Trump’ın Muhtemel Seçim Zaferi Dünya İçin Ne Manaya Gelebilir?

Trump’ın muhtemel zaferi karşısında “cesaretlenmiş olabileceğini” belirtti.

Trump, ABD’yi NATO’dan çeker mi?

Aralarında İngiltere, Almanya ve Fransa’nın da bulunduğu 32 ülkeden oluşan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), Trump’ın en sevmediği örgütlerden biri.

Trump başkan olduğu devirde sık sık ABD’yi örgütten çekeceğini söyledi.

Buna münasebet olarak diğer üyelerin gayrisafi yurtiçi hasılalarının yüzde 2’sini savunmaya harcama gayesini tutturamamalarını gösterdi.

NATO kuralları uyarınca, bir üye ülkeye yönelik herhangi bir saldırı, bloktaki tüm ülkelere yönelik bir saldırı olarak kabul ediliyor.

Ancak bu yılın Şubat ayında Trump, “parasını ödemeyen” bir ülkeyi korumayacağını ve Moskova’yı bu ülkeye “ne isterlerse yapmaları” için cesaretlendireceğini söyledi.

Seçim kampanyası için oluşturulan web sitesinde Trump, NATO’nun amaç ve misyonunu “temelden yeniden değerlendirmeyi” hedeflediğini söylüyor.

Trump’ın ABD’yi ittifaktan çekip çekmeyeceği konusunda görüşler bölünmüş durumda.

Ancak Londra merkezli düşünce kuruluşu Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü’nden Ed Arnold, eski liderin NATO’dan çekilmeden de, örneğin Avrupa’daki Amerikalı askerlerin sayısını azaltarak ya da Rusya’nın bir NATO üyesini işgal etmesi halinde, ABD’nin vereceği karşılığa koşullar koyarak ittifakı “zayıflatmaya” çalışabileceğini düşünüyor.

Trump toplu sınır dışı sözü verdi

Trump’ın başkanlık dönemine agresif göç siyasetleri damga vurmuştu.

Eski başkan, Beyaz Saray’a dönmesi halinde daha da ileri gideceğini, ilk günden itibaren “Amerika tarihindeki en büyük sınır dışı etme operasyonunu başlatacağını” söyledi.

Trump, yasal belgeleri olmayan göçmenlerin çocukları için doğuştan vatandaşlık hakkını sona erdirme ve Meksikalı uyuşturucu kartellerine karşı savaş açma sözü verdi.

Geçen yıl ise çoğunluğu Müslüman olan bazı ülkelerden gelen insanlara yönelik daha evvelki tartışmalı seyahat yasaklarını genişleteceğini öne sürdü.

Şu anda feshedilmiş olan ABD Göçmenlik ve Vatandaşlık Servisi’nin eski komiseri olan ve Washington DC merkezli Göç Siyaseti Enstitüsü’nde uzman olarak çalışan Doris Meissner, “Trump, onlarca yıldır ABD’de yaşayan milyonlarca izinsiz göçmeni sınır dışı etmenin ötesinde, yasal göçü de azaltmaya çalışabilir” diyor.

Ancak Meissner, Trump’ın yeniden seçilmesi durumunda, ilk periyodunda olduğu gibi bu çeşit planların yasal pürüzlerle karşılaşacağına inanıyor.

Joe Biden göç konusunda daha “insancıl” bir politika sözü veriyor ve başkanlık devrinde Trump devrinden kalma bazı sınır siyasetlerini askıya aldı ya da iptal etti.

Ancak anketler hem sol hem de sağ seçmenin göç düzeyleri konusunda endişeli olduğunu gösteriyor. Bu da onu hassas bir denge kurmak zorunda bırakıyor.

Biden Haziran ayında, yetkililerin ABD’ye yasa dışı yollardan giren göçmenleri sığınma taleplerini sürece koymadan hızlı bir şekilde sınır dışı etmelerine imkan tanıyan kapsamlı bir düzenleme açıkladı.

İki hafta sonra da ABD vatandaşlarının yüz binlerce evraksız eşini sınır dışı edilmekten koruyan bir politika duyurdu.

Trump İsrail’i desteklemeye devam eder mi?

Trump, başkanlığı sırasında İsrail’in ve sağcı hükümetinin açık bir destekçisi oldu.

ABD’nin onlarca yıllık resmi siyasetini tersine çevirerek Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığını açıkladı ve ABD Büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıdı.

Biden’ın da geri çevirmediği bu iki hamle Filistinliler tarafından taraf tutma olarak bedellendiriliyor.

Trump hükümeti, işgal altındaki Batı Şeria’da bulunan ve uluslararası toplumun büyük çoğunluğu tarafından yasa dışı kabul edilen Yahudi yerleşimlerini de desteklemişti.

Trump yönetimi ayrıca İsrail ile dört Arap Ligi ülkesi Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan ve Fas arasındaki münasebetleri olağanlaştıran mutabakatlara aracılık etmişti.

Ancak bazıları Trump’ın 2020 ABD başkanlık seçimlerinden bu yana Binyamin Netanyahu’ya karşı kin beslediğini düşünüyor, çünkü Trump sonuçlara itiraz ederken İsrail Başbakanı Biden’ı arayarak tebrik etmişti.

Trump, 7 Ekim hücumlarının ardından Netanyahu’nun bir Hamas saldırısına “hazırlıklı olmadığını” söylemiş ve Hizbullah’ı “akıllı” olarak nitelendirerek İsrail’i destekleyen Cumhuriyetçiler arasında öfkeye yol açmıştı.

Bugünlerde İsrail’e verdiği dayanağın altını çizmeye devam eden Trump, ülkenin Hamas’a karşı “başlattığı işi bitirmesi” gerektiğini söylüyor.

Time mecmuasına verdiği demeçte İran-İsrail arasında muhtemel bir savaşta “İsrail’i koruyacağını” söyleyen Trump, İran’la ilgili planları konusunda daha fazla detay vermedi.

Başkan olduğu periyotta Trump, ABD’yi İran nükleer muahedesinden çekmiş, İran’a yönelik yaptırımları artırmış ve İran’ın en güçlü askeri komutanı Kasım Süleymani’yi öldüren bir saldırıya yetki vermişti.

Trump Çin üzerindeki baskıyı artıracak mı?

Trump vazifedeyken Çin ile sert bir ticaret savaşını tetikledi.

Yeniden seçilmesi halinde de Çin’e yönelik yüzde 60’tan fazla gümrük vergisi uygulanmasını önerdi.

Geçen yıl bu konuda konuşan Trump, ABD’de enerji ve telekomünikasyon gibi hayati dallar için “yapılan tüm Çin alımlarını gelecekte durdurmak” amacıyla “agresif yeni kısıtlamalar”dan söz etmişti.

Güney Çin Denizi’nde ve Tayvan konusunda tansiyon yükselirken çevresindeki bazı kişiler ABD’nin güvenlik siyasetinin Çin’e daha fazla odaklanmasını istiyor.

Trump yönetimi sırasında savunma bakanlığı danışmanı olan Elbridge Colby, “Bu Ukrayna’ya sırtımızı dönmemiz gerektiği anlamına gelmiyor, fakat Çin’in Amerika’nın çıkarları için Rusya’dan çok daha büyük bir tehdit olduğu bu periyotta Ukrayna’yı desteklemek bir öncelik olmamalı” diyor.

Tayvan kendisini Çin anakarasından ayrı görüyor. Lakin Pekin, Tayvan’ı eninde sonunda kendi denetimi altına girecek ayrılıkçı bir eyalet olarak pahalandırıyor.

ABD, Çin’in Tayvan’ı işgal etmesi durumunda nasıl bir tepki vereceği konusunda geçmişte belgisiz bir tavır sergiledi.

Biden ise ABD’nin Tayvan’ı savunacağını söyleyerek bu konuda daha açık bir yol izledi.

Trump bu konuda yorum yapmayı reddetti. Lakin 2016’daki seçim zaferinin ardından Tayvan cumhurbaşkanının tebrik telefonunu kabul ederek ABD’nin onlarca yıldır sürdürdüğü diplomatik ilişki kurmama siyasetini bozmuştu.

Çevre konusundaki tavrı ne olabilir?

Başkan olduğu periyotta Trump, ABD’yi 2015 Paris İklim Muahedesi’nden çekmişti.

Joe Biden’ın Beyaz Saray’daki ilk icraatlarından biri ise muahedeye geri dönmek oldu.

Trump’ın seçim kampanyası için oluşturulan web sitesinde yeniden başkan seçilmesi durumunda mutabakattan yeniden çekileceği belirtiliyor.

Daha ucuz enerji vaat ederek petrol arama ve çıkarma çalışmalarının devam edeceği söyleniyor.

Web sitesinde Trump’ın ayrıca çevreciler tarafından açılan “anlamsız davaları” durduracağı, rüzgar gücüne yönelik sübvansiyonları sona erdireceği, petrol, gaz ve kömür üreticilerine uygulanan vergileri azaltacağı ve Biden tarafından getirilen araç emisyon düzenlemelerini geri alacağı belirtiliyor.

San Diego’daki California Üniversitesi’nde iklim değişikliği uzmanı olan Prof. David G. Victor, son 30 yılda başkan adaylarının iklim konusunda hiç birbirinden bu kadar uzak olmadığını söylüyor.

Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) eski müelliflerinden biri olan Prof. Victor ise Trump’ın zaferinin ABD hükümetinin mevcut iklim amaçları için bir “felaket” olacağını söylüyor.

İklim değişikliği konusunda yayın yapan haber sitesi Carbon Brief’in yardımcı editörü Dr. Simon Evans, Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesi halinde ABD’nin uluslararası iklim taahhütlerini yerine getirmesinin “çok düşük bir ihtimal” olduğunu söylüyor.

Evans’ın da yer aldığı bir yeni bir araştırma, ABD’nin Biden devrinde de iklim maksatlarını tutturamayacağını, fakat Trump’a kıyasla bunun daha küçük bir farklı gerçekleşeceğini tespit ediyor.

Biden, Enflasyonu Düşürme Yasası aracılığıyla pak enerji ve iklim teşebbüslerine 300 milyar dolarlık tarihi bir yatırım yaptı.

Ancak bazı iklim aktivistleri, Alaska’daki Willow petrol projesi de dahil olmak üzere petrol ve gaz üretimini artırmak için attığı adımlara karşı çıkıyor.