Vücut Algısı Zaman İçinde Nasıl Değişti? Özgüven ve Kimlik Üzerindeki Yıkıcı Etkileri

BEDEN ALGISI ZAMAN İÇİNDE NASIL DEĞİŞTİ?

Her devrin “ideal kadın bedeni” farklı olmuş, ancak değişmeyen tek şey, kadının bedeni üzerinden kontrol edilme uğraşıdır. 1950’lerde Marilyn Monroe gibi kıvrımlı vücutlar makbulken, 1990’larda Kate Moss’un temsil ettiği sıfır vücut modası zirveye çıktı. Günümüzde ise fit, kaslı ama aynı zamanda ince bir vücut trendi yaygın. Peki, bu daima değişen standartlar kadınlara ne yapıyor?

Bu değişimler, kadınların kendi vücutlarıyla kurdukları alakayı çarpıtıyor. Bir kadın, ne kadar uyum sağlarsa sağlasın, vücudunun “yetersiz” olduğu mesajını almaya devam ediyor. Psikolojik olarak bu, öğrenilmiş çaresizlik yaratıyor: Ne yaparsam yapayım asla yetmeyeceğim fikri.

PSİKOLOJİK ETKİLERİ: ÖZGÜVEN VE KİMLİK ÜZERİNDE YIKICI ETKİLER

Kadınlara küçük yaşlardan itibaren, hoşluğun ve vücudun en önemli güç ögesi olduğu öğretilir. Ancak bu güç, kadınları güçsüzleştiren bir yanılsamaya dönüşebilir. Ne kadar çabalarsa çabalasın, her dönem değişen standartlara ayak uydurması imkânsızdır. Bu durum, kadının hem fizikî hem de ruhsal olarak tükenmesine neden olur.

1.Özgüven Erozyonu: Araştırmalar, vücudundan memnun olmayan kadınların özgüveninin düşük olma ihtimalinin çok daha yüksek olduğunu gösteriyor. 2020 yılında yapılan bir araştırmada, özellikle sosyal medya kullanımının artışıyla birlikte kadınların vücut imajı korkusunda önemli bir yükseliş olduğu görülmüştür. (Fardouly & Vartanian, 2020)

2.Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, bulimiya ve duygusal yeme bozuklukları, ülkü vücut algısına ulaşma baskısı nedeniyle yaygın hale geldi. Birçok kadın, kendi vücuduyla savaşırken psikolojik ve fizikî sağlığını riske atıyor.

3.Duygusal Yıpranma ve Telaş Bozuklukları: Sosyal medyada karşılaştırmalar, kadınların tasa bozuklukları geliştirme riskini artırıyor. Daima bir “yetmeme” hissi, depresyonu da tetikliyor.

BİR ÖRNEK: TERAPİDE BİR KADININ HİKAYESİ

Danışanım, 32 yaşında başarılı bir kadın. Küçüklüğünden beri kilosuyla ilgili eleştiriler almış, lisede daima diyet yapmış ve sonunda istediği kiloya ulaşmıştı. Ancak bu sefer de “çok zayıfsın, kadınsı durmuyorsun” tenkitleriyle karşılaştı. 30’larında vücut algısıyla ilgili tükenmiş hissediyordu. H

er hale girdi ama hiçbirinde “tamam, oldum” diyemedi. Asıl sorun, vücudunun değil, ona dayatılan bitmek bilmeyen standartların olduğunu fark ettiğinde terapi süreci anlam kazandı.

ÖNERİLER: VÜCUT ALGISINI GÜÇLENDİRMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

1.Sosyal Medya Diyeti Yapın: Instagram’da sizi kötü hissettiren hesapları takipten çıkın. Algınızı zehirleyen içeriklere maruz kalmak zorunda değilsiniz.

2.Bedeninizi Duyularla Tanıyın: Aynaya bakarken eleştirmek yerine, vücudunuzun nasıl hissettirdiğine odaklanın. Hareket edebilmesi, nefes alabilmesi, sizi taşıması… Tüm bunlar birer mucize.

3.Düşünce Kalıplarınızı Sorgulayın: “Zayıf olmalıyım”, “fit görünmeliyim”, “göbeğim olmamalı” gibi cümleler otomatik olarak zihninize düşüyor mu? Onları sorgulayın. Bunları kim öğretti?

4.Terapötik Destek Alın: Eğer vücut algınızla ilgili yoğun dertler yaşıyorsanız, bir uzmandan destek almak kendinize yapacağınız en büyük iyilik olabilir.

Unutmayın: Siz bir vücut değilsiniz. Vücudunuz içinde yaşadığınız bir ev. Ve o evi sevmek, ona şefkat göstermek, yaşama karşı duruşunuzu değiştirecek en güçlü adımlardan biri.