Isparta’nın Eğirdir ilçesinde bulunan ve Türkiye’nin ikinci en büyük tatlı su kaynağı olan günün değişik vakitlerinde mavi, yeşil tonlara büründüğü için ‘yedi renkli göl’ olarak isimlendirilen Eğirdir Gölü’nde, su çekilmeleri yaşanıyor. Gölde aşırı su kaybı nedeniyle sular yaklaşık 2 metre çekilirken, göl etrafında balçık, hayvan dışkısı ve çevre atığı sebebiyle de koku sorunu yaşanıyor.
Mevsimsel yağışların azlığı nedeniyle kuraklık tehlikesinin de yaşandığı Eğirdir Gölü’nde yaşanan sorunlara değinen Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi’nden Öğretim Üyesi Dr. Meltem Kaçıkoç, Eğirdir Gölü’nün doğal ekosistemin korunması ve yöre halkının geçim kaynağı olması nedeniyle kritik öneme sahip olduğunu belirterek, “Bölgede başta kar yağışlarının azalması olmak üzere, iklim değişikliğinin kuraklık istikametindeki etkileri göl su eviyesinin daima düşüş eğiliminde seyretmesine neden olmuştur.
Mevcut ve mümkün kurak kaideler altında yaşanabilecek su kıtlığının ölçülebilir şekilde tasvir edilebilmesinin ve bu sayede de su güvenliğinin sağlanması için faal tedbirlerin belirlenmesinde ölçü ve kalite modelleri yeri doldurulamaz araçlardır. Son yıllarda bölgede kuraklığın sosyoekonomik açıdan olumsuz etkileri artmıştır. Dolayısıyla daha da geç olmadan artan kuraklık risklerine karşı afet idaresinde sadece kriz yönetimi ile hudutlu kalmayıp proaktif ve önleyici stratejilerin belirlenmesi gerekmektedir” dedi.
SU DÜZEYİNİN AZALMASIYLA KOKU SORUNU YAŞANIYOR
İklim değişikliğinin kuraklık istikametindeki tesirlerinin ziraî su tüketimi ile birleştiğinde Eğirdir Gölü su düzeyinin su ve gıda güvenliğini tehdit eden kritik düzeylere ulaşmasına neden olduğunu söyleyen Kaçıkoç, “Eğirdir Gölü gibi sığ göller, aşırı kuraklık olaylarına karşı derin göllere göre daha hassastırlar zira su düzeyindeki küçük değişiklikler yaşansa bile bu durum toplam yüzey alanı ve hacminin çok daha büyük bir kısmını temsil eder. Su düzeyindeki bu azalmalar, gölün taşınım düzeneğini değiştirmiş, halihazırda artmakta olan su sıcaklıklarındaki artışları daha da şiddetlendirmiştir
Dolayısıyla da bölge halkının yansısına neden olan koku sorunlarına neden olmuş ve hızlı alg büyümesini destekleyen kaideler oluşturarak ötrofikasyonu katalize eden iklim değişikliği, temel olarak, ötrofikasyonun en temel itici güçleri olan yağış, sıcaklık, solar radyasyon ve rüzgar suratındaki değişiklikleri içerir. Dolayısı ile de göl su düzeyindeki azalmalar, aslında ziraî faaliyetlerden ve arıtılmamış atık sulardan kaynaklanan aşırı nütrient yüklerinin baskısı altında olan Eğirdir Gölü’nü ötrofikasyona karşı da savunmasızlaştırmış ve ötrofikasyon sürecini hızlandırmıştır” şeklinde konuştu.
Eğirdir Gölü’nün de içerisinde yer aldığı Antalya Havzası da dahil olmak üzere 6 nehir havzasında muhakkak kirleticiler için su kalite modelleme çalışmalarına başladıklarını söyleyen Dr. Kaçıkoç, “Çalışmalarımız tamamlandığında havzalardaki tüm su kütlelerinin ekolojik açıdan iyi duruma ulaşması için uygulanması gereken temel ve tamamlayıcı önlemler belirlenecektir.
Bahsettiğim ölçü senaryoları ile birlikte, söz konusu kalite önlem senaryoları da uygulanmaz ise, kuraklık koşullarının devamlılığı durumunda, Eğirdir Gölü’nün doğal kurallarının tersine daha sakin, daha sıcak kurallar gelişecektir. Böyle bir durumda, gölde mevcut durumda olması gereken baskın olan endemik makrofitlerin yerine, iklim değişliğinin tesirlerine karşı yüksek toleransa sahip ve gölün içme suyu üretimi, ziraî sulama ve balıkçılık için kullanımını tehdit edecek çeşitli toksinler üreten siyanobakterilerin baskın hale gelmesini artıracaktır” açıklamalarında bulundu.
Dr. Meltem Kaçıkoç, Eğirdir Gölü için atık sonuçları sınanmış ve uygulanabilir eylem planlarının ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğini dile getirdi.
17:11
