Yapay Zekânın Eğitilmesinde Kişisel Veriler Kullanılıyor: Dünyada 2016’dan Beri 148 Düzenleme Yapıldı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

TBMM’ye 24 Haziran tarihinde ‘Yapay Zeka Kanun Teklifi’ sunuldu. Amacı “Yapay zekâ teknolojilerinin güvenli, etik ve adil bir şekilde kullanılmasının sağlanması, kişisel bilgilerin korunmasının temin edilmesi, zımnilik haklarının ihlal edilmesinin önlenmesi ile yapay zekâ sistemlerinin geliştirilmesi ve kullanımına yönelik düzenleyici bir çerçevenin oluşturulması” olarak tanımlanan kanun teklifi Türkiye’de yapay zekâ alanıyla ilgili ilk kanun teklifi olma özelliğini taşıyor. 

Dünya genelinde ise yapay zekâyla ilgili birçok düzenleme bulunuyor. Stanford İnsan Merkezli Yapay Zekâ Enstitüsü’nün yayımladığı rapora göre 2016’dan 2023’e kadar 128 ülkede yapay zekâyla ilgili 148 düzenleme yapıldı.

Bu süreçte en çok düzenleme yapan ülke 23 düzenlemeyle ABD oldu. Avrupa Birliği’nde ise 2021-2023 yılları arasında yapay zekâyla ilgili 100 düzenleme yapıldı. Yapılan düzenlemelere karşın yapay zekâyla ilgili kaygılar ve tartışmalar sürüyor. 

Tartışmaların temelinde yapay zekâ sistemlerinin eğitilirken kullandığı veriler bulunuyor. Gazeteler ve sanatkarlar algoritma eğitiminde telifli içeriklerinin kullanılmasından şikayetçiyken, sivil toplum örgütleri kişisel dataların kullanımıyla ilgili kaygıları dile getiriyor.

Bu bağlamda yapılan düzenlemeler olsa da dalın gelişim suratından ötürü verilen cezalar mevzuyla ilgili uzmanlardan oluşan kurullar tarafından belli unsurlar dahilinde belirleniyor.  

AVRUPA’DA DÜZENLEME NASIL?

Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR)ne göre yapay zekâ araçlarının uyması gereken makul unsurlar bulunuyor. Buna göre, kişisel dataların yapay zekâ tarafından kullanılabilmesi için kullanıcının açık rızası alınması gerekiyor.

Kişinin rızası alınsa bile sadece gerekli olan dataların, asgari ölçüde toplanıp işlenmesi ve bu dataların kişiye bağlanamayacak şekilde anonim tutulması gerekiyor. Ayrıca verileri kullanılan kişilerin haklarında toplanan dataya erişme, dataların ne için kullanıldığını öğrenme ve ‘unutulma hakkı’ denilen kişiye ait bilgilerin tamamen silinmesi hakkı bulunuyor. 

YAPAY ZEKÂ VERİ SETİNDE HASSAS ÇOCUK BİLGİLERİ BULUNDU  

İnsan Hakları İzleme Örgütü, 2 Temmuz’da yayımladığı açıklamada, bazı popüler üretken yapay zekâ modellerini eğitmek için de kullanılan LAİON-5B veri setinde Avustralyalı çocukların fotoğraflarına yönlendiren linkler bulduğunu söyledi.

Bazı linklerde fotoğraftaki çocukların isimlerinin de yazdığı ve çocukların kimliklerinin, fotoğrafın lokasyonu ve vaktine erişilebildiği ifade edildi.

Örneğin, 3 ve 4 yaşlarındaki iki çocuğun bulunduğu bir fotoğrafta internette başka bir yerde bulunmayan, çocukların tam isimleri, yaşları ve Batı Avustralya’nın Perth kentinde gittikleri ilkokulun ismi gözüküyor. 

BREZİLYA’DA META’NIN KİŞİSEL VERİLERİ İŞLEMESİ YASAKLANDI 

Meta, 2024 Haziran ayından itibaren kendi yapay zekâ modeli olan Llama 3’ü eğitmek için kişisel verileri kullanacağını açıkladı. Brezilya Ulusal Veri Koruma Otoritesi (ANPD) Meta’nın yeni saklılık siyasetini geçersiz kıldı ve günlük 50,000 Brezilya reali ($8,836.58) cezaya çarptırdı.

Bu süreçte Meta’nın Brezilya’daki kişisel verileri işlemesi yasaklandı. Avrupa merkezli bir kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Avrupa Dijital Haklar Merkezi (NOYB) de 11 Avrupa ülkesinden GDPR kapsamında Meta’nın yeni siyaseti hakkında yürütmeyi durdurma kararı almasını istedi.

Yapılan açıklamada, tüzüğe göre varsayılan olarak kişisel bilgilerin işlenmesinin yasal olmadığı yasallaştırmak için karşılanması gereken 6 kuraldan 1 adedinin karşılanmadığı belirtilirken ‘unutulma hakkı’nın da ihlal edildiği söylendi. 

İTALYA CHATGPT’Yİ YASAKLADI 

2023 yılında ChatGPT İtalya’da, yasal bir temel olmadan kişisel dataların algoritmayı eğitmek için toplanması ve depolanması sebebiyle yasaklandı. Servis, toplanan bilgilerin kullanımıyla ilgili şeffaflığın artırılması ve kullanıcılara kişisel verilerinin algoritma eğitiminde kullanılmaması seçeneğinin sunulmasıyla birlikte tekrardan erişime açıldı. 

NYT, OPENAİ’I DAVA ETTİ

2023 Aralık ayında the New York Times gazetesi ChatGPT’nin yaratıcısı OpenAİ şirketini makalelerini hukuksuz bir şekilde kullanarak ChatGPT algoritmasını eğittiği iddiasıyla mahkemeye verdi. Mahkeme süreci devam ediyor.

Diğer Güncel Haberler İçin Tıklayın / Bursa Haber – Bursa Gündem – Bursa Gündem Haber – Bursa Haberleri – Bursa Son Dakika

Bizi İnstagram’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi X’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHbr

Bizi Facebook’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Youtube’da Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber

Bizi Linkedin’de Takip Edebilirsiniz / @BursaGündemHaber