Zehirli Dönere Uzman Yorumu: Çamaşır Suyuyla Beyazlatıyorlar, Öldürmeye Teşebbüs

Tavuk döner hem lezzetli hem de ucuz bir gıda olduğu için dışarıda en sık tüketilen fast food ürünlerin başında geliyor. Ancak Kocaeli’de yaşanan tavuk döner zehirlenmesi önemli gıda güvenliği telaşlarına neden oldu. Peki, tavuk döner zehirlenmesi neden olur, belirtileri ve riskleri neler? Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral, ntv.com.tr’ye özel açıkladı.

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde hızla çoğalmasına neden oluyor ve genellikle Salmonella gibi bakteriyel enfeksiyon riskini artırıyor” dedi ve merdiven altı, ne olduğu bilinmeyen tavuklar kullanılarak hazırlanan tavuk dönerin zararlarına dikkat çekti.

ENFEKSİYONLARA YOL AÇIYOR

Tavuk döner zehirlenmesi, uygun şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan bir gıda zehirlenmesi tipi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Vedat Göral, “Bu durum, genellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla ortaya çıkar. Uygun olmayan saklama şartları ve hijyen eksikliği de tavuk zehirlenmesine yol açabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf şahıslarda, çocuk ve yaşlılarda, gebelerde, kronik hastalığı olanlarda daha sık görülür. Hamile kadınlar tavuk zehirlenmesine karşı daha hassastır, bu durum hem anne hem de bebek için risk oluşturabilir. Bu nedenle, hamilelik sırasında tavuk tüketimine ekstra itina gösterilmelidir.” dedi.

Tavuk etinin çok çabuk bozulan bir gıda olduğunu ve dolayısıyla tavuk dönerin de kolay gıda zehirlenmesine yol açabilen bir gıda olduğunu söyleyen uzman isim merdiven altı, ne olduğu bilinmeyen tavuklar kullanılan yerlerde tavuk döner yenilmemesi gerektiğinin uyarısında bulundu.

Tavuk ve tavuk döner zehirlenmesi nedenleri;

• Bakteriyel enfeksiyonlar, bakteriyel bulaş
• Tavuğun çiğ veya az pişmiş olması
• Uygun olmayan saklama koşulları
• Çapraz bulaşma

“TAVUK BAYAT YA DA HİJYENİK ŞARTLARDA PİŞMEMİŞ”

Prof. Dr. Vedat Göral, “Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi, bakterilerin tavuk etinde kalmasına neden olur. Uygun olmayan saklama şartlarında da (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalır.” diyor

“Tavuk zehirlenmesi tanısı, hastanın belirtileri, hikayesi ve laboratuvar testleri ile konulur. Doktor, hastanın yediği yiyecekleri, belirtilerin başlama müddetini ve mevcut sağlık durumunu sorgular. Tavuk veya çiğ gıda tüketim hikayesi kıymetlidir. Özellikle toplu gıda zehirlenmesi olması, yenilen besinin örneğin tavuktan yapılan dönerin, bayat olduğunu veya hijyenik olmadığını düşündürür.”

“TAVUK DÖNER HER YERDE YENİLMEMELİ”

Tavuk dönerin her yerde yenilmemesi gerektiği uyarısında bulunan Prof. Dr. Göral, Beklemiş veya daha önce pişirilmiş tavuk döner parçaları, yeni pişirilecek tavuk dönerin arasına serpiştirildiğinde zehirlenme riskinin arttığını söylüyor.

Tavuk zehirlenmesi, doğru hazırlama, pişirme ve saklama yöntemleriyle büyük ölçüde önlenebilir. Doğru pişirme sırasında iç sıcaklık denetimi ihmal edilmemelidir. Tavuk etinin iç sıcaklığı en az 75°C’ye ulaşmalıdır. Tavuk kesimlerinin eşit şekilde pişmesi sağlanmalıdır. Beklemiş veya daha önce pişirilmiş tavuk döner parçaları, yeni pişirilecek tavuk dönerin arasına serpiştirilmemelidir.”

“RESMEN ÖLDÜRMEYE TEŞEBBÜS GİBİ”

Kokuşmuş, çöpe atılacak hale gelmiş tavuk modüllerinin tavuk döner imalinde kullanıldığını aktaran Göral, “Tavuk parçaları bazen çamaşır suyu ile beyazlatılıyor. Kokuşmuş, çöpe atılacak hale gelmiş tavuk parçaları tavuk döner imalinde kullanılıyor. Bu son derece ahlaksız ve yanlış bir formüldür. Resmen öldürmeye teşebbüs üzeredir. İnsan sağlığı ile asla oynanılmamalıdır. Böyle işletmelerin de Belediye ve hıfzıssıhha tarafından iyice ve düzenli olarak denetlenmesi gerekmektedir.” diyor ve “Bu nedenle, merdiven altı, ne olduğu bilinmeyen tavuklar kullanılmamalıdır. Ayrıca bilinen ve tanınan/markalaşmış yerde tavuk döner tüketilmelidir.”

DÖNERLE SERVİS EDİLEN YEŞİLLİK VE SALATALARDA RİSK

Prof. Dr. Vedat Göral, dönerle birlikte servis edilen yeşillik ve salatanın da riskli olabileceğini söylüyor.

“Döner ile bir arada servis edilen yeşillik ve salata da çok temiz ve hijyenik olmalıdır. Bazen temiz olmayan salata da bağırsak enfeksiyonuna neden olabilir. İçilen içecek, ayran ve su da temiz olmalıdır.”

ZEHİRLENME BELİRTİLERİ NELER?

• Mide bulantısı
• Kusma
• Sulu ishal (kanlı olabilen)
• Midede kramp ve şiddetli karın ağrısı
• Ateş ve titreme
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Baş ağrısı
• Karında şişkinlik ve gaz
• Bulanık veya çift görme
• Uzuvlarda hareket kaybı
• Yutma güçlüğü
• Ciltte karıncalanma ve kaşıntı

ÖNEMLİ! Gıda zehirlenmesi yaşayan bireylere, bol bol ve sık sık sulu yiyecekler vermek gerekir. Birden fazla durumda hastalık resen giderilir. Bazı hastalar ise, ancak serum ve bazı tedavisi ile hastalığı geçirebilmektedirler.
Gıda zehirlenmesi önlemek için yemeklerden önce eller yıkanmalı, tırnak temizliğine önem gösterilmeli, besinler yıkanmadan yenmemelidir. Taze ürünler tüketmeye itina göstermeniz gerekmektedir. Ayrıca içtiğiniz suları da filtrelemeniz daha iyi olacaktır.

NE OLMUŞTU?

Körfez ilçesi Atatürk Caddesi’ndeki bir iş yerinde tavuk döner alan bazı bireylerde mide bulantısı ve kusma şikayetleri görülmüş, zehirlenme belirtileri yaşayan 648 kişi, Körfez Devlet Hastanesi, Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dilovası Devlet Hastanesi’nde tedavi altına alınmıştı.

Yapılan müdahalelerin ardından hastalar taburcu edilirken, 2 kişinin durumunun ağır olduğu öğrenildi.

648 KİŞİ ZEHİRLENDİ, 2 KİŞİNİN DURUMU KRİTİK