Yücel Demirer, Kozmik gazetesindeki köşesinde Türkiye’nin enerji sektörüne dair önemli eleştiriler bulundu. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın 2015’teki açıklamalarına ve 2023 maksatlarına değinerek, Türkiye’nin güçte dışa bağımlılıktan kurtulma argümanlarını sorguladı. Demirer, bu argümanların ardında yatan özelleştirme ve yandaş kapitalizmi pratiklerine dikkat çekiyor ve enerji dalındaki özelleştirmelerin, devlet eliyle sermayeye yeni rant alanları açarak toplumsal ve ekonomik dinamikleri altüst ettiğini belirtiyor.
Neoliberal siyasetlerin etkisi ve yolsuzluklar
Demirer, 1980’lerden başlayarak Türkiye’de özelleştirme siyasetlerinin özellikle enerji dalında nasıl derinleştiğini anlatırken, Uzan Grubu örneğini ele alarak, özelleştirmelerin nasıl büyük yolsuzluklara ve ekonomik krizlere yol açtığını örneklerle açıkladı. Elektrik faturalarının şişirilmesi, bakım hizmetlerinin ihmal edilmesi gibi uygulamalarla halkın mağdur edildiğini ve bu süreçlerin adaletsiz gelir dağılımını pekiştirdiğini vurguluyor.
“Adalet ve Kalkınma Partisi idareleri Türkiye’de toplumsal hayatı, siyaset yapma biçimlerini ve ekonomik dinamikleri altüst etti. Bilinçaltında yeni rant alanları icat etmek, yandaşını zenginleştirmek ve seçmeni ekonomik çıkar sağlayarak ikna etmek olan bir siyasal akıl tozu dumana kattı. Bu periyotta, siyasal rıza üretimi süreçlerinde akçalı teknikler açık ara öne geçirildi.
1980’ler, neoliberal siyasetlerin etkisiyle özelleştirmelerin yoğun olarak yaşandığı bir periyodun başlangıcı olmuştu. Bu eğilimin ilk örneklerinden biri ‘kamu-özel iş birlikleri’ ve ‘özelleştirmeler’ şeklinde enerji alanında başladı. Elektrikte Türkiye Elektrik Kurumunun monopolünün kalkması, özellikle 1990’lardan itibaren periyodun iktidarına yakın aktörlerce bir yolsuzluk imkanına dönüştürüldü.
Bu periyotta özelleştirilen Çukurova ve Kepez Elektrik’in paylarının bir kısmını alan Uzan Grubu, daha sonra küçük hissedarların paylarını toplayarak denetimi ele geçirdi. Çok geçmeden bu şirketlerin kaynaklarını kendi kümesinin İmar Bankasına boşaltması sürece damgasını vurdu; sonrasını hatırlıyorsunuz, banka battı(!?), Uzan kardeşler başka bir ülkede refah içinde yaşamak üzere kaçtı. Sonradan şirket hesaplarında yapılan incelemelerde, yurttaşlara gönderilen elektrik faturalarının şişirildiği ve tesislere gereken bakımların yapılmadığı ortaya çıktı. Lakin, daha ucuz ve yaygın elektrik sunumu iddiasıyla başlatılan bu kötü tecrübeden ders alınmadı. Bu periyotta gerçekleştirilen talanın izleyen yıllarda geliştirilerek model alındığı görüldü. Yakın geçmişte Isparta’nın kış ortasında saatlerce elektriksiz kalmasının sorumlusunun, gerekli bakım ve güzelleştirme çalışmalarını vaktinde yapmayan dağıtım şirketi olduğu biliniyor. Son olarak Diyarbakır Mardin arasında büyük bir alanın yanmasına, 15 kişinin hayatını kaybetmesine, sayısı şimdi bilinmeyen binlerce hayvanın telef olmasına neden olan yangının da dağıtım şirketinin sorumluluğunda olan elektrik tellerinden kaynaklandığı eksper raporunda belirtildi.”
Yücel Demirer’in yazısının tamamını okumak için .
13:12
