Whatsapp İletilerini İstihbarat Örgütleri Okuyabilir: Şifreleme Engel Değil

Meta CEO’su Mark Zuckerberg’ün ABD istihbarat örgütü CIA’in bireylerin WhatsApp iletilerine nasıl erişebileceğine dair değerlendirmeleri medyada büyük tartışma konusu oldu.

Cumartesi günü Joe Rogan Experience’a konuşan Zuckerberg, CIA gibi istihbarat örgütlerinin bireylerin aygıtlarına fizikî olarak erişerek WhatsApp bildirilerini okuyabileceğini hatırlatmıştı.

Zuckerberg, WhatsApp’ın şifrelemesinin Meta sunucularının iletilerin içeriğini görememesini sağlarken, bu muhafazanın bir kullanıcının aygıtında depolanan verileri kapsamadığını dile getirdi.

“Şifrelemenin yaptığı şey, hizmeti çalıştıran şirketin bunu görmemesini sağlamaktır. WhatsApp kullanıyorsanız, Meta sunucularının o bildirinin içeriğini gördüğü hiçbir nokta yoktur.”

Euronews’de yer alan habere göre, aslında şifreleme diye birşey neredeyse yok. Haberde şu bilgiler paylaşıldı.

META CEO’sunun sözleri “Zuckerberg’ün büyük itirafı” savlı gibi başlıklarla kendine yer bulurken, bazı basın kurumları WhatsApp’taki uçtan uca şifrelemenin işe yaramadığı yönünde yorumlar ortaya attı.

Ancak uçtan uca şifrelemenin telefona uzaktan erişim halinde mesajları koruma gibi bir özelliği olmadığı esasen biliniyor. Siber güvenlik uzmanları, casus yazılım veya benzer araçlarla insanların telefonlarına erişilebileceğini ve mesajlarının okunabileceğini uzun süredir söylüyor.

Meta, popüler iletileşme uygulamasına uçtan uca şifreleme özelliğini ilk olarak 2014’te getirmeye başladı. Bugün kullanıcılar uygulamada başka bir bireyle sohbet ederken bu şifreleme özelliği kullanılıyor.

WHATSAPP UÇTAN UCA ŞİFRELEME NEDİR?

Uçtan uca şifreleme özelliği, gönderilen içeriklerin sadece gönderen ve teslim alan kişi tarafından okunabilmesini ve dinlenebilmesini, iletilerin başka hiçbir sunucuda tutulmamasını sağlıyor. Böylece WhatsApp dahil olmak üzere üçüncü tarafların, bildirilerin içeriğine erişmesi engelleniyor.

Bu özellik kabaca şöyle işliyor: Mesajlaşan taraflar için birer çift anahtar üretiliyor. Gönderilen mesajlar şifreleniyor ve bu şifre sırf alıcının elindeki anahtarla açılabiliyor.

Daha net anlaşılabilmesi için X ve Y isimli iki kullanıcı hayal edelim. X ve Y mesajlaşırken WhatsApp gibi uçtan uca şifrelemeli bir uygulama kullanıyor olsun. Mesajları şifreleyebilen ve şifresini çözebilen anahtarlar, iki kullanıcının da aygıtında kayıtlı kalır. Uygulama X’in telefonunda bir anahtar ve Y’nin telefonunda bir anahtar kaydeder. X’in telefonu mesajı anahtarla şifreler, ardından şifrelenmiş mesajı Y’nin telefonuna iletir. Y’nin telefonu anahtarı otomatik olarak devreye sokar ve iletinin şifresini çözer. Böylece Y, iletinin içeriğini görebilir.

WhatsApp’ta tüm bu süreç otomatik işliyor. Yani kullanıcının bildirilerini garantiye almak için herhangi bir ayarı etkinleştirmesine gerek kalmıyor. Böylece uçtan uca şifreleme, WhatsApp’ın elinde herhangi bir mesaj veya görüşme içeriğini tutmasına izin vermiyor.

Bu da hükümetlerin ve oburlarının, WhatsApp’tan belirli kişilerin bildirilerini talep etmesini ve almasını imkansız hale getiriyor.

Öte yandan CIA ve diğer istihbarat teşkilatlarının ya da hackerların telefonlara uzaktan erişim sağlama amacıyla casus yazılım kullanmasının uçtan uca şifreleme protokolüyle bir ilgisi yok.

Zira casus yazılımlarla bireylerin aygıtlarına şahsen erişim sağlanıyor ve faaliyetleri bu şekilde görüntüleniyor. Bu, otobüste yanınızda giden bir yolcunun WhatsApp iletilerini görebilmenize benzer bir süreç. Dolayısıyla uçtan uca şifreleme bu konuda koruma sağlayabilecek bir protokol değil.

İSTİHBARAT ÖRGÜTLERİ TELEFONA ERİŞEBİLİR

Gerçekten de CIA veya diğer istihbarat teşkilatları, maksatlı ve yasal olarak onaylanmış bir operasyon kapsamında bir kişinin telefonuna uzaktan erişebilir. Ancak bu, teknik olarak hayli karmaşık, pahalı ve genellikle sırf yüksek öneme sahip amaçlar için uygulanan bir metot.

Bunun önemli bir örneği de İsrailli NSO Group firmasının geliştirdiği Pegasus Casus Yazılımı Skandalı’nda görülmüştü. 2021’de Pegasus casus yazılımının dünya genelinde gazeteciler, insan hakları savunucuları, muhalifler, siyasetçiler ve diğer şahıslara karşı kullanıldığını ortaya koyan büyük bir siber güvenlik ve etik ihlal olayı ortaya çıkmıştı.