Yargıya İlişkin Düzenlemeler İçeren Kanun Teklifi TBMM’de

TBMM’nin yoğun gündemi sürüyor…

AK Parti, Grup Başkanı Abdullah Güler başkanlığında yeni yargı paketine ilişkin çalışmalarını tamamladı.

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

ÜCRETSİZ İZİNLİ OLARAK AVUKATLIK STAJI YAPILABİLECEK

Teklifle, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Avukatlık Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor.

Buna göre, Avukatlık stajına fiilen engel olmamak kaidesiyle herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması, avukatlık stajının yapılmasına engel olmayacak.

Adli ve idari yargı hakim ve savcı adayları veya yardımcıları ile hakim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının takım veya konumlarında görev yapanlar da görev yeri gizli kalmak kaydıyla mahkemelerde yapılan staj sürecinde aylıksız veya ücretsiz izinli olarak avukatlık stajı yapabilecek.

Bu periyotta ilgilinin talebi üzerine yıllık müsaadeler de kullandırılabilecek.

MEVZUATTA YER ALAN SINIRLAMALARA TABİ OLMAYACAK

Avukat yanında yapılacak staj sürecinde ise kamu kurum ve kuruluşu tarafından ilgilinin ifa ettiği kamu misyonunu aksatmayacak şekilde çalışma saatleri ile izin devirleri ve mühletleri düzenlenebilecek.

Ancak ifa edilen kamu vazifesinin niteliğinden dolayı aynı anda staj yapma durumunda kamu misyonunda aksama ortaya çıkacağı hallerde avukat yanında yapılan staj sürecinde de ilgiliye aylıksız veya ücretsiz izin verilebilecek.

İlgili mevzuatta memur takımlarına geçiş hakkı tanınan sözleşmeli işçi ancak memur takımlarına geçiş hakkını kazandıktan sonra bu kararlardan yararlanabilecek.

Aylıksız veya ücretsiz müsaadeler diğer mevzuatta yer alan sınırlamalara tabi olmayacak.

USUL VE ASILLAR CUMHURBAŞKANLIĞINCA ÇIKARILAN YÖNETMELİKLE BELİRLENECEK

Kamu kurum ve kuruluşlarının takım veya durumlarında görev yapanların staj sürecindeki izin devirleri ve müddetleri ile çalışma saatlerinin düzenlenmesine ilişkin yol ve asıllar Cumhurbaşkanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce avukatlık stajına başlamış olanlar hakkında önceki kararlar uygulanacak.

NOTERLERE İLİŞKİN DÜZENLEMELER NELER

Noterlik Kanunu’nda yapılan değişiklikle noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışmasına ilişkin yöntem ve asıllar düzenleniyor.

Buna göre, noterlerin tatil gün ve saatlerinde çalışması, Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulacak yönetmelikte düzenlenecek.

Noterlik Ücret Tarifesi, her yıl mart ayı yerine ocak ayı başında düzenlenecek.

Noterliklerde yapılan süreçler ve düzenlenen kağıtlar sebebiyle ödenmesi gereken vergi, fotoğraf, harç, değerli kağıt bedelleri, noterlik fiyatları ile diğer işlem sarfiyatları nakit olarak veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanılarak tahsil edilecek.

Noterlerin vergi, fotoğraf ve harçlar ile değerli kağıt bedellerine ilişkin beyanname verme adabı sadeleştirilecek. Buna göre, bir önceki aya ait beyannameler, her ayın ilk beş iş günü içinde hazırlanacak ve aynı süre içinde ilgili dairelere teslim edilecek.

2 LİRA İŞLEM KATILIM PAYI ALINACAK

Araç sicil ve tescil sistemi veri tabanında yer alan bilgilerin Karayolları Trafik Kanunu’nun ek 18’inci maddesi çerçevesinde kişi ve kurumlarla paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına Türkiye Noterler Birliğince 2 lira işlem katılım payı alınacak.

Bu ölçü, her yıl bir önceki yıla ilişkin Vergi Usul Kanunu kararları uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak.

Genel yönetim kapsamındaki kamu yönetimlerinden katılım payı alınmayacak. Katılım hissesinden muaf olan diğer kişi ve kurumlar ile uygulamaya ilişkin konular yönetmelikle belirlenecek.

YARGITAY, DANIŞTAY VE SAYIŞTAY BAŞKANLIKLARI TAKIMLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMEYE GİDİLİYOR

El yazısıyla imzalanarak hazırlanan noterlik işlemleri, güvenli elektronik imzayla Türkiye Noterler Birliğinin bilişim sistemine kaydedilecek.

Teklifle Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay başkanlıkları ile hakim ve savcı takımlarına ilişkin düzenlemeye gidiliyor.

ÇİFTLERİN YENİDEN DAVA AÇABİLMESİ ÇİN GEREKEN SÜRE 3 YILDAN 1 YILA İNDİRİLECEK

Türk Uygar Kanunu’nda yapılan değişiklikle ismin değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve Basın İlan Kurumunun ilan portalında ilan edilecek.

Bu ilanda; kararı veren mahkeme, kararın verildiği tarih, belgenin esas ve karar numarası ile isminin değiştirilmesine karar verilen kişinin nüfusa kayıtlı olduğu yer, doğum tarihi, anne ve baba adı, önceki adı ve soyadı, mahkeme kararıyla verilen yeni adı ve soyadı yer alacak.

Boşanma davası reddinin katileşmesinden sonra ortak hayatı kuramayan çiftlerin yeniden dava açabilmesi için gereken süre 3 yıldan 1 yıla indirilecek.

Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın mutlaklaştığı tarihten başlayarak 1 yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa, evlilik birliği temelden sarsılmış sayılacak ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilecek.

BİRDEN FAZLA CUMHURİYET BAŞSAVCIVEKİLİ GÖREVLENDİRİLEBİLECEK

Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’da değişikliğe gidilecek.

Buna göre en kıdemli Cumhuriyet savcısının, Cumhuriyet başsavcıvekili olarak görev yapmasına ilişkin düzenleme kaldırılacak.

Bölge adliye mahkemelerinde Cumhuriyet başsavcıvekili Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenecek.

Ayrıca iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde birden fazla Cumhuriyet başsavcıvekili görevlendirilebilecek.

3 YILDAN 7 YILA KADAR HAPİS CEZASINA ÇARPTIRILACAK

Türk Ceza Kanunu’nda yapılan (TCK) değişiklikle casuslukla ilgili yeni suç ihdas edilecek.

Buna göre, TCK’nin “Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk” kısmına eklenecek madde, Kanun’un “Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma” başlıklı unsurundan sonra “Devletin güvenliği veya siyasal faydaları aleyhine suç işleme” başlığıyla yer alacak.

Söz konusu kanunda yaptırıma bağlanan “belge ve bilgi temini veya bunların açıklanması” dışında devletin güvenliği veya iç ya da dış siyasal faydaları aleyhine yabancı bir devlet veya tertibin stratejik çıkarları veya talimatı doğrultusunda suç işleyenler, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

Fail hakkında hem bu suçtan hem de işlediği ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya hükmedilecek.

KOVUŞTURMA YAPILMASI, ADALET BAKANININ MÜSAADESİNE BAĞLI OLACAK

Fiil, savaş sırasında işlenmiş veya devletin savaş hazırlıklarını veya savaş aktifliğini veya askeri hareketlerini tehlikeyle karşı karşıya bırakmışsa faile 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Suçun, milli güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz üniteler ile proje, tesis ve hizmetleri yerine getiren kurum ve kuruluşlarda görev yapanlar tarafından işlenmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılacak.

Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması, Adalet Bakanının müsaadesine bağlı olacak.

Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) yapılan değişikliğe göre, kabahatin niteliğinin değişmesi durumunda müdafinin yanı sıra ek savunma hakkına ilişkin bildirimler sanığa da yapılabilecek. Müdafi sanığa tanınan haklardan onun gibi yararlanacak. Sanığın evraktaki son adresine bildirim yapılamaması veya bildirime rağmen duruşmaya gelmemesi halinde müdafiye yapılan bildirimler yeterli kabul edilecek.

DEVLET ÜNİVERSİTELERİ ÇOCUK İZLEME MERKEZİ KURABİLECEK

CMK’deki diğer bir düzenlemeyle de devlet üniversiteleri Çocuk İzlem Merkezi (ÇİM) kurabilecek.

Ceza ve Güvenlik Önlemlerinin İnfazı Hakkında Kanun’daki değişiklikle mahkumların örgün ve yaygın öğretim haklarının kapsamı genişletecek. Buna göre, açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitim evlerinde bulunan mahkumların tüm öğretim tiplerinden; diğer ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumların ise kurum içinde verilebilen yaygın, dışarıdan ve açık öğretim programlarından yararlanmaları sağlanacak.

Kapalı ceza infaz kurumunda bulunan iyi halli mahkumlar, kurum içinde açılan örgün öğretim programlarına, kurum disiplin, düzen ve güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde, kurumsal kapasite ve imkanların uygunluğu ölçüsünde devam edebilecek.

Yaş, eğitim seviyesi, engellilik durumu, sosyal ve ekonomik durum ile benzeri ölçütlere göre ihtiyacı olan mahkumlara öncelik verilecek.

HÜKÜMLÜLERİN SINAVLARI, CEZA İNFAZ KURUMU İÇİNDE YAPILACAK

Kayıtlı olduğu eğitim kurumlarının ilgili mevzuatına göre gerekli şartları taşıyan ve kapalı ceza infaz kurumunda bulunan mahkumların sınavları, kişi ve kurum güvenliği ile kurum disiplin ve nizamının bozulmasını önleyici önlemler alınarak belirtilen metoda göre ceza infaz kurumu içinde yapılacak.

Buna göre, ortaöğretim, ön lisans, lisans ve benzeri öğretim programları kapsamındaki imtihanlar ile mesleksel yeterlilik gibi yazılı veya sözlü imtihanlar, ilgili kurum ile uyum sağlanarak öncelikle çevrim içi, bunun mümkün olmaması halinde ise ilgili eğitim kurumu görevlisinin nezaretinde yüz yüze yapılacak.

Hükümlüler, merkezi imtihanlar ile açık öğretim kurumları imtihanlarına, sınav merkezi olarak belirlenen ceza infaz kurumlarında katılacak.

SINAVLARA İLİŞKİN YORDAM VE ASILLAR ADALET BAKANLIĞINCA ÇIKARILAN YÖNETMELİKLE BELİRLENECEK

Kurum ve kuruluşlar ile üniversiteler, imtihanlara ilişkin gerekli düzenlemeleri yapmak ve önlemleri almakla yükümlü olacak.

Açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitim evlerinde bulunan mahkumların öğretimden yararlanması veya imtihanlara katılması, mahkumun; başarısız olması, devamsızlık göstermesi, eğitim ve sınav alanlarında Kanun’da yazılı disiplin cezasını gerektiren aksiyonlardan birini gerçekleştirmesi veya öğretim programının ceza infaz kurumunun işleyişine yer ve zaman itibarıyla uygun olmaması halleri dışında engellenemeyecek.

Öğretime ve imtihanlara ilişkin adap ve esaslar, Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulunun (YÖK) görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

Öte yandan, Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’ndaki değişikliğe göre ise esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarında genel konsey üyelerinin dörtte birinin başvurusu üzerine genel şura olağanüstü toplantıya çağrılabilecek.