Ünlü Profesörün Hayatı Bir Günde Değişti! Yıllardır Üzerinde Çalıştığı Aşırı İşlenmiş Besinleri Bıraktı, Sebeplerini ve Sonuçlarını Anlattı: ‘Hiç Çaba Sarf Etmeden Kilo Verdim’

Prof. Dr. Barry Smith epey ilginç bir uzmanlık alanına sahip. Londra Üniversitesi İdeoloji Enstitüsü’nün yöneticisi olan Smith, bir duyu uzmanı. Özellikle koku ve tat alma alanında çalışan Smith, çeşitli duyuların algımızı nasıl etkilediğine odaklanıyor. Smith’in çalışmalarının önemli bir kısmını şefler ve sanatkarlarla yaptığı iş birlikleri ile yiyecek-içecek sektörüne yaptığı danışmanlıklar oluşturuyor.

Geçtiğimiz günlerde Business Insider’a konuşan Smith, uzun yıllar boyunca birçok çok uluslu hazır gıda üreticisi ile birlikte çalıştığını anlattı. Bu periyotta kendi beslenmesinin yüzde 30 ila 40’ının da aşırı işlenmiş besinlerden oluştuğunu söyleyen Smith, bu yiyeceklerin sağlık risklerini öğrendikten sonra beslenme halini değiştirdiğini ve hiçbir çaba göstermeden kilo vermeye başladığını söyledi.
İŞİN SIRRI YAĞ-KARBONHİDRAT ORANIÖzellikle Batı biçimi beslenmede çok büyük bir yere sahip olan aşırı işlenmiş besinler kısaca bir ev mutfağında göremeyeceğiniz materyaller ve süreçlerle hazırlanmış yiyecekler olarak tanımlanıyor. Northwestern Üniversitesi Ağ Bilimi Enstitüsü araştırmacıları tarafından geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaşılan bir araştırmada, ABD’de gıda arzının yüzde 73’ünün aşırı işlenmiş besinlerden oluştuğu belirtildi.

Smith, yağ-karbonhidrat oranı eksiksiz olan aşırı işlenmiş besinlerin çok lezzetli olduğunu, bu nedenle bir sefer yemeye başlayınca durmanın birden fazla kişi için mümkün olmadığını belirtti ve ekledi: Sistemlerimiz bu yiyecekleri öylesine çok istiyor ki doyma sistemlerimizi yavaşlatıyor.
Geçen yıl bilim dergisi Nature Food’da yayımlanan bir araştırmada bir öğünde ne kadar çok aşırı işlenmiş gıda olursa kişilerin kalori alma eğiliminin de o kadar yüksek olduğu görülmüştü. Şubat ayında The BMJ’de yayımlanan başka bir çalışmada da aşırı işlenmiş besinlerin tip 2 diyabet, depresyon ve kardiyovasküler hastalıklar dahil 32 sağlık meselesinin riskinin artmasıyla ilişkili olduğu bildirilmişti. BİR PODCAST SAYESİNDE HAYATI DEĞİŞTİSmith, aşırı işlenmiş besinleri daha az tüketme kararını 2020 yılında bir podcast’e konuk olduktan sonra verdiğini söyledi. Söz konusu podcast’in sunucusu endüstriyel gıda sürece tekniklerinin zararlarına ışık tutan Ultra Processed People (Aşırı İşlenmiş İnsanlar) isimli çoksatan kitabın yazarı Dr. Chris van Tulleken’dı.

Smith, Benden üretim ve formatlama sürecinde kullanılan ve bu besinleri arzu etmemizi ve tüketmemizi sağlayan duyusal taktikleri ve kandırmacaları anlatmamı istediler diye konuştu.
Bu sayede risklerin farkına vardığını söyleyen Smith, kendi çalışmalarını da yeniden gözden geçirme ihtiyacı hissettiğini belirtti ve ekledi: Biraz da bilmeden gıda sanayisinin bu ataklarına yardım ve yataklık ediyor olduğumu gördüm ve ‘Hayır, vicdanım bunu yapmaya elvermez’ diye düşünmeye başladım. Smith, gıda üreticilerinin aşırı işlenmiş besinleri karşı konulmaz hale getirmek için duyu bilimciler ve kimyagerler çalıştırdığını lakin bu kişilerin birden fazla zaman kendi eserlerini tüketmediğini de belirterek, Dizayndaki, formattaki ve endüstriyel işlemedeki sırları bilirler. O yüzden genelde kendi eserlerini yemek istemezler dedi. Kendisinin hiçbir zaman yiyecekleri karşı konulmaz hale getirme konusunda danışmanlık vermediğini ve artık aşırı işlenmiş gıda üreticileriyle çalışmadığını vurgulayan Smith, kendi beslenme alışkanlıklarını değiştirmek için yaptığı 3 şeyi de anlattı:1) AŞIRI İŞLENMİŞ BESİNLERİ TÜKETMEYE ARA VERMEK (VE BİR DAHA DA YEMEK İSTEMEMEK)Aşırı işlenmiş besinlerin risklerini öğrendikçe tüketme isteği de azalan Smith, bir noktada bu yiyecekleri beslenmesinden tamamen çıkarmaya karar verdi. Bu besinleri tükettiğinde bedeninde hissettiği tesirlerden hoşlanmadığını, zaman içinde aşırı işlenmiş besinlerden tiksindiğini söyleyen Smith, Çok ağırlar, aşırı aromalılar, bir manada çok bağırıyorlar dedi.

Bu süreçte kendini daha iyi hissetmeye başladığını sözlerine ekleyen Smith, Aşırı işlenmiş besinleri sıhhatime olan olumsuz etkileri nedeniyle kesmeye başlamıştım. Zamanla bunun ne kadar iyi sonuçlara yol açtığını gördüm dedi.

Kendisini daha enerjik hissettiğini, daha uzun süre tok kaldığını ve doyduğu noktada yemeyi bırakabilmeye başladığını dile getiren Smith, hiç çaba sarf etmeden kilo verdiğini sözlerine ekledi.
Geçmişte aşırı işlenmiş besinleri keyif aldığı için değil bağımlı olduğu için tükettiğine inandığını da söyleyen Smith, Bu yiyecekleri tüketmeyi bırakınca gerçekte ne olduklarını gördüm. O yeme isteğinden kurtulduğunuz zaman doğal bir yeme sistemine geçtiğinizi ve aşırı yemediğinizi görüyorsunuz. Aslında bu yiyecekleri her şeyden daha çok seviyor değiliz ama yemek istiyor ve bu isteğe karşı koyamıyoruz ifadelerini kullandı. Aşırı işlenmiş besinleri beslenmeden bir seferde çıkarmak Smith için işe yaramış olsa da herkesin yapabileceği bir şey değil. Diyetisyen Linia Patel, Business Insider’a yaptığı açıklamada, herhangi yeni bir alışkanlığın davranış değişikliklerini de beraberinde getireceğini belirterek herkesin kendine uygun olan yolu tercih etmesi gerektiğini vurguladı. 2) GIDA ETİKETLERİNİ KONTROL ETMEK

Smith, hazır besinlerin üzerindeki etiketleri okumayı alışkanlık haline getirdiğini, bu sayede en az işlenmiş ürünleri seçebildiğini söyledi.
Bir kutu fasulye konservesi gibi tamamen problemsiz görünen eserlerin bile bazen emülsifiye edici ya stabilize edici kimyasallar içerebildiğine dikkat çeken Smith, bu durumu organik ürünleri tercih ederek aşabildiğini ifade etti. 3) GERÇEKTEN LEZZETLİ ALTERNATİFLER BULMAKBir duyu uzmanı olan Smith’in ilgi alanlarının başında, yeme aksiyonunun çok sayıda duyuyu aynı anda çalıştırması geliyor.

Smith, Görünüşleri, kokuları, dokununca parmaklarda yarattıkları his, hatta bir şeyi parçalarken ya da çalkalarken duyulan ses… Bütün bunlar tatma ve yeme tecrübesinin birer parçası dedi. Lezzetli olmak üzere üretilmiş aşırı işlenmiş besinlerden uzaklaşırken bu noktanın da göz önünde bulundurulması gerektiğini söyleyen Smith, ‘Bunlar sıhhatinize zararlı’ diyerek insanları aşırı işlenmiş besinlerden uzaklaşmaya ikna edemezsiniz.

Öncelik lezzet ve aroma olmalı diye konuştu.

Sebzeler çok besleyici ama bazen sıkıcı olabiliyorlar diye devam eden Smith, fırınlama, turşu yapma, fermente etme gibi sistemlerle zerzevatları ilginç hale getirmek gerektiğini sözlerine ekledi.
Smith, Zerzevatları gerçekten lezzetli hale getirmelisiniz. Bu sayede insanlar hem uygun fiyatlı hem de sağlıklı şeyleri yemekten de keyif alınabileceğinin farkına varabilir dedi. Business Insider’ın A scientist lost weight without trying after he stopped eating the types of ultra-processed foods he helped create. Here are 3 ways he cut down. başlıklı haberinden derlenmiştir.