Türkonfed Başkanı Sönmez: Enflasyona Karşı Atılan Adımlar Yetersiz Kaldı

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, enflasyonla mücadelede bugüne kadar atılan adımların kalıcı bir başarı sağlamak için yetersiz kaldığını ifade etti. Sönmez,  ”Ücret artışlarının çalışanları memnun etmesi ve alım gücüne gerçek bir katkı sağlayabilmesi için ise enflasyon-faiz-kur sarmalından çıkış yolunu bulmalıyız” dedi. 

Türkiye iktisadının yüzde 99’unu oluşturan, istihdamın da yüzde 70’ni barındıran Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), hayatta kalma çabası veriyor. Finansman muslukları kapanan KOBİ’ler için bu yıl da zor olacak. Nefes Gazetesi’nden Şehriban Kıraç’a konuşan Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez’e göre, 2024 yılı genelinde her dört işletmeden üçü finansmana erişimde zorluk yaşadı. Her iki işletmeden birinin iş hacmi daraldı. Sönmez, Türkiye’nin enflasyon-faiz-kur sarmalından çıkış yolunu bulması gerektiğine dikkat çekti. 

”Çalışanların reel gelirlerinde kayıp oldu”

2024 her kesim için zor geçti. İş dünyasının yaşadığı ana zorluklar neler oldu?

2024, ekonomik belirsizliklerin ve finansal zorlukların etkisiyle iş dünyası için son derece zorlayıcı bir yıl oldu. Özellikle yüksek enflasyon sırf fiyat düzeylerinde bir artış yaratmakla kalmadı, aynı zamanda iş yapış biçimlerini ve piyasa kurallarını da yeniden tanımlayan bir dinamik haline geldi. Döviz kuru üzerindeki baskı dış pazarlarda pek çok bölümde rekabet avantajımızın zayıflamasına yol açarken bu durum hem ihracatçı firmaları hem de onların tedarikçisi pozisyonunda olan KOBİ’leri zor durumda bıraktı. Buna bir de yüksek maliyetler eklenince özellikle KOBİ’ler büyüme ve yatırımdan çok kriz idaresiyle ayakta kalmaya odaklandı.

TÜRKONFED olarak sahada gerçekleştirdiğimiz çalışmalar ve düzenli olarak yaptığımız Finansmana Erişim Anketleri de iş dünyasının karşı karşıya olduğu zorlukları net bir şekilde ortaya koydu. Buna göre 2024 yılı genelinde her dört işletmeden üçü finansmana erişimde zorluk yaşadı. Neredeyse her iki işletmeden birinin iş hacmi daraldı. Bununla birlikte özellikle yüksek faiz oranları, krediye erişimi daha da güçleştirerek işletmelerin likidite idaresinde sorun yaratmaya devam etti. Bu durum sadece ekonomik değil, toplumsal dinamikleri de etkiledi. Çalışanların reel gelirlerinde yaşanan kayıplar tüketici itimadını zayıflattı ve toplam talebi daralttı.

Özetle 2024, işletmelerimizin önemli bir kısmının maliyet ve finansman baskıları nedeniyle daha temkinli hareket ettiği bir yıl oldu. Bu durum da ekonomide güven ortamının yeniden tesis edilmesinin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.

”Yapısal sorunlar, dezenflasyon amaçlarını riskli hale getiriyor”

2025 nasıl bir yıl olacak, gelen yıl gideni aratacak mı? Hangi alanlarda risk görüyorsunuz? Büyüme, işsizlik, döviz kuru, faiz konusunda öngörüleriniz neler?

2025 hem zorluklar hem de fırsatlar barındıran bir geçiş yılı olabilir. Yüksek enflasyon, finansmana erişim zorluğu, istihdam kayıpları ve özel bölümün borç yükü gibi iş dünyasını önemli ölçüde zorlayan sorunların bu yılın ilk döneminde de devam edeceği aşikar. Ekonomi yönetimi, orta vadeli planlar açıklamış olsa da enflasyonu düşürme ve finansmana erişimi kolaylaştırma konusunda daha somut adımlar bekleniyor. Şeffaf ve dengeli bir ekonomi siyaseti, düşük faizli kredi imkanlarının artırılması ve KOBİ’lere yönelik destek paketlerinin uygulanması gerekiyor. Dolayısıyla toparlanma, uygulanan siyasetlerin tesirine bağlı olacak. Yeni Orta Vadeli Program (OVP) 2024 yılı için gerçekçi varsayımlar sunsa da 2025-2027 dönemi maksatları için bir iyimserlik söz konusu. Özellikle iktisadın mevcut döngüsel durumu göz önüne alındığında, dış denge ve dezenflasyon maksatlarına ulaşılması güç görünüyor. IMF tarifli birincil bütçe açığındaki daralma hedefi önemli bir adım ancak yüzde 4 büyüme maksadının zorluğu bu maksadın gerçekleşmesini belirsizleştiriyor. Mali alanda da vergi gelirlerine yönelik iyimser beklentiler, kamu harcamalarının bileşimindeki bozulma ve faiz dışı harcamalarda planlanan tezli kesintiler dikkat çekiyor. Para siyaseti açısından fiyat dinamiklerindeki yapısal sorunlar, dezenflasyon gayelerini riskli hale getiriyor. Yapısal ıslahatlar konusunda ise OVP’nin ıslahat önceliklerine dair bir takvim sunması olumlu bir adım olsa da somut ve ölçülebilir hareketler yetersiz kalıyor. Ayrıca ıslahatların ekonomik büyüme ile daha güçlü bir şekilde ilişkilendirilmesi, programın güvenilirliğini artırabilirdi.

Hiç kuşkusuz bu zorlu devirde riskler kadar fırsatlara da odaklanmalıyız. Türkiye’nin coğrafik avantajları, Avrupa ve Orta Doğu ile ticaret münasebetlerinde rekabet gücümüzü artırabilir. Ancak bu potansiyel sadece lojistik avantajlarımızla sınırlı kalmamalı. Dijitalleşme ve yeşil dönüşüm süreçlerini hızlandırarak orta ve yüksek teknoloji ile katma değerli ürün ihracatında atılım yapmalıyız. Ülkemizin ABD ve Avrupa Birliği’ndeki ülkelerin uyguladığına benzer şekilde planlanmış yeni nesil bir sanayi siyaseti maddesine ihtiyacı var. Ayrıca yüksek teknoloji üretimi ve katma değerli ihracatla uğraşan stratejik kesimlere uzun vadeli ve uygun destek sağlanması da kritik öneme sahip. Velhasıl Türkiye’nin dünyadaki gelişmelere paralel olarak önemli bir şekilde planlama yapmaya başlaması gerekiyor. Bu kapsamda Devlet Planlama Teşkilatı benzeri bir kurumsal yapıyı da yeniden hayata geçirmemiz gerektiğini düşünüyoruz.

”Daha sıkı para siyasetleri ve yapısal ıslahatlar şart”

Atılan adımlara rağmen enflasyonda istenen düşüş sağlanamıyor. Asgari ücret zammı da başta çalışanlar olmak üzere kimseyi memnun etmedi. Enflasyonla mücadele konusunda atılan adımlar yeterli mi? Asıl hangi adımlar atılmalı?

Enflasyonla mücadelede bugüne kadar atılan adımlar kalıcı bir başarı sağlamak için yetersiz kaldı. Enflasyonun kontrol altına alınması için daha sıkı para siyasetleri ve yapısal ıslahatlar şart. Bununla birlikte üretim maliyetlerini düşürecek teşvik düzeneklerinin devreye alınması ve vergi sisteminde adaletin sağlanması da gerekiyor.

Ücret artışlarının çalışanları memnun etmesi ve alım gücüne gerçek bir katkı sağlayabilmesi için ise enflasyon-faiz-kur sarmalından çıkış yolunu bulmalıyız. Çünkü ücret artışlarının alım gücü ile refaha katkısını artırmak ancak enflasyonun kontrol altına alınması ile mümkün. Yüksek katma bedel üretemediğimiz her süreç, bizi asgari ücret ekonomisine mecbur bırakıyor. Öte yandan TÜRKONFED olarak Türkiye’de bölgelerarası işsizlik, milli gelir, sektörel üretim, katma bedel ve KOBİ ağırlaşmasına baktığımızda bölgesel asgari ücret uygulamasının gerekli olduğunu uzun süredir dile getiriyoruz. Öncelikle yaşam maliyeti, bölgeler arasında önemli ölçüde farklılık gösterebiliyor. Bu nedenle bölgesel asgari ücret, her bölgedeki çalışanların temel bir yaşam standardını karşılayabilmesini sağlamaya yardımcı olacaktır. Bu kapsamda mevcut asgari ücret, en düşük asgari ücret olarak belirlenmeli ve yaşam maliyeti ile ekonomik kapasite farklılıkları göz önünde bulundurularak asgari ücret farklılaşmalıdır. Yani asgari ücret ulusal olarak belirlenmeli ancak yaşam maliyetine göre bölgeler bazında ayarlanmalıdır.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika 

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber