Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa, uluslararası topluma, ” Gazze’de yaşanan katliam ve soykırıma durdurması için İsrail’e baskı yapma” çağrısında bulundu.
Büyükelçi Musa, Çin’de Çinghua Üniversitesince düzenlenen Dünya Barış Forumu’nda, ” Orta Doğu’da Barış ve İstikrara Doğru” başlıklı panelde konuştu.
Gazze’deki savaşın sırf jeopolitik bir sorun olmadığını, korkunç bir insanlık trajedisinin yaşandığını, pak Filistinlilerin İsrail’in ayrım gözetmeyen ataklarına maruz kaldığını belirten Musa, “Uluslararası toplum, katliamı ve soykırımı durdurması için İsrail’e baskı uygulamalı.” dedi.
Musa, Gazze’de 7 Ekim 2023’ten bu yana sivil can kayıplarının 40 bine yaklaştığını, bunun büyük kısmının bayanlar ve çocukların oluşturduğunu, binlerce kişinin yerinden edildiğini vurgulayarak, “Gazze’de son 9 ayda yaşananlar katliamdan, hatta soykırımdan farksız.” ifadesini kullandı.
İsrail’in Filistin topraklarında yıllardır süren işgalinin kitlesel sürgüne, etnik paklığa ve sürgüne yol açtığına işaret eden Musa, “Baskı, zulüm, ilhak ve yasa dışı iskan siyasetine karşı Gazze’nin yanında olmak uluslararası toplumun insanlık vazifesidir.” diye konuştu.
“Kendimizi kazananı olmayan bir kabus senaryosunda bulabiliriz”
Musa, Gazze’deki savaşın kısa vadede en önemli tesirinin coğrafik yayılma riski olduğuna işaret ederek, “Savaşın yayılma riski, sadece bölgesel değil aynı zamanda küresel. Kızıldeniz’de yaşananlar bunun besbelli örneği, bu küresel ticareti ve ekonomik aktiflikleri sekteye uğratıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Bir diğer ani tesirin, komşu ülkelere büyük ölçekli mülteci akını olacağını dile getiren Musa, bunun büyük ekonomik ve sosyal yük getireceğini kaydetti.
Musa, Gazze’de süregelen mezalimin uzun vadede uluslararası toplumun aktifliğini, uluslararası normları ve hukuku sorgulanır hale getireceğini, çatışmaların tahlilini ve barışı muhafazayı hedefleyen uluslararası kurumları zayıflatacağını söyledi.
Bazı ülkelerin, İsrail’in zalimliğine verdiği şartsız dayanağın de şiddet döngüsünü devam ettirdiğine, İsrailliler ile Filistinliler arasındaki düşmanlıkları ve güvensizliği derinleştirdiğine dikkati çeken Musa, şöyle devam etti:
“Gazze krizi, bu koşullar altında tüm bölgeye yayılabilecek büyük ölçekli bir savaşa dönüşme riski barındırıyor. Uluslararası toplum, coğrafik tırmanmaya veya yayılmaya izin vermemek için elinden geleni yapmalı. İsrail’in Gazze’ye saldırıları durdurulmazsa, kendimizi kazananı olmayan bir kabus senaryosunda bulabiliriz.”
“İki devlet vizyonu temelinde kalıcı çözüme ulaşılabilir”
Musa, Gazze’de ateşkesi sağlamaya ve insani felaketi önlemeye yönelik eforlardan sonuç alınamamasının uluslararası sistemin mevcut haliyle krizleri çözmedeki başarısızlığını ortaya koyduğu görüşünü dile getirdi.
Uluslararası toplumun, İsrail üzerindeki baskıyı artırarak Filistin’e insani yardımı sürdürmesi gerektiğini belirten Musa, “Uluslararası toplumun ortak aklı ve gayretiyle, İsrail ve Filistin’in güvenlik içinde yaşadığını, 1967 öncesi hudutlarda, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve hâkim Filistin Devleti’ni kurulduğu iki devlet vizyonu temelinde kalıcı bir çözüme ulaşabileceğine inanıyoruz.” ifadesini kullandı.
Musa, sorunun tahlilinde, Çin’in de benzer tavırda olduğunu görmekten memnuniyet duyduklarını, diyaloğa yönelik uğraşlarını takdir ettiklerini söyledi.
Türkiye’nin, tarafları, uzlaşmaya ve uzlaşmalarını uygulamaya teşvik için bir garantörlük sistemi oluşturulması fikrini ortaya attığını hatırlatan Musa, iki tarafın eşit müzakere edebilmesi için Filistin’e uluslararası toplumda hak ettiği statünün verilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Musa, bu bağlamda İrlanda, Norveç, İspanya ve Ermenistan’ın Filistin Devleti’ni tanıma kararlarını memnuniyetle karşıladıklarını, tüm ülkelerin bu yönde hareket etmelerini umduklarını anlattı.
Filistin sıkıntısının, Orta Doğu’da barış ve istikrarın temelinde yattığını, bu probleme çözüm bulunmadan barış ve refah içinde bir Orta Doğu’dan söz edilemeyeceğini vurgulayan Musa, “Eğer Gazze’deki süregelen katliam devam eder ve uluslararası sistem bunu engellemek için bir şey yapmazsa, kendimizi ana fay çizgisinin kırıldığı ve bunun beklentilerin ötesinde sonuçlarının olduğu bir gerçeklikte bulabiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
20:44
