Uzay İstasyonunda Hava Sızıntısı Krizi: NASA ve Roscosmos Gerilimi Artıyor

1980’lerden bu yana en kötü düzeyde olan ikili ilişkiler ve istasyonun planlanan sonuna yaklaşmasıyla, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) süregelen hava sızıntıları, NASA ve Roscosmos arasındaki gerilimi tırmandırıyor.

Amerikan uzay ajansı, telaşlarını geçen hafta bir ISS Müracaat Komitesi toplantısında kamuoyuyla paylaştı.

2019’DAN BU YANA SÜRÜYOR

ISS’in düşük Dünya yörüngesindeki varlığı, ABD ile Rusya’nın uzun süredir devam eden jeopolitik rekabetine rağmen, iş birliğine dayanıyor.

NASA’nın Roscosmos ile bir saat sürmesi planlanan toplantısı, sadece on dakika sürdü ve ana gündem maddesi hava sızıntılarıydı.

Zvezda modülü ile bir Rus yanaşma limanı arasındaki PrK transfer tünelinden Eylül 2019’dan bu yana hava sızıyor.

Bu sızıntı bu yıl önemli şekilde berbatlaştı ve başlangıçta günde 2.4 pound hava kaybı yaşanırken, bu rakam Nisan ayına kadar günde 3.7 pound’a yükseldi.

UZAY İSTASYONU NASIL KURULDU?

İstasyon, 1998’de NASA’nın Unity modülü ile Roscosmos’un Zarya modülünün yörüngede birleştirilmesiyle kuruldu.

ISS, iki yönde genişledi; bir taraf Amerikan, diğer taraf ise Rus ekipmanlarından oluşuyor.

Amerikan tarafında NASA, Avrupa ve Japon modülleri yer alırken, Rus tarafındaki tüm modüller ise Roscosmos’a ait.

2000 yılında fırlatılan Zvezda modülü, ISS’in üçüncü modülüydü.

GÖRÜŞ AYRILIKLARI

Her iki tarafın mühendisleri de hava sızıntısının Zvezda ile PrK tüneli arasındaki bağlantı alanındaki çatlaklardan kaynaklandığını kabul ediyor.

Ancak, sızıntının nedenine ilişkin görüş ayrılıkları var.

Roscosmos bunun mikro titreşimlerden kaynaklanan yorgunluk olduğunu savunurken, NASA daha önemli basınç ve mekanik tansiyonların bu duruma neden olduğunu öne sürüyor.

Sorunun potansiyel sonuçları konusundaki uyuşmazlık da devam ediyor.

Emekli astronot ve NASA ISS Danışma Komitesi başkanı Bob Cabana, toplantıda tasalarını dile getirdi.

Cabana, “Rus ekibi sızıntıları bulup kapatmaya devam ederken, PrK’nin felaketle sonuçlanacak şekilde dağılmasının gerçekçi bir mümkünlük olmadığına inanıyorlar. Ancak NASA, PrK’nin yapısal bütünlüğü ve olası bir felaketin sonuçları hakkında endişe duyuyor.” dedi.

Cabana, “Ruslar operasyonların güvenli olduğuna inanıyor ancak bunu bizi tatmin edecek şekilde kanıtlayamıyorlar. ABD ise bunun güvenli olmadığını düşünüyor ancak bunu da Rusları tatmin edecek şekilde kanıtlayamıyor,” diye ekledi.

HAVA SIZINTISI TEHLİKESİ NASIL ÖNLENİR?

Cabana’nın tasaları yalnız değil. Crew-8 astronotu Michael Barratt, NASA’nın PrK açıkken Amerikan ve Rus tarafları arasındaki kapağı kapattığını belirtti.

Tek kesin çözüm önerisi, PrK’nin tamamen mühürlenmesi ve Rusya’nın dört yanaşma limanından birinin iptal edilmesi olarak görülüyor.

Ancak NASA’nın bu önlemi, Zvezda modülünün bir konserve gibi açılabileceği ve ISS’in geri kalanını da tehlikeye atabileceği tarafındaki kaygısını yansıtıyor.

Buna karşın, Roscosmos tarafı için ise her şey yolunda görünüyor.