliş gösteren tiplerin büyük bir kısmını burada inceleyebilirsiniz. Sürüngenler açısından değerlendirdiğimiz zaman sürüngenlerde tüm cinslerini, kertenkele, yılan çeşitlerinin de yaklaşık yüzde 85-90 gibi bir tıbbın çeşitliliğini taşıma derlemesi, Anadolu’ Genişlik açısından çok az sayıda bu hayvanlara ait anatomik incelemeler yapılırken kullanılan karakterlerin dökümü, dolapların içerisinde kıymetlendirilir, yeniden de amfibilerden ve sürüngenlerden bir kadro özet örneklerini görebilirsiniz. an, kuş çeşidi var. Memeliler açısından da 30 civarında tıp inşa edilmiştir. Alışılmış veri içindeki omurgasızları da dahil ettiğimiz zaman binlerce örnek var. Tahminen balıklar koleksiyonu biraz daha az sayıda sayılabilir. Balıklardan da özellikle Bursa, Marmara civarında yayılışı olan tiplerle ilgili küçük bir koleksiyonumuz var. Bunların büyük bir kısmını, halkın da burada tutmak için onları harekete geçirerek ortaya çıkmış bir çıkış noktası olabilir.”
‘HİÇBİRİ TARAFIMIZDAN ÖLDÜRÜLMÜŞ ÖRNEKLER DEĞİL’
150 metrekarelik bir alandan oluşan müzenin en dikkat alımlı modülleri ise trafik kazasında telef olan, arazi çalışmaları sırasında ölü bulunan ve hayvanat bahçelerinde rastgele bir nedenle ölen hayvanlar. Ayı, kurt, tilki, geyik, pelikanın da ortalarında olduğu hayvanların tahnit edildiği ve düzenli olarak bakımlarının yapıldığını söyleyen Rahşen Kaya, şöyle konuştu: “Buradaki örneklerin kendilerinden gösterilen örnekler değil. Kaza, örneğin şu alanda gördüğünüz hayvanların tahminen yüzde 90’ı trafik kazası sonucunda ölen hayvanlar. Mesela tilkilerin büyük bir kısmı, şayet sağlıklı bir biçimdeyse doğal bir ön kıymetlendirilmesi yapılıyor, kendilerinden getirilip, tahnit isimlerinin kesilmesiyle elde edilmiş bir koleksiyon. farklı durmata olan ayı görebilirsiniz. Geyikler, yabani yollar gibi, bunların tamamı gibi trafik kazası, araba çarpması sonucu bize ulaştırılan yahut da kendimizin şahsen bulunduğu, bir zamanlar doğal olarak bu şekilde Milli Parklar da bizi yüklüydü ama sonra bunların kendi bünyelerinde toplanmaları için koleksiyon oluşturulmuştur. çok fazla iletişim halinde olmamak ama işte civar köylerdeki vatandaş da bu manada destek oluyor. Yahut da kalıntılar ölü kalıntılar ve sağlık açısından garantisiz olan, otopsileri yapılmış hayvanlar, tahnit sürecine tabi tutulur. Tahnit süreçleri çok düzgün bir şekilde yapılması gerekiyor ki uzun yıllar bu şekilde bozulmadan koruyabiliyorsunuz. Derininin usullerini kısaca kıymetlendirebiliriz. Ve düzenli olarak da ilaçlamalarını süreçleriniz boyunca toplamayı kolay kolay kaybetmiyorsunuz. Dolaplarda etil alkol koruma edilen amfibi çeşitleri ve sürüngen tipleri var. Biraz da omurgasız tipler var. Bunların içinde alkollerini burada belli aralıklarla değiştirdiğiniz zaman, düzenli olarak, makul yıl tahminen de bunları koruma etme imkanına sahip olup, biz kendi içlerinde da sıvı koruma ettiğimiz örnekler için, hiçbir şekilde yaşamadan, uzun yıllar boyunca koruma edebiliyorsunuz.” RANDEVU ALINARAK ZİYARET EDİLEBİLİYOR Koleksiyonu görenlerin randevu alarak müzeyi ziyaret edebileceklerini söyleyen Kaya, özellikle öğrenci kümelerinin ilgisinin yoğun olduğunu belirtti. Müzede sergilenen örneklerle ilgili sağlıklı bilgilerin doğrulanması için grup ziyaretlerinin tercih edilmesi genişleyerek dikkat BUÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Dalı Dr. , belirli bir randevu sistemiyle çalışıyoruz. dolayısıyla her yıl kayıtlı randevu sistemiyle ilgili da açık, hem kentten hem de Marmara Bölgesi’nden çok fazla ziyaretçi. Dolayısıyla tüm ilk orta, lise üniversitesi, hatta işte herkes dahil olmak üzere ziyaretçilerimiz var. Ferdi olmamasında yarar var. Bizim kısmın ana sayfasında bu koleksiyonla ilgili bir randevu başvuru sistemi var. Oradan müracaatta bulunulduktan sonra uygun gün ve saat aralığında randevu verilir. Anaokulundan gelen talepler çok fazla, ilköğretim daha ekseriyetle fazla. inci sınıflar düşünecek olursa, biyoçeşitliliğe ilk konu olarak giriş etkinliklerinin periyotlarında, kesinlikle toplanır daha yoğun bir şekilde ziyaretçi ağırlamış oluyor. Ki özellikle canlı hayvan formu nedir, Omurga nedir, yapı sistemi nedir. Onlar için sadece görsel olarak değil, görerek öğrenme manasında da sevinçli pekiştirici bilgiler olarak ortaya çıkıyor. Mesela çok şaşırıyor, yılanın bilgilerinin görüldüğü zaman görülüyordu. Yahut hani bir sürüngenler dedikleri zaman omurgayla çok bağdaştıramıyorlar gibi. Koleksiyonun o denli bir artısı da var. bu nedenle sistemdeki formülü doldurarak herkes aslında müracaatta bulunabiliyor burada ziyaret için” dedi.
13:12
