Yaz tatilinde çocukların teknolojik aygıt kullanımı konusunda ailelere büyük bir sorumluluk düşüyor. Konu hakkında açıklamalarda bulunan Doç. Dr. Mehmet Dinç, bu süreçte dışarıya çıkılması, sokakta oynanması, sosyalleşilmesi ve fizikî aktiviteler yapılması tavsiyelerinde bulunarak “dijital göbek bağlarının koparılması” önerisinde bulundu.
UZUN VADEDE OLUMSUZ ETKİLER
Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, teknoloji bağımlılığı hakkında konuşurken “insan-makine etkileşimini içeren ve kimyasal olmayan, davranışsal bir bağımlılık” tanımlamasını kullanarak, çocuk ve gençlerde internet bağımlılığının teknoloji bağımlılığının başında geldiğini aktardı.
Dinç, gelişim devrindeki bir gencin, uzunluğunun uzaması, kilosunun oturması, sağlıklı beslenmesi ve uyuması, kişiliğine ve yeteneklerine yatırımda bulunması gerektiğini söyleyerek, bu dönemi uzun saatler boyunca ekran başında oyun oynayarak geçiren kişilerin, uzun vadede olumsuz etkiler göreceğini ve kayıplar yaşayacağını belirtti.
PRATİK ÖNERİLER
Özellikle tatil periyodunda teknolojik aygıtların kullanımından bahseden Dinç, “Önce ebeveyn olarak sorumluluklarımızı kabul edeceğiz. Bu bahiste yapılmış araştırma sonuçlarını ciddiye alacağız. Çocukların ekranla geçirdikleri saatlere sınırlamalar koyacağız. Ekran bağımlılığında şu iki değişkenin denetimi çok kıymetlidir; maruz kalma müddeti ve sıklığı. Her ikisini de kontrol edeceğiz.” sözlerini kullandı.
Aynı vakitte ebeveyn denetimi ve sınırlaması konusunda hatırlatmada bulunan Dinç, “Ebeveyn denetimi ve sınırlaması birçok bağımlılıkta işe fayda sonuçlar veriyor ya da bağımlılığın çığrından çıkmasını engelliyor. Çocuğunuz ekranla vakit geçirmek istiyorsa izin verebilirsiniz lakin sizin belirlediğiniz bir süre ve aralıklarla bunu yapabilir. Sınırsız özgürlük, sanılanın bilakis çocuğa bir özgürlük alanı sağlamaz, tam zıddı onu dürtülerinin esiri haline getirir.” tabirlerine yer verdi.
Dinç, ekran kullanımı hakkında bazı pratik tekliflerde bulundu:
“Bir günde ortalama 2 saati geçmeyin. Ne zaman başlayıp ne zaman bitireceğiniz konusunda açık bir saat ve süre kararlaştırın. Kullanımınızın bitmesi gereken saatte otomatik kapanmaya programlayın. Hiç oyun oynamadığınız, internete girmediğiniz veya sosyal medya kullanmadığınız bazı günler olsun. Kontrol hünerleri eğitimi alın.”
GERÇEK HAYATTAN KOPMAMALI
Öğrenciler için tavsiyelerde bulunan Dinç, “Teknolojik aletlerle verimli irtibatı destekliyor ve yararlı buluyoruz ama gerçek hayattan kopmadan, sorumlulukları bir kenara bırakmadan, gerçek hayatta öğrenilecekleri ihmal etmeden teknoloji kullanımını önemsiyoruz. Çocuklar tatilde gerçek hayatla bağlarını koparmasınlar, oyun oynasınlar. Sokakta olmak, ihtiyaç duyduğu şeye bulunduğu etrafta çözüm üretmek ve o tahlili arkadaşlarla paylaşmak, bir çocuğun sosyal ve bilişsel gelişimine süper bir katkı sağlar.” sözlerini kullandı.
Serbest oynanan oyunlar ile duygusal sağlık arasında müspet ilişki bulunduğuna belirten Dinç, alınan oyuncakların, gidilen alışveriş merkezlerinin, ekran karşısında geçirilen saatlerin, çocuğun sokakta oynarken sağladığı sosyal gelişimi sağlayamayacağına dikkat çekti.
Dinç, sokak oyunlarının çocukların fizikî gelişimleri, kas ve kemik sağlığı için çok yararlı olduğunu dile getirerek, “Çocuklar dışarıya çıksınlar, sokakta oynasınlar, arkadaşları ve aileleriyle sosyalleşsinler. Dijital göbek bağlarını koparsınlar, yararlı alışkanlıklar geliştirmeyi denesinler. Eğilimlerini keşfetmeye yönelik teşebbüslerde bulunsunlar; bu bir müzik aleti ya da bir spor dalı olabilir. Dinlensinler. Okul periyodunda yaşadıkları yoğunluğun geriliminden uzaklaşsınlar.” tavsiyelerinde bulundu.
DÜZENLİ AKTİVİTE ŞART
Üsküdar Üniversitesi Etiler Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Aybeniz Yıldırım, eğitim-öğretim periyodunun ardından başlayan tatil devrinde özellikle anne ve babaların en çok endişelendikleri bahislerden birinin çocukların boş vakitlerinde tabletler ve diğer teknolojik aygıtları ne kadar mühletle kullanacakları olduğunu ifade etti.
Sürecin başında planlama yapılmasının önemli olduğunu aktaran Yıldırım, “İmkanlar elverdiğinde okulun yaz okulları veya yazın katılabilecekleri spor faaliyetleri gibi etkinliklerle desteklenmesi gerekmektedir. Zira çocukların düzenli aktivitelerle vakit geçirmeleri, sağlıklı bir yaşam için kritik öneme sahiptir.” sözlerini kullandı. Aynı vakitte fizikî aktivitelerin değerine değinen Yıldırım, “Teknolojik aygıtlarla geçirilen boş vakitlerin yerine, fizikî etkinlikler veya dışarıda zaman geçirme gibi alternatiflerin tercih edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, çocuklar vakitlerinin büyük bir kısmını teknolojiyle geçirmeye meyilli olabilirler ve bu alışkanlık zamanla artabilir.” dedi.
BU SPOR DALLARI TERCİH EDİLEBİLİR
Yıldırım, yaz tatili önerilerinde bulunurken şu sözleri kullandı:
“Tatil periyodunun başlaması, çocuğun tablet veya bilgisayar gibi teknolojik aygıtları sınırsızca kullanabileceği anlamına gelmez. Okul vakitlerinde belli bir kullanım mühleti belirlenmiş olabilir fakat tatil periyodunda bu müddete bir ölçü ek yapılabilir. Bu müddetin aileden aileye ve çocuğun yaşına göre değişkenlik gösterebileceği unutulmamalıdır. Çocukların tatil periyodunun öncesinde planlanması ve fizikî etkinliklerle desteklenmesi gerekmektedir. Bu, çocukların daha iyi organize olmalarını sağlayabilir ve tatil sürecini daha etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olabilir.”
Spor kollarının değerinden bahseden Yıldırım, “Fiziksel gelişimlerini destekleyici ve güçlerini atabilecek aktiviteler olarak basketbol, voleybol, yüzme ve tenis gibi spor aktivitelerini öneriyoruz. Lakin, her çocuğun aynı aktivitelerden zevk almayabileceğini unutmamak değerlidir. Bu bağlamda, anne babaların gözlemci ve araştırmacı olmaları gerekmektedir. Çocuğun mizacına ve ilgi alanlarına uygun aktivitelerin belirlenmesi, çocukla birlikte bir plan oluşturulması daha yararlı olacaktır.” dedi.
TATİL SONU İÇİN ÖNEMLİ UYARI
Okula dönüşü kolaylaştırmak için de tekliflerde bulunan Yıldırım, tatilin sonuna doğru, yaklaşık son 2 hafta içinde günlük rutinlere, uyku saatlerine, beslenmeye ve ders çalışma tertibine geri dönmeye yönelik bir hazırlık yapılmasının tavsiye edildiğini hatırlattı.
Yıldırım, rutine dönüşün okula başlangıç sürecini kolaylaştırabileceğini sözlerine ekledi.
KAYNAK: AA
13:11
